Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước chiều 31/5, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu liên quan đến lĩnh vực y tế.

NỖ LỰC ĐẢM BẢO VACCINE TIÊM CHỦNG CHO NGƯỜI DÂN

Về vấn đề được các đại biểu quan tâm là nguồn cung vaccine để triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2023, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, trong nhiều năm qua, chương trình đã được triển khai với 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em và phụ nữ trên cả nước.

Giai đoạn 2016 -2020, Bộ Y tế được bố trí kinh phí để thực hiện mua sắm tập trung vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc kháng lao, thuốc kháng HIV…

Trong đó, với các vaccine sản xuất trong nước gồm 9 loại, các vaccine này chỉ có 1 nhà sản xuất trong nước, mỗi đơn vị sản xuất từ 2 – 4 loại vacicne. Đây là các đơn vị thuộc Bộ Y tế, nên Bộ đã thực hiện cơ chế đặt hàng với tất cả các loại vaccine sản xuất trong nước theo đúng quy định.

Đối với các vaccine nhập khẩu, Bộ đã thực hiện cơ chế mua sắm thông qua tổ chức UNICEF theo hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt theo Điều 26 của Luật Đấu thầu, hoặc thực hiện đấu thầu tập trung với các loại vaccine đủ điều kiện có 3 đăng ký trở lên.

Trong giai đoạn 2021-2022, để có lộ trình phù hợp khi chuyển đổi cơ chế từ mua sắm bằng ngân sách trung ương sang giao cho các địa phương triển khai thực hiện, Quốc hội đã có Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương. Theo đó, Bộ Y tế được giao nguồn dự toán từ ngân sách trung ương, thực hiện mua sắm để cung ứng vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, đảm bảo cho 2 năm 2021 và 2022.

Tuy nhiên, năm 2022, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến việc triển khai một số nội dung của chương trình ở nhiều địa phương. Bộ Y tế đã chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường triển khai tiêm thường xuyên trong các tháng cuối năm, và rà soát các đối tượng tiêm vét, tiêm bổ sung, tiêm bù cho đối tượng trẻ em và phụ nữ trên toàn quốc.

Năm 2023, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho địa phương, Bộ Y tế đã có đề nghị Bộ Tài chính xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2023, trong đó đề nghị bố trí kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ chuyển từ chương trình mục tiêu y tế dân số về nhiệm vụ thường xuyên để mua vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao cho đối tượng không có thẻ bảo hiểm y tế, thuốc ARV, vitamin A cho trẻ em…

Tuy nhiên, các nhiệm vụ thuộc chương trình mục tiêu y tế dân số chuyển thành nhiệm vụ chi thường xuyên của các bộ, ngành và địa phương, nên theo quy định của Luật Đầu tư công, phân cấp ngân sách nhà nước thì Bộ Y tế không được phân kinh phí để triển khai thực hiện nhiệm vụ này. Vì vậy, thời gian qua, Bộ đã rà soát lại nguồn vaccine. 

“Đối với các nguồn vaccine sản xuất trong nước, chương trình tiêm chủng mở rộng đã cung ứng đủ số lượng vaccine của năm 2022 và gối đầu đến tháng 7 của năm 2023. Riêng vaccine viêm gan B, vaccine phòng lao sử dụng đến tháng 8/2023, các vaccine viêm não Nhật Bản, vaccine sởi, rubella đủ dùng đến quý 4/2023. Vaccine uốn ván và bại liệt tiêm ở các tuyến đủ đáp ứng đến hết năm 2023”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin.

ĐỀ XUẤT BỔ SUNG NGÂN SÁCH CHO CHƯƠNG TRÌNH TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG

Bên cạnh đó, hiện nay chương trình tiêm chủng mở rộng vẫn tiếp tục triển khai tiêm các vaccine sẵn có tại các điểm tiêm chủng của xã phường. Đối với các thuốc lao, ARV, vitamin A liều cao, Bộ Y tế đang làm việc với các nhà tài trợ, sử dụng các nguồn sẵn có để đảm bảo cung ứng cho các địa phương, đến nay Bộ đang triển khai chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ em trên toàn quốc, bắt đầu từ ngày 1/6.

Đối với vaccine nhập khẩu 5 trong 1, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, dù năm 2022 tiến hành các thủ tục đấu thầu mua sắm theo quy định, nhưng không có nhà thầu tham gia, dẫn đến thiếu hụt trên thị trường. Để đảm bảo nhu cầu năm 2023, Bộ Y tế đã trao đổi với các địa phương và trình Chính phủ tờ trình và dự thảo nghị quyết về nội dung này.

Thủ tướng, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chỉ đạo Bộ Y tế với Bộ Tài chính bố trí kinh phí ngân sách Trung ương năm 2023 để triển khai mua sắm theo quy định. Đến nay đã tập hợp đủ nhu cầu của 63 tỉnh về mua vaccine. Bộ Y tế cũng chỉ đạo các đơn vị cung ứng vaccine rà soát khả năng cung cấp, năng lực sản xuất cũng như xác định giá theo quy định.

Để thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện, Bộ Y tế cũng đề nghị Quốc hội cho phép bổ sung nội dung bố trí nguồn ngân sách trung ương để tiếp tục thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng, trong bối cảnh chương trình mục tiêu y tế dân số đã kết thúc.

Về các giải pháp đảm bảo thuốc, trang thiết bị vật tư y tế, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng nhiều văn bản trình Quốc hội xem xét, kịp thời ban hành nhiều văn bản tháo gỡ khó khó khăn, vướng mắc trong mua sắm, đấu thầu hóa chất, sinh phẩm, vật tư, thiết bị y tế.

Về đảm bảo nguồn cung, sau 4 lần điều chỉnh gia hạn thuốc, đến nay Bộ Y tế đã gia hạn được 10.572 thuốc, hiện cả nước đã có đến 22.000 mặt hàng, đảm bảo đủ cung ứng thuốc cho thị trường, đáp ứng nhu cầu của người dân. Hiện nguồn cung trang thiết bị y tế cũng đã được đảm bảo.