Sở Y tế TP.HCM sáng 5/1 cho biết, vào ngày 4/1/2023, đơn vị này nhận được thông báo kết quả giải trình tự gene từ Tổ chức OUCRU (Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford), theo đó, đã phát hiện 3/52 mẫu phết họng (từ người bệnh đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM) có biến thể XBB trong tháng 12/2022, theo kết quả này, chiếm ưu thế vẫn là biến thể BA.2.75.

Bên cạnh đó, hệ thống giám sát biến thể SARS-CoV-2 từ cộng đồng trên địa bàn thành phố (do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM phối hợp với Viện Pasteur TP.HCM thực hiện) ghi nhận có 3 mẫu là biến thể XBB, xuất hiện vào trung tuần tháng 11/2022, chiếm ưu thế vẫn là biến thể BA.2.75. Cả 2 hệ thống giám sát tại bệnh viện và tại cộng đồng của TP.HCM đều chưa phát hiện biến thể XBB.1.5. 

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, số ca mắc mới trong khoảng thời gian trung tuần tháng 11/2022 đến nay là 208 trường hợp mỗi tuần, thấp hơn thời gian trước đó (trung bình mỗi tuần có 301 ca mắc mới). Bên cạnh đó, số ca nặng điều trị tại các bệnh viện cũng có dấu hiệu giảm nhẹ, hiện còn 7 trường hợp nặng (do bệnh nền đi kèm) đang thở máy, trong đó có 4 trường hợp do bệnh viện tỉnh chuyển đến.

Biến thể XBB là một biến thể thuộc chủng Omicron đã lưu hành tại 35 quốc gia trên thế giới từ tháng 10/2022, tại Châu Á, biến thể này đã xuất hiện tại Singapore, Ấn Độ…

Biến thể phụ XBB.1.5 là một nhóm phụ của XBB đang lưu hành tại Mỹ từ tháng 10/2022. Hiện chưa có bằng chứng cho thấy biến thể phụ XBB và XBB.1.5 gây bệnh nặng hơn so với các biến thể khác của Omicron. Theo công bố mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới, biến thể phụ XBB.1.5 đã xuất hiện tại 25 quốc gia trên thế giới (Mỹ, các nước Châu Âu, Hàn Quốc…).

Tại Việt Nam, do sự gia tăng giao lưu đi lại của người dân vào dịp lễ, Tết nên sự xuất hiện của biến thể phụ XBB.1.5 trong thời gian tới là khó tránh khỏi. Điều quan trọng là tiêm vaccine phòng Covid-19 vẫn có hiệu quả bảo vệ cơ thể không mắc bệnh nặng và giảm nguy cơ tử vong đối với các biến thể của Omicron (theo Tổ chức Y tế Thế giới).

Tại thời điểm tháng 9/2022, nhờ chiến lược tiêm vaccine bao phủ toàn dân, miễn dịch cộng đồng đối với Covid-19 tại TP.HCM đạt 98,7%. Tuy nhiên, hiệu quả bảo vệ cộng đồng của vaccine sẽ giảm theo thời gian nếu người dân không tham gia tiêm hoặc không tiêm nhắc lại đúng theo quy định.

Hiện nay, Sở Y tế TP.HCM vẫn tổ chức nhiều điểm tiêm vaccine phòng Covid-19 tại các điểm tiêm cố định trong cộng đồng, tại các bệnh viện và đang xây dựng kế hoạch tiêm vaccine phòng Covid-19 xuyên Tết Quý Mão.

Trước đó, Bộ Y tế cũng cho biết, theo thông tin từ hệ thống giám sát dịch bệnh truyền nhiễm Việt Nam cho thấy, trong các tháng gần đây, tình hình dịch Covid-19 trên thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp. Tại Việt Nam, trong những tháng tới, đặc biệt trong dịp đầu năm mới 2023, Tết Quý Mão và mùa lễ hội năm 2023, sự giao lưu, đi lại, thương mại qua biên giới có xu hướng gia tăng, vì vậy, nguy cơ các dịch bệnh truyền nhiễm xâm nhập vào nước ta là rất lớn.

Để chủ động phát hiện sớm, ngăn chặn kịp thời các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm qua các cửa khẩu, Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm dịch y tế biên giới trong dịp Tết và mùa lễ hội.

Bộ Y tế đánh giá, đến thời điểm này, tình hình dịch Covid-19 ở nước ta đang cơ bản được kiểm soát, tỷ lệ mắc mới, bệnh nhân nặng và ca tử vong trong thời gian gần đây đều giảm; tỷ lệ tiêm chủng vaccine tại nước ta cao so với nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, vẫn còn một số địa phương có tỷ lệ tiêm vaccine mũi 3 cho người từ 12 tuổi trở và đối tượng là trẻ từ 5 tuổi trở lên còn thấp.

Vì vậy, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương, đặc biệt các địa phương có cửa khẩu cần đẩy nhanh tiêm chủng, cố gắng trong 2 tuần đầu tháng 1/2023, các tỉnh, thành phố đang tiêm chậm, sẽ hoàn thành mục tiêu đề ra.