11:58 26/05/2021

Tỷ lệ sinh tại Nhật Bản giảm mạnh vì đại dịch

Phương Linh

Đại dịch có thể đẩy mức sinh tại Nhật Bản xuống dưới mốc 800.000 trẻ trong năm nay - cột mốc "nghiệt ngã" về tốc độ già hóa...

Ảnh minh họa - Ảnh: CNN.
Ảnh minh họa - Ảnh: CNN.

Theo dữ liệu mới công bố của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, từ tháng 3/2020 đến tháng 3/2021, tổng mức sinh của nước này giảm xuống chỉ còn hơn 850.000 trẻ, do sự thiếu chắc chắn gây ra bởi đại dịch Covid-19.

Theo Nikkei Asia, xu hướng này có thể đẩy mức sinh tại Nhật xuống dưới mốc 800.000 trẻ trong năm nay - cột mốc "nghiệt ngã" về tốc độ già hóa dân số nhanh chóng của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. 

Nếu xuống dưới 800.000 ca sinh trong năm nay, mức sinh của Nhật sẽ giảm hơn 8% - mức giảm mạnh nhất kể từ mức 25% của năm 1966, khi các bậc cha mẹ mê tín tìm cách cứu những đứa con sắp ra đời của mình khỏi một lời nguyền được cho là xảy ra 60 năm một lần.

Dữ liệu từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản cho thấy trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 3 năm nay, số trẻ em được sinh ra tại nước này giảm 9,2% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 192.977 trẻ. Các khu vực chịu ảnh hưởng sớm nhất khi đại dịch Covid-19 bùng phát ở Nhật chứng kiến mức sinh giảm mạnh nhất, với Tokyo giảm 14,1%, còn Osaka và Kyoto giảm trên 9%. 

Những con số đã làm dấy lên lo ngại về những tác động kéo dài đối với nền kinh tế bởi đại dịch Covid-19.

 
“Việc giảm tỷ lệ sinh do dịch bệnh có thể sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng của Nhật Bản từ 0,1 đến 0,2 điểm phần trăm", nhà phân tích Koya Miyamae tại SMBC Nikko Securities nhận định. 

Dù mức sinh ở Nhật đã có xu hướng giảm trong những năm qua, nhưng tác động của đại dịch với quyết định mang thai của các cặp vợ chồng cũng như những hạn chế đối với người có thể vào phòng sinh được cho là nguyên nhân làm trầm trọng hơn xu hướng suy giảm này. 

Theo Baby Calendar, một trang web thông tin dành cho các bậc cha mẹ, khoảng 30% các bà mẹ đang có kế hoạch mang thai lần nữa trước khi đại dịch đã quyết định hoãn hoặc từ bỏ dự định này.

Các chỉ số chính cho thấy tỷ lệ sinh sẽ tiếp tục giảm trong năm 2021. Số lượng các cặp đôi đăng ký kết hôn - con số có liên hệ chặt chẽ tới việc mang thai ở Nhật - đã giảm tới 16,1% trong 12 tháng tính tới tháng 3/2021. 

Số ca mang thai mới được báo cáo trong giai đoạn tháng 8-10/2020 - tương ứng với các ca sinh từ tháng 5/2021 trở đi - cũng giảm 4,6% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 215.417 ca.

Theo xu hướng này, nhiều người dự báo mức sinh của Nhật trong năm nay sẽ xuống dưới mốc 800.000 trẻ, lần đầu tiên kể từ năm 1899, khi nước này bắt đầu theo dõi dữ liệu này.

Dựa trên các trường hợp mang thai được báo cáo và các số liệu khác, nhà nghiên cứu Takuya Hoshino tại Viện Nghiên cứu Cuộc sống Dai-ichi dự báo mức sinh của Nhật sẽ giảm xuống còn 769.000 trong năm nay.

Theo ước tính vào năm 2017 của Viện Nghiên cứu Dân số và An sinh Xã hội Quốc gia Nhật Bản, dự báo mức sinh năm 2021 của nước này là 869.000 ca và cho rằng con số này sẽ không xuống dưới 800.000 trong một thập kỷ tới.

Khả năng phục hồi tỷ lệ sinh của Nhật được cho là khá mong manh. Sau đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 2020, tỷ lệ sinh đã tăng 14%. Tuy nhiên, tại Nhật, độ tuổi kết hôn trung bình lần đầu của nữ giới đã tăng lên 29,6 vào năm 2019 (từ mức 23,2 tuổi) và tổng tỷ lệ sinh đã giảm đáng kể.

Mặc dù vậy, các lựa chọn làm việc tại nhà trong đại dịch giúp nam giới Nhật Bản có thể đóng góp nhiều hơn trong việc nuôi dạy con cái. 

“Điều này có thể góp phần phục hồi mức sinh của Nhật trong tương lai. Bên cạnh đó, những thay đổi trong chính sách khuyến khích sinh đẻ cũng sẽ là chìa khóa để ngăn chặn tình trạng giảm sinh", ông Hisashi Yamada, Phó chủ tịch Viện Nghiên cứu Nhật Bản, nhận định.