Vào tháng trước, Philippines đã có chiến thắng ban đầu trước Trung Quốc trong tranh chấp biển đảo khi tòa án The Hague của Hà Lan chấp nhận giải quyết đơn kiện của Philippines chống các hành vi chiếm đảo và xây dựng trái phép của Trung Quốc.

Theo quan điểm của Philippines, nếu áp dụng quy định về khu vực đặc quyền kinh tế (EEZ) của Liên hợp quốc thì khu vực tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines hiện nay thuộc sở hữu của Philippines. 

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario khẳng định tuyên bố yêu sách "đường 9 đoạn" của Bắc Kinh, tuyên bố chủ quyền với hầu hết biển Đông bao gồm cả vùng biển và các đảo gần các nước láng giềng, là bất hợp pháp.

Nước này cũng yêu cầu Trung Quốc "chấm dứt các hoạt động phi pháp xâm phạm chủ quyền và quyền tài phán của Philippines theo UNCLOS 1982".

Trước diễn biến mới trong tranh chấp đảo và chủ quyền trên biển Đông, Indonesia đã không im lặng. 

Thứ Năm tuần này, Ngoại trưởng Indonesia tuyên bố nước này đã yêu cầu Trung Quốc làm rõ những tuyên bố chủ quyền trên biển Đông, nhưng chưa nhận được câu trả lời.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Indonesia, ông Armanatha Nasir, khẳng định rằng Indonesia hoàn toàn không thừa nhận “đường chín đoạn” của Trung Quốc bởi nó trái với các quy định của luật pháp quốc tế.

Một ngày trước đó, Bộ trưởng đặc trách các vấn đề chính trị, pháp luật và an ninh của Indonesia, ông Luhut Panjaitan, cho biết nước ông sẽ có thể là quốc gia thứ hai trong khu vực Đông Nam Á kiện Trung Quốc vì yêu sách chủ quyền đối với hầu như toàn bộ biển Đông, nếu Bắc Kinh và Jakarta không thể giải quyết vụ tranh chấp lãnh thổ này thông qua đối thoại. 

Trước những phản ứng mạnh mẽ từ phía Indonesia, ông Hồng Lỗi, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc trả lời rằng nước này cam kết giải quyết tranh chấp với các bên bằng con đường đối thoại, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế và chứng cứ lịch sử. 

Ông Hồng Lỗi cũng nhấn mạnh, Trung Quốc thừa nhận chủ quyền của Indonesia với quần đảo Natuna.

Indonesia có lý do để phản ứng với Trung Quốc bởi đã không ít lần tàu của Trung Quốc xâm nhập vào vùng biển của Indonesia xung quanh quần đảo Natuna. 

Vào tháng trước, Indonesia đã từng cân nhắc dùng máy bay và tàu ngầm tuần tra khu vực quần đảo Natuna để khẳng định chủ quyền của mình và đáp lại việc Trung Quốc tăng cường hiện diện quân sự tại biển Đông.