17:43 23/04/2019

Cẩn trọng với thuốc nhỏ mắt

Hoài Phương

Nếu sử dụng thuốc nhỏ mắt sai cách và dùng thường xuyên lâu dài thì đôi mắt của bạn có thể chịu nhiều tác dụng phụ cực xấu dễ dẫn đến viêm mắt, cườm nước, hay thậm chí là mù lòa.


Trên thực tế, có rất nhiều người khi gặp phải những vấn đề về mắt như: đỏ mắt, bị cộm hay mỏi mắt đã tự ý mua thuốc về nhỏ để điều trị mà không được tư vấn từ bác sĩ chuyên môn. Trong khi đó, các dấu hiệu làm mắt mệt mỏi còn là triệu chứng của các bệnh về mắt. Theo Bác sỹ chuyên khoa II Phạm Nguyên Hưng, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Mắt TP.HCM, thực tế lâm sàng tại bệnh viện cho thấy, có nhiều bệnh nhân đến khám mắt do tác dụng phụ hoặc biến chứng khi sử dụng thuốc nhỏ mắt không đúng cách.Ngoài ra, việc sử dụng thuốc nhỏ mắt thường xuyên cũng không tốt cho mắt bởi trong thuốc nhỏ có chứa một hàm lượng thành phần phụ là chất bảo quản hoặc kháng sinh. Đây là những chất có khả năng gây hại nếu sử dụng quá nhiều. Bên cạnh đó, nhiều người không chú ý đến hạn sử dụng thuốc nhỏ mắt. Ngoài hạn sử dụng của nhà sản xuất, thời hạn dùng kể từ khi mở nắp cũng khá ngắn, nhưng người dân thường tra thuốc từ khi mở nắp cho đến khi hết thuốc ở trong lọ.
Cẩn trọng với thuốc nhỏ mắt - Ảnh 1.
Những loại thuốc dưỡng mắt khi tra có thể làm giảm cảm giác khó chịu của mắt ngay tức khắc do có menthol. Tuy nhiên, menthol cũng làm cho nước trong mắt nhanh bay hơi và gây ra tình trạng khô mắt nặng hơn. Thói quen thường xuyên sử dụng thuốc nhỏ mắt có thể gây ra những bệnh lý do việc lạm dụng thuốc đặc biệt với những thuốc có thành phần gây co mạch hoặc có chứa corticoid. Người bệnh có thể gặp tình trạng tăng nhãn áp, thiên đầu thống hoặc đục thủy tinh thể do tác dụng phụ của thuốc gây ra.Corticoid là chất kháng viêm rất mạnh, dùng đúng chỉ định sẽ đem lại kết quả tốt trong điều trị nhưng nếu sử dụng không đúng chỉ định và liều lượng có thể gây những biến chứng nghiêm trọng thậm chí mất thị lực do tình trạng tăng nhãn áp của bệnh lý thiên đầu thống (glocom co corticoid). Ngoài ra, một số nhóm bệnh lý tại mắt như viêm loét giác mạc do nấm hoặc herpes cũng có chống chỉ định tuyệt đối với corticoid vì có thể khiến bệnh trầm trọng hơn hoặc gây những biến chứng loét, thủng giác mạc.
Cẩn trọng với thuốc nhỏ mắt - Ảnh 2.
Thông thường tại Việt Nam, nhiều người không để ý là trên vỏ hộp có dòng chữ nhỏ "thuốc bán theo đơn" và tờ hướng dẫn sử dụng cũng liệt kê một loạt tác dụng phụ không mong muốn khi dùng thuốc. Ví dụ với thành phần dexamethason (một loại corticoid), thuốc được cảnh báo "dùng lâu ngày có thể gây tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể, viêm kết mạc bề mặt, mỏng lớp giác mạc". Biến chứng nguy hiểm là vậy nhưng nhiều người không đọc hoặc phớt lờ hướng dẫn sử dụng này vì nó không gây chết người hoặc cho rằng chỉ nhỏ bên ngoài mắt nên không ảnh hưởng.
Thực tế, tại Bệnh viện Mắt Trung ương (Hà Nội), các bác sĩ thường xuyên tiếp nhận những bệnh nhân bị suy giảm thị lực nghiêm trọng, mù lòa do lạm dụng thuốc nhỏ mắt có corticoid. Có người còn rất trẻ chỉ 17 - 18 tuổi, thậm chí trẻ nhỏ đã bị mù do biến chứng bệnh glôcôm - hậu quả của việc dùng thuốc chứa corticoid thời gian dài.Thuốc nhỏ mắt chứa corticoid có nhiều tên thương mại như Polydexa, Neodex, Polydecaron, Dexacol..., được bán phổ biến trên thị trường hiện nay. Bác sĩ Hoàng Cương, Bệnh viện Mắt Trung ương (Hà Nội) cho biết, trong chuyên ngành nhãn khoa thuốc kháng sinh kết hợp corticoid (như dexamethason) là loại thuốc chủ đạo. Các loại thuốc này được bác sĩ chỉ định cho nhiều bệnh nhân mắt, một số trường hợp bị viêm nhiễm do virus. 
Cẩn trọng với thuốc nhỏ mắt - Ảnh 3.
Thuốc có tính kháng viêm mạnh, hiệu quả điều trị nhanh. Tuy nhiên, thuốc không được khuyến khích dùng lâu dài vì có nhiều tác dụng phụ lên tất cả các cơ quan trong cơ thể. Với mắt, nếu sử dụng không đúng, thuốc có thể làm bệnh trầm trọng lên hoặc dẫn đến đục thủy tinh thể, glôcôm..., suy giảm thị lực, những tổn thương này không thể cứu vãn.