Tại Việt Nam, sản xuất, dịch vụ bán lẻ và giao thông sẽ là những ngành có nhiều tiềm năng và cơ hội ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, để thúc đẩy triển khai ứng dụng AI trong thời gian tới, Việt Nam cần chú trọng đến một số trụ cột, trong đó đặc biệt là vấn đề nhân lực, dữ liệu, hạ tầng tính toán và thể chế quy định đạo đức cho một AI an toàn...
AI đang mở ra nhiều cơ hội tiềm năng ứng dụng cho ngành sản xuất
Các chuyên gia cho biết AI là công nghệ nền tảng quan trọng nhất dẫn dắt hoạt động chuyển đổi số trong các ngành, lĩnh vực và các tổ chức, doanh nghiệp. Theo dự báo của Công ty kiểm toán hàng đầu thế giới PriceWaterhouse Coopers, vào năm 2030, AI sẽ đóng góp thêm 15,7 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu. Đồng thời AI sẽ tạo ra những ngành công nghiệp mới, việc làm mới. Sự phát triển của AI đã được công nhận như một biểu hiện sức mạnh toàn diện của một quốc gia thông qua năng lực thực hiện đổi mới, sáng tạo.
CHÌA KHÓA TỐI ƯU HÓA VẬN HÀNH DOANH NGHIỆP
Tại hội thảo “Thúc đẩy ứng dụng và phát triển AI trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa” trong khuôn khổ Diễn đàn cấp cao thường niên về công nghiệp 4.0, do Ban Kinh tế Trung ương chủ trì phối hợp với các bộ tổ chức mới đây, ông Dương Duy Hưng, Trợ lý Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, cho biết: những năm gần đây tại Việt Nam, công nghệ AI đã có bước phát triển nhanh chóng, ngày càng đi vào chiều sâu và mở rộng ở nhiều lĩnh vực.
Lần đầu tiên, Việt Nam coi ngành công nghiệp công nghệ số trong đó ưu tiên phát triển AI, Big Data, Blockchain, điện toán đám mây, IoT, thiết bị điện tử viễn thông, thiết kế và sản xuất chíp bán dẫn là một trong 6 ngành công nghiệp nền tảng.
Ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ
"Việt Nam đã có sự tiếp cận các xu hướng công nghệ khá sớm và nhanh. Các chủ trương, chính sách đã nhanh và bắt kịp xu thế. Tuy nhiên, với sự phát triển quá nhanh của công nghệ, tốc độ triển khai của Việt Nam vẫn còn chậm hơn so với tốc độ triển khai của thế giới, đặc biệt là trong lĩnh vực AI".
Ông Thiều Phương Nam, Tổng giám đốc Qualcomm Vietnam, Cambodia và Lào, khẳng định AI là mảng phát triển nhanh nhất trong lĩnh vực công nghệ, với tốc độ gấp 3 lần các ngành công nghệ khác. Đặc biệt với sự ra mắt của ChatGPT, việc ứng dụng phát triển AI được đẩy nhanh hơn rất nhiều.
Tại Việt Nam, ông Nam cho biết AI, ChatGPT sẽ được ứng dụng trong nhiều ngành, nhưng có ba ngành có tiềm năng và sẽ mang lại hiệu quả lớn nhất.
Thứ nhất, đó là ngành sản xuất đang có xu hướng dịch chuyển vào Việt Nam, trong đó có mảng công nghệ. Các ứng dụng AI với công nghệ IoT, các nền tảng kết nối tốt như 5G, Wifi 7 sẽ được sử dụng nhiều tại các nhà máy thông minh, trong đó các thiết bị như robot, XR, VR có thể giúp cho quy trình vận hành nhà máy hiệu quả hơn, phát hiện ra các lỗi của sản phẩm, đưa ra các khuyến cáo bảo hành bảo trì thiết bị sớm...
Thứ hai, là ngành bán lẻ dùng AI để thay đổi trải nghiệm khách hàng trong thanh toán, phân tích hành vi của khách hàng.
Thứ ba là lĩnh vực quản lý giao thông trong đô thị, dùng camera AI để nâng cao hiệu quả đặc biệt trong xây dựng các đô thị thông minh và phát triển ô tô tự lái.
Coi AI là chìa khóa tối ưu hóa vận hành cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Anh Tú, kỹ sư phần mềm Noventiq Vietnam, cho rằng ChatGPT và các công nghệ OpenAI nổi lên trong thời gian gần đây là bởi những giá trị mà nó mang lại, giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa trong nhiều lĩnh vực như chăm sóc khách hàng, nền tảng số…
4 TRỤ CỘT QUAN TRỌNG TRONG TRIỂN KHAI ỨNG DỤNG AI
Thời gian qua, công nghệ AI trên thế giới đã có bước phát triển mạnh mẽ với sự ra đời của ChatGPT, hệ thống xử lý ảnh, video, kết hợp giữa dữ liệu lớn và mô hình AI tạo sinh. Việt Nam cũng đã có sự tiếp cận các xu hướng công nghệ khá sớm. Các chủ trương chính sách đã nhanh và bắt kịp xu thế công nghệ mới. Quá trình triển khai đã có những kết quả cụ thể ghi nhận từ các tập đoàn công nghệ như FPT, VNPT, Viettel, Vingroup…
Mặc dù có những kết quả bước đầu khá tích cực trong phát triển ứng dụng AI nhưng Việt Nam cũng đang đứng trước không ít khó khăn, thách thức, nhất là về nguồn nhân lực còn hạn chế. Bên cạnh đó là vấn đề dữ liệu còn nhiều khó khăn, cần phải kết nối, chia sẻ liên thông, tạo cơ sở dữ liệu mở để các nhà khoa học, doanh nghiệp, cộng đồng khai thác phát triển.
Ông Dương Duy Hưng, Trợ lý Trưởng Ban Kinh tế Trung ương
"Việt Nam đang đứng trước không ít khó khăn, thách thức cần vượt qua. Đó là cần phải tiếp tục đẩy mạnh quá trình xây dựng và kết nối hạ tầng dữ liệu và tính toán; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao; hoàn thiện thể chế, chính sách; huy động và thu hút nguồn lực đa dạng vào phát triển AI...".
Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy, tốc độ triển khai AI của Việt Nam vẫn còn chậm hơn so với tốc độ triển khai của thế giới. Ông Duy cho rằng để triển khai AI cần phải đẩy nhanh xây dựng hàng loạt trụ cột.
Thứ nhất, trụ cột nhân lực, vấn đề này hiện nay cùng với sự tham gia của các nhóm chuyên gia AI thì còn có sự vào cuộc mạnh mẽ của các trường đại học và cả doanh nghiệp công nghệ.
Thứ hai, cần xây dựng một hạ tầng tính toán hiệu năng cao, hiện nay vẫn còn đặt rời rạc và chưa có một trung tâm tính toán lớn.
Thứ ba, AI cần dữ liệu sạch, phải được “gán nhãn”, nhưng ở Việt Nam vấn đề này còn rất hạn chế, chưa sẵn sàng.
Thứ tư, trụ cột thể chế và các quy định, đạo đức cho ứng dụng AI. ChatGPT, xử lý video, tạo sinh hình ảnh, hệ thống Deepfake đang đặt ra nhiều vấn đề quy định sử dụng, xây dựng các hệ thống AI…
Do vậy, theo Thứ trưởng Bùi Thế Duy, cần phải chuẩn bị năng lực, nhân lực và hạ tầng tính toán; đặc biệt một trong những yếu tố tiên quyết để ứng dụng AI và các mô hình phân tích dữ liệu tối ưu chính là đảm bảo chất lượng dữ liệu.
Nhìn nhận AI và dữ liệu trong vai trò thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, ông Nguyễn Quang Ngọc, Giám đốc kinh doanh Khối khách hàng chính quyền, Trung tâm không gian mạng Viettel, chia sẻ: trong chuyển đổi số có 4 nấc thang gồm: số hóa, quản lý dữ liệu (phải được làm sạch và tinh gọn), phân tích dữ liệu và cuối cùng là khai thác tạo ra giá trị mới.
Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 25-2023 phát hành ngày 19-06-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Khi AI bùng nổ, Việt Nam bắt nhịp rất nhanh. Chúng ta cùng xuất phát với các nước, nhưng nếu họ đi giày thì người Việt lại “chân đất” trong cuộc thi Olympic…
Phát động vòng hồ sơ cuộc thi quốc tế Data for Life 2025 với chủ đề “Hack for Growth 2”
Chiều 12/9, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) phối hợp với Đại học Bách khoa Hà Nội, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) tổ chức Lễ phát động vòng hồ sơ cuộc thi quốc tế Data for Life mùa 3 năm 2025 với chủ đề “Hack for Growth 2”…
Doanh thu ngành công nghiệp công nghệ số đạt 3,272 triệu tỷ đồng trong quý 3/2025
Trong quý 3/2025, tỷ trọng xuất khẩu công nghệ cao đạt 48,36% và gần 1.000 doanh nghiệp khoa học công nghệ được chứng nhận…
Nhà mạng triển khai 5G quy mô lớn trong năm 2025
Dịch vụ 5G đã có mặt ở nhiều tỉnh thành phố của Việt Nam, đặt nền móng cho IoT, nhà máy thông minh, xe tự hành và công nghiệp 4.0...
Dự kiến bổ sung 15 dự án luật vào chương trình Kỳ họp thứ 10
Chiều 12/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần 2 vào việc chuẩn bị Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV; xem xét báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội tháng 8/2025...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: