Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, trong 4 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Tây Ban Nha đạt trên 1,71 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu đạt 1,45 tỷ USD tăng 6,2%, nhập khẩu trên 0,26 tỷ USD tăng 39,6%, xuất siêu tiếp tục được duy trì ở mức cao là 1,19 tỷ USD.

THÁCH THỨC TỪ CÁC CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI

Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha nhận định đây tiếp tục là mức tăng trưởng xuất nhập khẩu khả quan. Việt Nam luôn duy trì là một trong những nước có thị phần và kim ngạch xuất khẩu lớn nhất khu vực châu Á sang Tây Ban Nha, chỉ xếp sau các đối tác vốn được xem là chiến lược của bạn như Trung Quốc và Ấn Độ, xếp trên tất cả các nước ASEAN khác.

Các mặt hàng tiếp tục có tốc độ tăng trưởng khả quan bao gồm: cà phê (51,4%), hạt điều (21,9%), hạt tiêu (70,2%), gỗ và sản phẩm gỗ (63,4%), dệt may (16,0%), da giày (5,2%), nguyên phụ liệu dệt may da giày (11,8%), sản phẩm từ sắt thép (75,6%), phương tiện vận tải và phụ tùng (70,1%), và đồ chơi, dụng cụ thể thảo và bộ phận (62,9%).

Riêng mặt hàng dệt may và da giày sẽ có tốc độ gia tăng mạnh hơn vào quý 3 và quý 4 khi Tây Ban Nha bước vào mùa du lịch hè, Noel và năm mới.

Tuy nhiên, Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha cho rằng triển vọng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này trong thời gian tới sẽ gặp khó khăn và thách thức nhiều hơn trước.

Nguyên nhân từ bối cảnh sức ép cạnh tranh thị trường ngày càng lớn khi EU và Tây Ban Nha ưu tiên thúc đẩy phê chuẩn Hiệp định FTA giữa EU với Mexico và các nước khối Mercosur ngay trong năm nay; đã nối lại đàm phán các hiệp định FTA với các nước ASEAN khác như Thái Lan, Indonesia và Philipines.

Cùng với đó, các FTA của EU - New Zealand, của EU - Khu vực các nước Trung Mỹ (bao gồm Panama, Guatemala, Costa Rica, El Salvador, Honduras, và Nicaragua) và của EU với Chile và Kenya đều sẽ sớm có hiệu lực thực hiện.

Bên cạnh đó, các biện pháp áp thuế bổ sung của chính quyền Trump đối với các hàng hóa nhập khẩu từ EU và Tây Ban Nha sẽ làm hạn chế luồng hàng hóa tái xuất khẩu từ EU và làm giảm cơ hội nhập khẩu hàng hóa dưới dạng nguyên liệu thô phục vụ sản xuất xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ.   

Các nước đối thủ chính, nhất là đối với hàng thủy sản, rau quả, cà phê, gỗ và sản phẩm gỗ đến từ châu Mỹ La tinh và Bắc Phi - nơi có các ưu thế vượt trội về địa lý, chi phí và thời gian vận chuyển hàng hóa và sẵn có mối quan hệ truyền thống đặc biệt với cộng đồng nói tiếng Tây Ban Nha đông đảo. Điều này khiến hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này phải cạnh tranh gay gắt.

Mặt khác, diễn biến chính sách đáng chú ý là Chính phủ Tây Ban Nha lên kế hoạch ứng phó với đe dọa về thuế quan và tái khởi động thương mại trị giá 14,1 tỷ euro ứng phó với quyết định tăng thuế đối với các sản phẩm châu Âu của Tổng thống Trump.

Kế hoạch bao gồm 14,1 tỷ euro để giảm thiểu tác động tiêu cực của chiến tranh thương mại và "xây dựng lá chắn" để bảo vệ nền kinh tế Tây Ban Nha, trong đó 7,4 tỷ euro khoản tài chính cấp mới và 6,7 tỷ euro sẽ khai thác sử dụng từ các công cụ hiện hành... cũng tác động tới hàng hoá nhập khẩu vào nước này.

Ngoài ra, việc Tây Ban Nha đưa ra áp dụng một số quy định chính sách đáng lưu ý có tác động đến thương mại quốc tế như các biện pháp khẩn cấp để ứng phó với mối đe dọa thuế quan và tái khởi động thương mại; quy định tiêu chuẩn chất lượng đối với dầu thực vật ăn được; quy định của Liên minh châu Âu về sức khỏe động vật liên quan đến nghĩa vụ giám sát của chủ trang trại...

ĐẨY MẠNH CÁC GIẢI PHÁP XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI

Mặc dù thách thức nhưng xuất khẩu Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội tại Tây Ban Nha. Để ngày càng gia tăng thị phần hàng Việt tại đây, Bộ Công Thương khuyến nghị đối với bộ, ngành cần tăng cường trao đổi đoàn các cấp, các ngành để xúc tiến hợp tác thương mại, công nghiệp và đầu tư, trong đó có việc kết hợp lồng ghép với tổ chức tọa đàm doanh nghiệp hai nước.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, tìm hiểu các yêu cầu mới của thị trường, đặc biệt tăng cường phối hợp với Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha trong công tác xác minh đối tác sở tại (về tư cách pháp nhân, năng lực tài chính, cơ sở vật chất, yêu cầu sản phẩm, chất lượng, thị trường tiêu thụ - kênh phân phối và uy tín) trước khi đi đến đàm phán ký kết hợp đồng ngoại thương để trách tình trạng bị lừa đảo.

Về Thương vụ, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha cho biết  đang tích cực triển khai các nhiệm vụ xúc tiến thương mại. Bao gồm thực hiện các chỉ đạo nhiệm vụ cụ thể của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại Hội nghị Tham tán Thương mại Khu vực châu Âu năm 2024 tổ chức từ ngày 18 - 20/7/2024 tại Rome.

Tiếp tục hoạt động quảng bá hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam và kết nối kinh doanh cho các doanh nghiệp Việt Nam và Tây Ban Nha tại các sự kiện quốc tế và các hội chợ thương mại chuyên ngành lớn bao gồm Hội chợ Thực phẩm Iberia tháng 6/2025, Hôi chợ Rau quả Toàn cầu tháng 10/2025,….

Đồng thời, phối hợp với Hội đồng Doanh nghiệp Tây Ban Nha - ASEAN (ASEMPEA), và Phòng Thương mại và Công nghiệp khu vực tại các tỉnh/thành phố lớn phối hợp tổ chức các sự kiện tọa đàm giới thiệu về tiềm năng hợp tác kinh doanh với Việt Nam, các cơ hội kinh doanh đầu tư tiềm năng từ việc thực hiện Hiệp định EVFTA và sau này là Hiệp định EVIPA.

Mặt khác, trực tiếp kết nối với các doanh nghiệp địa phương, nhất là đối với một số nhóm mặt hàng xuất khẩu có tiềm năng gồm dệt may, giày dép, nông thủy sản, rau quả, hàng gia dụng.

Tổ chức các đoàn doanh nghiệp sở tại sang Việt Nam tìm hiểu thị trường, tham gia các hoạt động kết nối mua - bán hàng hóa và "Sự kiện Vietnam International Sourcing" do Bộ Công Thương tổ chức vào tháng 9/2025.