Luật Bảo hiểm xã hội 2024 được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 7, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đã quy định thống nhất với Bộ luật Lao động năm 2019 về tuổi nghỉ hưu, điều kiện về tuổi hưởng lương hưu.

Căn cứ Điều 64 và Điều 65 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định những trường hợp nghỉ hưu sớm 5 tuổi bao gồm: (i) Người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.

(ii) Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.

(iii) Là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí.

Cũng tại Điều 64 và Điều 65 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, đã quy định những trường hợp nghỉ hưu sớm 10 tuổi như sau: (i) Người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò theo quy định của Chính phủ.

(ii) Người làm trong quân đội, công an có tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.

(iii) Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

Về mức lương hưu hằng tháng đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 1/7/2025 được quy định tại Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2024.

Trong đó, đối với lao động nữ bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng 15 năm đóng bảo hiểm xã hội. Đối với lao động nam bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng 20 năm đóng. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Trường hợp lao động nam có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng 15 năm đóng. Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.

Mức lương hưu hằng tháng của đối tượng là người lao động thuộc một số nghề, công việc đặc biệt đặc thù trong lực lượng vũ trang nhân dân do Chính phủ quy định. Nguồn kinh phí thực hiện từ ngân sách Nhà nước.

Theo Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định, lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và Quỹ Bảo hiểm xã hội. Chính phủ quy định thời điểm, đối tượng, mức điều chỉnh lương hưu.

Luật hiện hành quy định, từ ngày 1/1/2021, tuổi nghỉ hưu đối với người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ được điều chỉnh theo lộ trình, mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028; mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Năm 2024 tuổi nghỉ hưu là 61 tuổi đối với lao động nam và 56 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ. Theo lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu, năm 2025 tới, lao động nam sẽ nghỉ hưu ở 61 tuổi 3 tháng, lao động nữ nghỉ hưu ở 56 tuổi 8 tháng.