Trung Quốc thể hiện phản ứng gay gắt sau khi Nhật công bố báo cáo quốc phòng thường niên, trong đó kêu gọi Bắc Kinh ngừng xây dựng giàn khoan tại khu vực có tranh chấp trên biển Hoa Đông.

Trong cuốn sách trắng quốc phòng dài 500 trang công bố ngày 21/7, Nhật Bản bày tỏ quan ngại rằng việc khoan tìm dầu khí của Trung Quốc trên biển Hoa Đông có thể chạm tới các bể năng lượng trải rộng tới lãnh thổ Nhật Bản. Báo cáo này được cho là thể hiện quan điểm cứng rắn của Tokyo đối với Bắc Kinh trong các tranh chấp trên biển, không chỉ ở biển Hoa Đông mà còn ở cả biển Đông, nơi Trung Quốc đang có những tuyên bố chủ quyền vô căn cứ.

“Loại hành động như vậy phô bày hoàn toàn bản chất hai mặt trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản và có ảnh hưởng bất lợi đối với hòa bình và ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương”, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tỏ thái độ giận dữ trong một tuyên bố ra cuối ngày 21/7.

Tuyên bố còn nói Trung Quốc sẽ tiếp tục đánh giá về cuốn sách trắng quốc phòng của Nhật khi toàn bộ báo cáo này được công bố, và sau đó sẽ “có phản ứng cần thiết tùy thuộc vào tình hình”.

Bắc Kinh cũng miêu tả sách trắng quốc phòng của Nhật là đưa thông tin “sai lệch và hiểm độc”, cho rằng báo cáo này thổi phồng “mối đe dọa quân sự từ Trung Quốc” và thổi bùng căng thẳng giữa hai cường quốc ở Đông Á.

Cuốn sách trắng “đã thổi phồng một cách hiểm độc các vấn đề biển Hoa Đông, biển Đông, an ninh mạng và minh bạch quân sự”, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói. Theo tuyên bố của cơ quan này, báo cáo quốc phòng của Nhật cũng nói quá về nguy cơ quân sự từ Trung Quốc, và “bôi nhọ” hình ảnh của Trung Quốc.

Trong một tuyên bố khác ra cuối ngày 21/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lu Kang nói sách trắng quốc phòng Nhật đã phớt lờ các hoạt động trên biển của Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế.

“Quần đảo Điếu Ngư thuộc về Trung Quốc từ thời cổ đại... Trung Quốc sẽ tiếp tục có các biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của mình và Nhật Bản không nên đưa ra những thông tin sai lệch, phi thực tế”, ông Lu nói về quần đảo tranh chấp mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, Nhật gọi là Senkaku.

Sách trắng quốc phòng của Nhật cũng bày tỏ quan ngại rằng giàn khoan mà Trung Quốc xây ở Hoa Đông có thể được sử đụng như những đài quan sát gần quần đảo tranh chấp. Báo cáo cũng đề cập tới tranh chấp trên biển Đông, nơi Nhật và nhiều quốc gia khác coi hoạt động xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc như một mối đe dọa đối với an ninh khu vực.

“Nhật Bản không phải là một bên liên quan trong vấn đề biển Đông, nên nước này không nên xen vào và gây bất hòa”, tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc có đoạn viết.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc thì nói hoạt động xây dựng của Trung Quốc trên biển Đông “hoàn toàn nằm trong chủ quyền của nước này” và “không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào”.

“Chúng tôi nghiêm túc kêu gọi Nhật Bản dừng ngay việc thổi bùng căng thẳng, xúi giục đối đầu, và thay vào đó có thêm những hoạt động có lợi cho hòa bình và ổn định trong khu vực”, phát ngôn viên Lu nói.