Việt Nam và Nhật Bản ngày hôm qua (22/5) đã nhất trí tăng cường hợp tác song phương nhằm đảm bảo an ninh hàng hải trong khu vực và cùng lên tiếng chỉ trích sự hung hăng ngày càng gia tăng của Trung Quốc trên biển Đông.

“Tôi rất quan ngại về căng thẳng trong khu vực bắt nguồn từ hoạt động khoan tìm dầu đơn phương của Trung Quốc”, hãng thông tấn Kyodo dẫn lời Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại một cuộc gặp với Phó thủ tướng Vũ Đức Đam ở Tokyo.

“Nhật Bản sẽ tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế”, ông Abe nói.

Trong cuộc gặp này, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao sự ủng hộ mà Nhật Bản dành cho Việt Nam. Theo Phó thủ tướng, Việt Nam đang có những nỗ lực ngoại giao để giải quyết hòa bình vấn đề trên biển Đông, đồng thời kêu gọi Nhật Bản tiếp tục ủng hộ Việt Nam.

Cuộc gặp giữa ông Abe và ông Vũ Đức Đam diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đẩy căng thẳng trên biển Đông gia tăng bằng cách đơn phương hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển của Việt Nam. Tại hiện trường, tàu của Trung Quốc cố tình va chạm với tàu của Việt Nam.

Những diễn biến trên làm Nhật Bản thêm quan ngại về chính sách hàng hải của Trung Quốc trong bối cảnh Bắc Kinh liên tục cử tàu tuần tra tới vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku do Nhật Bản kiểm soát trên biển Hoa Đông.

Tại cuộc gặp hôm qua, ông Abe đã thông báo với Phó thủ tướng Việt Nam về chính sách của Nhật Bản nhằm đóng góp tích cực cho hòa bình và ổn định toàn cầu trên cơ sở hợp tác quốc tế. Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã chuyển lời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ sự ủng hộ của Việt Nam đối với chính sách của ông Abe, đồng thời kêu gọi các công ty Nhật tiếp tục đầu tư vào Việt Nam.

Thủ tướng Abe đề nghị Chính phủ Việt Nam có các biện pháp để đảm bảo an toàn cho các công ty Nhật đang hoạt động tại Việt Nam. Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, Chính phủ Việt Nam đã thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn chặn các vụ gây rối có thể xảy ra như vừa qua.

Kyodo dẫn nguồn tin Chính phủ Nhật cho biết, Ngoại trưởng nước này Fumio Kishida dự kiến sẽ tới thăm Việt Nam vào cuối tháng 6, đầu tháng 7 tới nhằm thúc đẩy hợp tác song phương trong đảm bảo an ninh hàng hải trên biển Đông và biển Hoa Đông.

Cũng theo nguồn tin, khi Ngoại trưởng Kishida có cuộc gặp với Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tại Hà Nội, hai bên có thể sẽ nhất trí đẩy nhanh hoạt động tham vấn về việc Nhật Bản cung cấp tàu tuần dương cho Việt Nam nhằm giúp Việt Nam đối phó tốt hơn trước sự hung hăng của Trung Quốc trên biển Đông.

Nguồn tin cho hay, về sự ngang ngược của Trung Quốc trên biển Đông và biển Hoa Đông, Ngoại trưởng Kishida và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh được kỳ vọng sẽ khẳng định rằng, Việt Nam và Nhật Bản sẽ không cho phép bất kỳ nỗ lực nào làm thay đổi nguyên trạng thông qua ép buộc hay vũ lực.

Hai bộ trưởng có thể cũng sẽ nhất trí về tăng cường liên lạc với Philippines và các thành viên khác của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhằm kiềm chế các tham vọng lãnh thổ của Trung Quốc.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ biển Đông bằng cái gọi là “đường lưỡi bò” hay “đường chín đoạn”. Tại một diễn đàn an ninh khu vực dự kiến diễn ra vào đầu tháng 8 ở Myanmar, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Kishida được dự báo sẽ thúc giục các nước thành viên ASEAN và các cường quốc khu vực khác đoàn kết chống lại những động thái hung hăng của Trung Quốc - theo nguồn tin.

Nguồn tin cho hay, ông Kishida đang cân nhắc tới thăm Campuchia trước khi thăm Việt Nam.