“Công nghiệp bán dẫn và AI được xem là bộ đôi chìa khóa công nghệ có tác động tương hỗ đối với sự tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong tương lai. Một trong những động lực phát triển ngành công nghiệp bán dẫn trong thời gian tới chính là sự bùng nổ về AI. Ngược lại, sự phát triển của bán dẫn sẽ hiện thực hóa mong muốn xử lý tính toán liên quan đến AI. Nhận thức được điều đó, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều chiến lược và chính sách ưu đãi nhằm thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển cả hai lĩnh vực này.

Để thúc đẩy ứng dụng AI, các cơ quan quản lý nhà nước đã ban hành các quyết định để thúc đẩy việc ứng dụng AI vào trong các hoạt động điều hành của chính quyền (Quyết định số 699/QĐ-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt Kế hoạch hành động năm 2024 triển khai Chiến lược phát triển ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030), các hoạt động kinh tế của người dân (như Quyết định 2345/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước về triển khai các giải pháp an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng).

Trong lĩnh vực bán dẫn, Chính phủ đã ban hành chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn của Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, đồng thời phê duyệt Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 với nhiều mục tiêu và giải pháp cụ thể.

Bên cạnh đó, có thể thấy trong thời gian qua, các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã nhạy bén phát triển và ứng dụng AI để tăng trải nghiệm khách hàng, tăng hiệu suất các hoạt động của mình. Các doanh nghiệp về công nghệ hàng đầu ở Việt Nam đã làm chủ nhiều công nghệ AI để không chỉ phục vụ cho chính doanh nghiệp mà còn ứng dụng trong chính quyền số và ứng dụng cho các tổ chức, doanh nghiệp khác. Ngoài ra, các doanh nghiệp lớn như Google, Meta, Nvidia… cũng cam kết đầu tư vào Việt Nam để xây dựng một hệ sinh thái công nghệ cao.

Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ đang là một điểm đến hấp dẫn các nhà đầu tư công nghệ toàn cầu, mà còn đã và đang theo kịp rất tốt các xu hướng công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực bán dẫn và AI”.

“Việt Nam đang bám sát sự phát triển của công nghệ thế giới. Với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI), các công ty công nghệ Việt đã nghiên cứu và có nhiều tiến bộ trong các nhánh GenAI như hội thoại và thị giác máy tính. 

Chúng ta đang trở thành nhân tố mới trong làn sóng của AI, đó là lý do để Nvidia - công ty công nghệ giá trị nhất thế giới - lựa chọn Việt Nam là thị trường quan trọng trong sự phát triển.

Trong lĩnh vực bán dẫn, Việt Nam đã bước chân vào mảng thiết kế, sản xuất và đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng lượng cao cho toàn cầu. Đây là bước tiến lớn của quốc gia sau 20 năm tham gia vào lĩnh vực vi mạch bán dẫn.

Tôi cho rằng với sự tham gia của các doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam cũng như toàn cầu trong lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, chúng ta có thể phát triển hệ sinh thái toàn diện để thúc đẩy các công ty khởi nghiệp, thiết kế, phát triển các siêu máy tính, sản xuất các phần mềm tương lai, góp phần vào tương lai số hóa của Việt Nam”.

“Đứng trước làn sóng công nghệ trong lĩnh vực AI và bán dẫn, Việt Nam đã bắt nhịp rất tốt với xu thế chung của thế giới. Tôi đánh giá rất cao nỗ lực kiến tạo của Chính phủ trong việc ban hành các chính sách, cải thiện môi trường đầu tư và kêu gọi hợp tác từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu trên thế giới.

Việc Việt Nam luôn nằm trong danh sách đầu tư tiềm năng của các ông lớn như Nvidia, Intel, Samsung, Qualcomm, Amkor giúp các doanh nghiệp trong nước nhận thấy các cơ hội lớn khi tham gia chuỗi giá trị và mạnh dạn đầu tư vào mảng này hơn, cũng như thu hút thêm nhiều nhân lực tham gia ngành công nghệ thông tin.

Để phát triển các xu hướng công nghệ mới như AI và bán dẫn, doanh nghiệp chắc chắn sẽ là hạt nhân quan trọng số một để thực hiện các chiến lược”.

“Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đã cho thấy sự chủ động trong việc thúc đẩy phát triển các lĩnh vực AI và bán dẫn. Điển hình như Tập đoàn FPT không chỉ thành lập Công ty cổ phần bán dẫn FPT, tập trung vào thiết kế và sản xuất chip, mà còn đầu tư mạnh vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ hai lĩnh vực này. Đáng chú ý, sản phẩm chip FPT 6153 của tập đoàn đã được thương mại hóa thành công, khẳng định vị thế trong ngành.

Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) cũng đã chủ động nghiên cứu và phát triển chip bán dẫn, góp phần vào việc xây dựng năng lực nội tại và nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ cho thấy tầm nhìn chiến lược về vai trò và tiềm năng phát triển của AI và bán dẫn, mà còn phản ánh cam kết lâu dài thông qua các kế hoạch đầu tư bài bản, hướng tới việc nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế”.

“Chiến lược phát triển của FPT trong dài hạn tập trung vào 5 lĩnh vực cốt lõi là: AI - bán dẫn; công nghệ ô tô số; chuyển đổi số; chuyển đổi xanh. Trong đó AI và bán dẫn là hai động lực phát triển chính.

Trong lĩnh vực AI, chiến lược của chúng tôi là GenAI first - làm chủ trí tuệ nhân tạo tạo sinh. Dự báo, ba năm tới GenAI sẽ ảnh hưởng tích cực tới doanh nghiệp và thị trường lao động. Do vậy, từ năm 2023, chúng tôi đã lên kế hoạch đầu tư để nắm bắt cơ hội này.

Hiện tại, FPT là đơn vị đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam cùng lúc đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng thông minh để tạo nền tảng cho chính mình và doanh nghiệp tiến vào kỷ nguyên mới của AI. Chúng tôi đã đầu tư 200 triệu USD, cùng với Nvidia xây dựng AI Factory nhằm hỗ trợ tổ chức, doanh nghiệp và người dân toàn cầu tiếp cận dịch vụ, giải pháp công nghệ mới, đồng thời phát triển các ứng dụng AI cho mọi ngành nghề. 

FPT cũng thúc đẩy nghiên cứu cơ bản bằng cách hợp tác với các viện nghiên cứu quốc tế lớn, trường đại học ở những vùng đất FPT đang hiện diện. Năm 2024, FPT có 6-7 bằng sáng chế mới được đăng ký tại Mỹ, châu Âu nhằm tăng vị thế quốc gia trên bản đồ AI quốc tế và làm tiền đề tạo ra các sản phẩm AI đẳng cấp, do chính người Việt Nam làm chủ.

Để giải các bài toán về công nghệ lớn hơn, chúng tôi sẽ tập trung phát triển nguồn nhân lực AI. FPT có hơn 1.000 chuyên gia AI trên toàn cầu và được bổ sung hàng năm từ nguồn lực 12.000 sinh viên đang học về trí tuệ nhân tạo tại Đại học FPT.

Phòng nghiên cứu tại Đại học Singapore do FPT liên doanh thành lập cũng đang tập trung giải bài toán thực tiễn trong các lĩnh vực như: ngân hàng, bảo hiểm, logistics, vận tải, hàng không, năng lượng, sản xuất... góp phần thúc đẩy đổi mới về AI tại Việt Nam, Singapore và khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, FPT đang nỗ lực đưa Việt Nam đứng vững trong mảng này, ở cả hai khía cạnh thiết kế, sản xuất và đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng lượng cao cho toàn cầu.

Định hướng của chúng tôi là công ty sản xuất chip Make in Việt Nam, với đội ngũ thiết kế nòng cốt là kỹ sư Việt Nam, từng làm việc trong ngành này ở Nhật Bản, Mỹ. Chúng tôi hoạt động theo mô hình: các kỹ sư FPT thiết kế chip, sau đó sản xuất ở Hàn Quốc, Đài Loan và được các công ty của Nhật Bản phân phối tại quốc gia này.

Đặc biệt, sau hai năm chính thức tham gia thị trường, đến nay ngoài chip nguồn đơn giản, FPT đã có thể thiết kế những con chip cao cấp hơn nữa, đặc biệt là chip AI.

Chúng tôi đã tham gia giải bài toán quốc gia về nguồn nhân lực bán dẫn từ hai năm nay và khởi động khá tốt, với khoảng 2.000 sinh viên theo học ở 3 cấp độ: đào tạo chứng chỉ, đào tạo cao đẳng và đào tạo đại học.

FPT cũng xác định nguồn lực đào tạo sẽ tham gia thị trường vi mạch bán dẫn quốc tế, để khẳng định thương hiệu nguồn nhân lực chất lượng của Việt Nam. Chúng tôi đã hợp tác với gần 20 trường đại học trên thế giới để chuyển giao giáo trình, giảng viên và thiết bị học tập. Chúng tôi gửi sinh viên đi thực tập tại phòng lab và làm việc cho các doanh nghiệp Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản... Với các hoạt động như vậy, FPT tin sẽ góp phần hiện thức hóa mục tiêu đến năm 2030 đào tạo được 50.000 kỹ sư bán dẫn mà Chính phủ đề ra.

Chúng tôi còn một điểm sáng nữa là công nghệ ô tô số. FPT đang dần đưa Việt Nam trở thành điểm đến công nghệ mới cho hơn 150 nhà sản xuất tên tuổi trên thế giới ở thị trường Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ...

FPT đang xây dựng một chiếc xe trong tương lai thông minh hơn, tiện dụng hơn, an toàn hơn, bảo mật hơn bằng các năng lực cốt lõi gồm: phần mềm, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, IoT, thiết bị dùng kiểm thử/hậu kiểm, cùng hạ tầng AI Factory cho ngành xe hơi do chính mình và các đối tác phát triển”.

“Hiện nay, VNPT đã xây dựng chiến lược về AI, phát triển, làm chủ công nghệ AI và ứng dụng AI vào trong các hoạt động sản xuất kinh doanh của Tập đoàn để tối ưu trải nghiệm khách hàng, tối ưu hiệu suất, gia tăng doanh thu các dịch vụ viễn thông, đồng thời cũng đã cung cấp các sản phẩm dịch vụ AI cho khách hàng chính quyền ở các tỉnh, thành phố và cho hàng trăm khách hàng doanh nghiệp. VNPT hiện đang có một hệ sinh thái chuyển đổi số toàn diện với các giải pháp trong các lĩnh vực như chính phủ số, chính quyền số, y tế số, giáo dục số, thành phố thông minh…

Chúng tôi cũng đang phát triển các nền tảng và dịch vụ AI dưới dạng dịch vụ phần mềm để xã hội, doanh nghiệp và cá nhân có thể khai thác và phát triển cùng nhau. Chúng tôi tin rằng, việc tạo ra các sản phẩm có chất lượng cao chính là yếu tố nền tảng khi cạnh tranh với các sản phẩm từ nước ngoài và mang lại nhiều giá trị cho khách hàng.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển ở hai lĩnh vực này, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam như VNPT luôn luôn phải đối mặt với nhiều thách thức về cả nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn dữ liệu và hạ tầng phục vụ nghiên cứu phát triển mô hình AI mới. Chính vì vậy, trong thời gian tới, VNPT sẽ tập trung vào đầu tư và nghiên cứu để làm chủ các công nghệ lõi, trước hết phục vụ chính nhu cầu của VNPT. 

Trong lĩnh vực bán dẫn, từ nhiều năm nay VNPT là đơn vị tiêu thụ hàng trăm triệu USD linh kiện bán dẫn mỗi năm cho sản xuất thiết bị. Đáp ứng chiến lược phát triển ngành bán dẫn quốc gia, VNPT bước đầu nghiên cứu và sản xuất linh kiện, chip, với mục tiêu bước đầu phục vụ nhu cầu sản xuất của VNPT cũng như nội địa, dần dần tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. VNPT nhận thức rõ ràng bán dẫn không chỉ là nền tảng của công nghệ AI mà còn là chìa khóa mở ra cơ hội lớn trong các ngành công nghiệp điện tử, viễn thông và năng lượng mới.

Định hướng phát triển 3-5 năm tới, VNPT xem AI và bán dẫn là hai lĩnh vực chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong tầm nhìn dài hạn của Tập đoàn.

Trong đó, riêng với AI, VNPT chúng tôi đã đặt ra một tầm nhìn rõ ràng thể hiện ở bốn mục tiêu chính cần đạt được tới năm 2030, đó là: làm chủ công nghệ lõi; xây dựng trung tâm nghiên cứu ứng dụng AI có thứ hạng trong khu vực; tiên phong dẫn dắt áp dụng AI trong các ngành thế mạnh và sở trường như chính quyền, viễn thông, y tế; cung cấp các nền tảng, dịch vụ AI dưới dạng Software as a Service (SaaS) nhằm phục vụ xã hội”.

“Với đặc thù là một doanh nghiệp trong lĩnh vực gia công phần mềm và được tiếp xúc sớm với các công nghệ mới trên thế giới, Rikkeisoft đã sớm đầu tư vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo bằng việc thành lập Công ty Rikkei AI từ năm 2020 để chủ động thu hút nhân tài và tập trung nghiên cứu nắm bắt các xu hướng công nghệ cũng như ứng dụng mang tính thực tiễn của AI. Việc đầu tư từ sớm giúp Rikkeisoft xây dựng được đội ngũ chuyên gia và kỹ sư có kinh nghiệm và năng lực tư vấn triển khai, tạo ưu thế cạnh tranh và tăng khả năng tiếp cận với những khách hàng mới, đặc biệt là khách hàng đầu cuối.

Với lĩnh vực bán dẫn, nhận định ngành này Việt Nam đang ở giai đoạn định vị trong chuỗi giá trị toàn cầu và đứng trước cơ hội lớn trong 3-5 năm tới với mảng gia công ở giai đoạn thiết kế và kiểm thử, Rikkeisoft lựa chọn các tiếp cận tham gia vào chuỗi giá trị bằng cách cung cấp và đào tạo nhân lực, đặc biệt là thông qua các chương trình hợp tác đào tạo của Rikkei Education - một công ty con khác của Rikkeisoft thành lập năm 2021 với các trường đại học sẽ được đẩy mạnh và ra mắt trong các năm tới.

Hai lĩnh vực có cách tiếp cận và đầu tư khác biệt nhưng vẫn sẽ nằm trong định hướng phát triển chiến lược của Rikkeisoft trong các năm tới”.

“AI và bán dẫn không chỉ là những xu hướng công nghệ nổi bật hiện tại mà còn được dự báo sẽ có vai trò then chốt trong nhiều lĩnh vực quan trọng đối với việc định hình sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai. Trong quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp, AI sẽ được ứng dụng sâu rộng trong công tác quản trị, tối ưu hóa sản xuất, vận hành và tự động hóa quy trình kinh doanh.

Trong lĩnh vực dịch vụ công và chính phủ số, dưới sự thúc đẩy mạnh mẽ từ Chính phủ, các công nghệ như trợ lý ảo, phân tích dữ liệu lớn và hệ thống ra quyết định thông minh sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng dịch vụ công.

Hơn nữa, AI chuyên ngành sẽ phát triển mạnh mẽ, trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực trong việc đưa ra các quyết định dựa trên dữ liệu trong những lĩnh vực quan trọng như y tế số, giáo dục thông minh và nông nghiệp công nghệ cao.

Ngành bán dẫn, tuy mới ở giai đoạn phát triển ban đầu tại Việt Nam nhưng đang đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Với sự phát triển của các thiết bị điện tử, IoT và AI, nhu cầu về linh kiện bán dẫn ngày càng gia tăng. Từ năm 2025 trở đi, Việt Nam có thể định hình vai trò của mình như một trung tâm sản xuất linh kiện bán dẫn, phục vụ cả thị trường nội địa lẫn xuất khẩu.

Sự kết hợp giữa AI và bán dẫn sẽ tạo ra các giải pháp đột phá, từ các thiết bị thông minh đến hệ thống tự động hóa cao cấp, đặc biệt AI tại biên (edge AI) là một trong những xu thế công nghệ trong thời gian tới. Năm 2025 và các năm tiếp theo, hai lĩnh vực này được kỳ vọng sẽ tạo ra những bước đột phá lớn, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam trên thị trường quốc tế”.

“Trong những năm tới, công nghệ AI và bán dẫn sẽ đóng vai trò nền tảng trong việc định hình xu hướng phát triển công nghệ tại Việt Nam, đặc biệt là năm 2025. Đây không chỉ là lĩnh vực công nghệ chiến lược mà còn là cơ hội thúc đẩy Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và sự phát triển kinh tế số.

Việt Nam đang dần khẳng định vị thế làm chủ công nghệ AI trong khu vực Đông Nam Á. Theo nhiều dự báo, thị trường AI của Việt Nam có thể đạt 1 tỷ USD năm 2025, với tốc độ tăng trưởng khoảng 30%. Đây là con số đầy ấn tượng, cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực này. Tôi nghĩ AI sẽ tiếp tục được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành, từ ngân hàng, y tế, nông nghiệp đến giáo dục.

Điều đặc biệt là Việt Nam không chỉ tập trung vào ứng dụng, mà còn đầu tư lớn vào việc đào tạo nguồn nhân lực AI, thông qua nhiều sáng kiến chương trình hợp tác quốc tế như nền tảng MasterTeck MOOC của Viện ABAII giúp nhân lực Việt Nam tiếp cận với nguồn kiến thức công nghệ tiên tiến.

Về bán dẫn, đây là lĩnh vực có nhiều tiềm năng phát triển nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Song, Việt Nam đang cho thấy nhiều bước tiến quan trọng thông qua việc thu hút thành công đầu tư từ các tập đoàn lớn từ Mỹ, Nhật Bản. Năm 2024, ngành bán dẫn Việt Nam được dự báo sẽ đạt giá trị hơn 6 tỷ USD. Tuy nhiên, điều khiến tôi ấn tượng là tham vọng của chúng ta đang chuyển đổi từ vai trò lắp ráp, đóng gói sang nghiên cứu và phát triển thiết kế vi mạch.

Những cột mốc như việc FPT Semiconductor ra mắt dòng chip Make in Vietnam chính là minh chứng rõ nét cho sự chuyển mình này. Đặc biệt, với chiến lược tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn vào năm 2030, tôi tin rằng điều này không chỉ giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn khẳng định vị thế trên bản đồ cung ứng nhân lực toàn cầu.

Trong thời gian tới, sự kết hợp giữa AI và bán dẫn sẽ là xu hướng công nghệ quan trọng, hai lĩnh vực này không thể tách rời. Sự phát triển của AI sẽ đòi hỏi con chip bán dẫn hiệu suất ngày càng cao để xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ. Đây chính là cơ hội để Việt Nam vươn xa hơn với vai trò công xưởng sản xuất, tiến tới trở thành trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ cao cho khu vực và thế giới”.

“Riêng về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, trọng tâm vẫn tiếp tục là AI tạo sinh. Không chỉ dừng ở các ứng dụng trợ lý chatbot, xu thế mới của AI tạo sinh sẽ đi sâu hơn vào từng lĩnh vực cụ thể như tài chính, y tế, sản xuất với việc nhiều doanh nghiệp và ông lớn đầu tư vào deep learning sử dụng dữ liệu chuyên ngành. Với bán dẫn, tôi nhận định năm 2025 sẽ là năm các doanh nghiệp Việt Nam định hình được cơ hội và vị trí để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, bắt đầu bằng những hợp đồng và hợp tác lớn.

Ngành bán dẫn thực tế là một công nghệ lõi, đã có lịch sử cả trăm năm kể từ lúc con người phát minh ra các thiết bị điện tử và viễn thông. Tuy nhiên với việc AI tạo sinh bùng nổ kéo theo nhu cầu tính toán xử lý dữ liệu tăng cao khiến cho ngành bán dẫn có động lực phát triển hơn bao giờ hết.

Việc hội tụ và cộng hưởng của hai lĩnh vực này, trong đó bán dẫn là công nghệ mang tính hạ tầng, còn AI mang tính ứng dụng, khiến cả hai chắc chắn trở thành những trụ cột chính của công nghệ trên thế giới và cả Việt Nam trong những năm tới”.

“Nhiều doanh nghiệp AI, bán dẫn hàng đầu thế giới đang xem Việt Nam là điểm đến mới, do chính sách cởi mở, nguồn nhân lực dồi dào (1% dân số làm trong lĩnh vực IT và sẵn sàng chuyển đổi) cùng sự trưởng thành, đầu tư của các doanh nghiệp công nghệ bản địa.

Chúng ta đang chứng kiến dòng chảy công nghệ AI, bán dẫn với sự dẫn dắt của những tập đoàn hàng đầu Nvidia, Amkor... đang đổ về Việt Nam, FPT may mắn đang ở trong tâm điểm của dòng chảy này.

FPT đã đầu tư xây dựng nhà máy AI tại Nhật Bản và Việt Nam, sẵn sàng đồng hành với các doanh nghiệp thực hiện mục tiêu tăng tốc chuyển đổi số, đưa Việt Nam trở thành trung tâm AI toàn cầu.

Chúng ta đang ở trong “mùa xuân AI”. Chỉ riêng mảng GenAI, dự báo đến năm 2030, sẽ đạt hàng trăm tỷ USD. Như tôi nói ở trên, các công ty Việt Nam đã có những thành tựu trong việc phát triển GenAI và 2025 sẽ là thời điểm để các doanh nghiệp áp dụng mạnh mẽ công nghệ này trong mọi hoạt động.

Điều đó có nghĩa, GenAI sẽ có tốc độ phát triển tăng dần trong các năm và được ứng dụng ngày càng nhiều trong lĩnh vực tài chính-ngân hàng, y tế, robotic, xe tự hành... Đây là những mảng cần ứng dụng công nghệ cao để tăng năng suất lao động, trải nghiệm khách hàng và khả năng cạnh tranh”.

“Để thúc đẩy sự phát triển của các lĩnh vực bán dẫn và AI, dĩ nhiên không thể thiếu các chính sách và cơ chế đặc thù tạo bệ đỡ cho doanh nghiệp và nguồn nhân lực trong nước. Trong đó, chính sách ưu đãi về thuế là yếu tố quan trọng để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ. Việc hỗ trợ tiếp cận vốn, đất đai và cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất cũng cần được triển khai đồng bộ.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để phát triển hai lĩnh vực này. Do đó, theo tôi, Chính phủ cần xây dựng các chương trình đào tạo bài bản về AI và bán dẫn, thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp và các trường đại học, viện nghiên cứu trong và ngoài nước. Đặc biệt, cần ưu tiên các chương trình đào tạo từ bậc đại học đến sau đại học, nhằm xây dựng đội ngũ kỹ sư và chuyên gia trình độ cao, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu trong nước và quốc tế.

Cùng với đó, Việt Nam cần đẩy mạnh liên kết với các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới để chuyển giao công nghệ, tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu và học hỏi kinh nghiệm. Ngoài ra, các hiệp định thương mại và hợp tác công nghệ quốc tế cũng cần được ưu tiên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi tri thức và công nghệ.

Đồng thời, cần xây dựng các khu công nghệ cao chuyên biệt, các khu công nghiệp phụ trợ dành riêng cho nghiên cứu và sản xuất bán dẫn, AI. Việc thành lập các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực này sẽ giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa có cơ hội tiếp cận vốn và phát triển. Từ đó, đây sẽ là nơi tập trung nguồn lực, nhân tài và công nghệ, tạo ra các sản phẩm công nghệ cao mang thương hiệu Việt Nam”.

“Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách để thúc đẩy phát triển ngành bán dẫn cũng như trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, để thúc đẩy hơn nữa, chúng ta vẫn cần thêm những ưu đãi cho các doanh nghiệp tham gia vào hai mảng này.

Theo tôi, Chính phủ nên xây dựng chính sách ưu tiên trong xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm hiện đại để hỗ trợ nghiên cứu, phát triển AI và bán dẫn bên cạnh các chính sách thuế, tài chính và về sở hữu trí tuệ.

Đối với việc phát triển nguồn nhân lực, cần có chính sách tạo động lực cho người học như tài chính và cơ hội việc làm. Bên cạnh đó, để thúc đẩy quy mô nhân sự của hai ngành, cần tập trung vào 5 yếu tố: Nhà nước - Người học - Nhà trường - Quan hệ quốc tế - Doanh nghiệp, với những hành động cụ thể cho từng cấu phần. Có như vậy chúng ta mới giải được bài toán tổng thể, đem đến cơ hội phát triển đột phá của Việt Nam ở hai lĩnh vực tối quan trọng này”.

“Ngành bán dẫn là một ngành lớn với rất nhiều công đoạn trong chuỗi giá trị, việc các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào công đoạn nào cũng cần định hướng và dẫn dắt rất nhiều từ Nhà nước và Chính phủ, từ các chính sách vĩ mô và hợp tác đầu tư quốc tế.

Một yếu tố khác là nhân lực, mặc dù công nghệ thông tin luôn là ngành thu hút nhân sự trong nhiều năm, nhưng thực tế chúng ta vẫn thiếu hụt nhân lực, đặc biệt là nhân lực có chuyên môn cao, có kinh nghiệm, nhất là trong ngành còn mới mẻ với Việt Nam như bán dẫn.

Để thu hút thêm nhân lực, đặc biệt là nhân sự cao cấp, Nhà nước và Chính phủ có thể xem xét triển khai các chính sách ưu đãi thuế thu nhập cá nhân cho nhân sự ngành công nghệ thông tin, kèm theo các chính sách cởi mở về quy định nhập cảnh và làm việc cho chuyên gia từ nước ngoài. 

Để thúc đẩy phát triển AI và bán dẫn, Việt Nam cần triển khai 4 chính sách và cơ chế đặc thù.

Thứ nhất, xây dựng cơ chế ưu đãi cao nhất để thu hút có chọn lọc dự án đầu tư nước ngoài có hàm lượng công nghệ cao trong công nghiệp bán dẫn, điện tử từ nguồn ngân sách trung ương và địa phương; xây dựng cơ chế một cửa hành chính đối với các dự án đầu tư trong công nghiệp bán dẫn, điện tử.

Thứ hai, phát triển nguồn nhân lực để xây dựng và tổ chức triển khai Đề án phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Chú trọng, ưu tiên đào tạo lại, đào tạo nâng cao, đào tạo chuyển tiếp từ nguồn nhân lực sẵn có dồi dào là các kỹ sư điện tử, viễn thông, công nghệ thông tin, công nghệ số, cùng với lợi thế nguồn nhân lực có năng lực về STEM dựa trên dự báo, tầm nhìn dài hạn, bám sát nhu cầu thị trường.

Thứ ba, hỗ trợ kinh phí cho hoạt động đào tạo, xây dựng giáo trình và nghiên cứu cấp đại học và sau đại học; đầu tư, mua sắm trang thiết bị hiện đại cho các cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu; phát triển các trung tâm dữ liệu, các hệ thống siêu máy tính phục vụ hoạt động nghiên cứu, đào tạo, phát triển trong lĩnh vực bán dẫn, điện tử và các công nghệ số mới như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây.

Thứ tư, thúc đẩy hợp tác quốc tế nhằm huy động nguồn lực cho phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, điện tử Việt Nam; nâng cao vai trò của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong thúc đẩy hợp tác quốc tế về công nghiệp bán dẫn, điện tử”.

VnEconomy 30/01/2025 10:00

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 4 + 5/2025 phát hành ngày 27/1 – 9/2/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1168