Theo tin từ BBC, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko hôm qua (9/3) xác nhận lực lượng nổi dậy thân Nga đã rút một số lượng lớn vũ khí khỏi chiến tuyến ở miền Đông Ukraine.

Phát biểu trên truyền hình, ông Poroshenko nói, quân đội chính phủ Ukraine cũng đã rút phần lớn hệ thống rocket và pháo hạng nặng được triển khai ở miền Đông.

Theo thỏa thuận ngừng bắn đạt được hồi ở Minsk, Belarus hôm 12/2, quân chính phủ Ukraine và lực lượng ly khai sẽ phải bắt đầu rút vũ khí hạng nặng từ tháng 3. Cho tới thời điểm hiện tại, lệnh ngừng bắn vẫn được duy trì, bất chấp các vụ đụng độ vẫn xảy ra giữa hai bên và các bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm thỏa thuận hoặc sử dụng thỏa thuận như một “vỏ bọc” để củng cố lực lượng.

Ít nhất 6.000 người đã thiệt mạng và hơn 1 triệu người khác phải rời bỏ nhà cửa kể từ khi xung đột bùng phát ở miền Đông Ukraine vào tháng 4 năm ngoái.

Ba ngày trước, Tổng thống Poroshenko tố cáo lực lượng nổi dậy không chịu rút vũ khí hạng nặng dưới sự giám sát quốc tế theo như nội dung của thỏa thuận ngừng bắn.

Nhưng hôm qua, ông Poroshenko nói: “Ukraine đã rút phần lớn rocket và pháo hạng nặng. Các chiến binh do Nga hậu thuẫn cũng đã rút một lượng lớn vũ khí”.

Khi nói về thỏa thuận ngừng bắn, Tổng thống Ukraine phát biểu: “Có ngừng bắn hay không ngừng bắn, còn tùy vào việc các bạn xem xét vấn đề thế nào”.

Kể từ hôm 15/3 khi lệnh ngừng bắn chính thức được thực thi, đã có 64 binh sỹ quân đội chính phủ Ukraine thiệt mạng - ông Poroshenko cho biết. Theo nhà lãnh đạo này, đã có tổng cộng 1.549 binh sỹ Ukraine không giữ được sinh mạng kể từ khi cuộc nổi dậy diễn ra ở miền Đông.

Các quan sát viên từ Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) hiện đang giữ vai trò giám sát thực thi thực hiện lệnh ngừng bắn ở miền Đông Ukraine.

Theo lệnh ngừng bắn, Kiev và lực lượng nổi dậy sẽ phải thiết lập một vùng đệm giữa hai bên. Vùng đệm này sẽ rộng ít nhất 50 km cho pháo có nòng 100mm trở lên, 70 km đối với hệ thống rocket, và 140 km đối với rocket hạng nặng và tên lửa.

Hôm qua, Đại sứ Đức tại Mỹ Peter Wittig tiết lộ với hãng thông tấn AP rằng, tháng trước, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhất trí sẽ không viện trợ vũ khí sát thương cho Ukraine. Theo nhà ngoại giao này, ông Obama đã đưa ra quyết định này trong cuộc gặp với Thủ tướng Đức Angela Merkel tại Nhà Trắng.

Ông Wittig nói, ông Obama nhất trí với bà Merkel rằng, điều quan trọng là phải “tạo điều kiện cho các nỗ lực ngoại giao và chính trị đang được thực thi” để giải quyết cuộc khủng hoảng ở miền Đông Ukraine.

Trong một diễn biến khác, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua đã lần đầu tiên thừa nhận rằng, kế hoạch sáp nhập Crimea vào tháng 3 năm ngoái được đưa ra từ vài tuần trước khi Crimea tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về tách khỏi Ukraine. Crimea chính thức sáp nhập Nga vào ngày 18/3/2014, bất chấp sự chỉ trích của quốc tế, sau khi những tay súng “lạ mặt” xuất hiện trên bán đảo này.

Ông Putin nói trong một chương trình truyền hình rằng, ông đã ra quyết định về “đưa Crimea trở lại” trong một cuộc họp thâu đêm vào ngày 22/2/2014. Đây là cuộc họp được triệu tập sau khi Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych của Nga khi đó bị lật đổ ở Kiev.