Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang có nhiều biến động, đâu là những lợi thế nổi bật giúp Việt Nam thu hút dòng vốn FDI, thưa ông?

Việt Nam đang sở hữu nhiều lợi thế tự nhiên nổi bật để trở thành điểm đến hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài, như vị trí địa lý chiến lược nằm ngay trung tâm khu vực Đông Nam Á, dân số đông và trẻ, cùng với đường bờ biển dài tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và logistics. Đây đều là những yếu tố nền tảng, giúp Việt Nam nổi bật trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc mạnh mẽ.

Trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu xảy ra trong thời gian gần đây, đặc biệt là sự thay đổi trong chính sách thuế quan và xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng, không chỉ không làm suy giảm sức hút của Việt Nam mà còn góp phần đẩy nhanh quá trình các nhà đầu tư quốc tế chuyển hướng sang Việt Nam như một điểm đến ổn định và tiềm năng.

Một lợi thế chiến lược khác của Việt Nam đó chính là Việt Nam không hề đơn độc trên bản đồ kinh tế toàn cầu. Thay vào đó thì Việt Nam chính là một phần không thể tách rời của cộng đồng kinh tế ASEAN - một trong những khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới hiện nay.

Ngay cả khi không phụ thuộc hoàn toàn vào các thị trường xuất khẩu truyền thống như Mỹ hay châu Âu, bản thân thị trường nội khối ASEAN cũng đang nổi lên như một động lực tiêu dùng khổng lồ trong 10 -15 năm tới, Việt Nam chắc chắn sẽ là một trong những quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ xu thế này.

Ngoài ra, Việt Nam cũng đang có những lợi thế đặc biệt nổi trội trong khu vực ASEAN, từ quy mô dân số, độ tuổi lao động lý tưởng đến nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định. Những yếu tố này không chỉ giúp Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh trong khu vực, mà còn tạo tiền đề vững chắc để tiếp tục thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao trong tương lai.

Theo ông, Việt Nam cần phải làm gì để có thể thu hút hiệu quả hơn các dòng vốn FDI chất lượng cao trong những năm tới?

Từ những sự kiện kinh tế mà tôi đã tham gia, tôi đều thấy có một sự đồng thuận rõ rệt giữa các tổ chức nghiên cứu và các bộ, ngành của Chính phủ Việt Nam, đó là Việt Nam cần chú trọng vào việc thu hút những khoản đầu tư chất lượng cao, thay vì chỉ tập trung vào số lượng. Mục tiêu hiện nay không chỉ đơn thuần là có nhiều hoạt động sản xuất tại Việt Nam, mà thay vào đó là phải nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng.

Trước đây, quá trình ra quyết định của các nhà đầu tư nước ngoài khá đơn giản. Chiến lược phổ biến của họ chính là sản xuất hàng hóa ở những nơi có chi phí thấp và bán hàng hóa để thu về lợi nhuận tối đa. Đây là một chiến lược mang tính ngắn hạn và chủ yếu tập trung vào chi phí. Tuy nhiên, khi môi trường thương mại toàn cầu ngày càng chuyển hướng, quan điểm của các nhà đầu tư cũng đang dần thay đổi.

Hiện nay, nhiều nhà đầu tư đang có chiến lược đầu tư dài hạn hơn. Khi xem xét việc đầu tư vào Việt Nam, họ không chỉ nhìn nhận vào một thị trường lao động giá rẻ, mà còn thấy được một thị trường tiêu dùng đang phát triển mạnh mẽ.

Trong vòng 10 đến 20 năm tới, lực lượng lao động hiện tại của Việt Nam sẽ trở thành một động lực quan trọng của tiêu dùng nội địa. Chính vì vậy, yếu tố then chốt đối với Việt Nam trong thời gian tới là xây dựng một tư duy thu hút đầu tư lâu dài. 

Ông đánh giá như thế nào về các chính sách hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn FDI trong bối cảnh mới này?

Việt Nam đã tích cực thu hút dòng vốn FDI từ các nhà đầu tư ít nhất trong suốt một thập kỷ qua. Tuy nhiên, điều mà nhiều chuyên gia và diễn giả hiện nay đang nhấn mạnh là cần phải chọn lọc hơn trong việc thu hút các loại hình đầu tư. Chúng ta cần tránh xa hình ảnh chỉ đơn thuần là một cơ sở sản xuất có chi phí thấp. Những nhà đầu tư chỉ quan tâm đến lao động giá rẻ không còn là đối tượng mà chúng ta nên ưu tiên thu hút, đặc biệt khi những quốc gia có chi phí lao động thấp hơn bắt đầu nổi lên.

Trong vòng 5 đến 10 năm tới, chiến lược thu hút dòng vốn FDI của Việt Nam cần tập trung vào các lĩnh vực như công nghệ cao hay các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao và bền vững. Để làm được điều này, Việt Nam cần chuẩn bị một cách kỹ lưỡng bằng cách đầu tư nhiều hơn vào việc phát triển nguồn nhân lực. 

Đồng thời, các mô hình hợp tác công - tư (PPP) cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình này, đặc biệt là trong việc nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động địa phương để đáp ứng nhu cầu của các ngành công nghiệp hiện đại....

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 17 18-2025 phát hành ngày 28/4/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:  

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1374