Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với các quan chức an ninh của nước này trong ngày hôm nay (4/11) để  bàn biện pháp mới đối phó với lực lượng ly khai sau cuộc bầu cử mà Kiev và phương Tây cho là bất hợp pháp ở miền Đông nước này.

Hãng tin Reuters cho biết, cuộc bầu cử - diễn ra ở miền Đông Ukraine vào cuối tuần vừa qua bị chính phủ ở Kiev và các đồng minh phương Tây cho là có sự hậu thuẫn và khuyến khích của Nga - có thể tạo ra một “cuộc xung đột đóng băng” mới.

Cuộc bầu cử đã được tổ chức riêng rẽ tại hai nước cộng hòa nhân dân tự phong là Donetsk và Luhansk, hai khu vực nói tiếng Nga lớn nhất ở miền Đông Ukraine. Theo kết quả được công bố hôm qua (3/11), các nhà lãnh đạo ly khai đã thắng lớn trong cuộc bầu cử này.

Trong một tuyên bố được phát đi sau khi kết quả bầu cử ở miền Đông được đưa ra, Tổng thống Poroshenko nói cuộc bỏ phiếu là một “trò hề bầu cử”, vi phạm thỏa thuận ngừng bắn mà các bên đã ký kết ở thủ đô Minks của Belarus vào hôm 5/9 với mục đích mở đường cho giải quyết khủng hoảng.

Ông Poroshenko cũng nói, ông muốn điều chỉnh cách thức ứng phó với phe nổi dậy ở miền Đông. Trong đó, ông có dự định hủy một đạo luật về trao “địa vị đặc biệt” cho các khu vực ở miền Đông, bao gồm những khu vực mà phe nổi dậy nắm quyền kiểm soát. Đây là đạo luật mở đường cho phép Donetsk và Luhansk có quyền tự quyết và các chiến binh ly khai không chịu sự truy tố trước pháp luật.

Tổng thống Ukraine nói rằng, các vấn đề trên sẽ được thảo luận trong ngày hôm nay trong cuộc họp giữa ông với các quan chức trong hội đồng an ninh và quốc phòng tại Kiev.

Trong cuộc bầu cử ở Donetsk, chiến thắng đã thuộc về thủ lĩnh ly khai Alexander Zakharchenko, 38 tuổi. Tại Luhansk, thủ lĩnh ly khai Igor Plotnisky giành thắng lợi với 65% số phiếu bầu. Với chiến thắng nay, hai ông Zakharchenko và Plotnisky sẽ giữ vai trò lãnh đạo của hai nước cộng hòa tự phong Donetsk và Luhansk.

Hiện Kiev và phương Tây đang chờ xem Tổng thống Nga Vladimir Putin có chính thức công nhận kết quả bầu cử trên hay không. Mặc dù vậy, Kiev và phương Tây đều hy vọng ông Putin sẽ không công nhận kết quả này. Theo dự kiến, ông Putin sẽ có phát ngôn đầu tiên về cuộc bầu cử ở miền Đông Ukraine trong ngày hôm nay khi ông xuất hiện tại Quảng trường Đỏ trong một buổi lễ kỷ niệm.

Phát biểu hôm qua, Phó ngoại trưởng Nga Grigory Karasin không đề cập tới việc chính thức công nhận kết quả bầu cử ở miền Đông Ukraine, nhưng nói rằng, lãnh đạo mới được bầu ở miền Đông Ukraine có thẩm quyền đàm phán với Kiev.

Đến nay, Kiev vẫn từ chối đàm phán trực tiếp với quân ly khai, lực lượng mà Chính phủ Ukraine gọi là “những kẻ khủng bố” và “băng đảng”. Tuy vậy, Tổng thống Poroshenko cũng không có nhiều lựa chọn.

Đến nay, ông Poroshenko vẫn nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn ký kết từ đầu tháng 9 nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình có sự tham gia của Nga và lãnh đạo phe ly khai cho cuộc khủng hoảng ở miền Đông. Kể từ sau những thất bại của quân chính phủ trong các cuộc giao tranh ở miền Đông hồi tháng 8, ông Poroshenko loại trừ khả năng giành lại quyền kiểm soát khu vực này bằng vũ lực.

Tuy vậy, sau cuộc bầu cử Quốc hội Ukraine hôm 26/10, ông Poroshenko hiện đang được hậu thuẫn bởi một cơ cấu quyền lực thân phương Tây quyết tâm phá bỏ tình trạng lãnh thổ Ukraine bị chia cắt. Bởi vậy, ông Poroshenko có thể phải chịu áp lực đưa ra lập trường cứng rắn hơn đối với cuộc khủng hoảng ở miền Đông.

Đã có hơn 4.000 người thiệt mạng trong cuộc khủng hoảng ở miền Đông Ukraine. Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) đã tung những đòn trừng phạt mạnh tay lên Nga vì cho rằng Moscow có vai trò tiếp tay cho quân nổi dậy.

Hôm thứ Hai, phát ngôn viên của Thủ tướng Đức Angela Merkel nói rằng, Đức cảm thấy khó hiểu khi các quan chức Nga nói về vấn đề công nhận kết quả bầu cử ở miền Đông Ukraine.

Theo phát ngôn viên này, với các diễn biến hiện nay ở miền Đông Ukraine, khó có chuyện EU sớm nới lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga. Chưa kể, nếu tình hình ở miền Đông Ukraine tiếp tục xấu đi, châu Âu có thể tính chuyện tăng cường trừng phạt Moscow.