10:39 06/08/2025

Gam màu tương phản trong bức tranh doanh nghiệp 7 tháng đầu năm 2025

Anh Nhi

Bức tranh doanh nghiệp 7 tháng đầu năm có những gam màu đầy tương phản. Trong khi tổng số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động ghi nhận mức tăng đáng kể thì số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cũng cho thấy những dấu hiệu cảnh báo về những thách thức không hề nhỏ…

Nguồn: Cục Thống kê.
Nguồn: Cục Thống kê.

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), trong 7 tháng đầu năm 2025, đã có 174 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2024. Con số này cho thấy các doanh nghiệp vẫn nhìn thấy những cơ hội kinh doanh hiện hữu dù nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn trước những bất định của kinh tế toàn cầu.

Trong số 174 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, có 107,7 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 928,4 nghìn tỷ đồng, tăng 10,6% về số lượng và 5,5% về vốn so với cùng kỳ.

Đáng chú ý, tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong giai đoạn này đạt hơn 3,3 nghìn tỷ đồng, tăng vọt 93,7%. Điều này cho thấy không chỉ các doanh nghiệp mới mà cả các doanh nghiệp đang hoạt động cũng đang tích cực “bơm” thêm vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, thể hiện niềm tin vào triển vọng phục hồi.

Theo ghi nhận của Hệ thống đăng ký doanh nghiệp quốc gia, số vốn tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động trong 7 tháng năm 2025 đạt hơn 2,4 nghìn tỷ đồng, gấp gần 2,9 lần so với cùng kỳ năm 2024.

Xét về cơ cấu, khu vực dịch vụ tiếp tục là động lực chính, chiếm phần lớn trong số doanh nghiệp thành lập mới với 83,2 nghìn doanh nghiệp, tăng 13,1%. Các ngành như bán buôn, bán lẻ và công nghiệp chế biến, chế tạo cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ, lần lượt là 16,8% và 19,6%, cho thấy các trụ cột của nền kinh tế vẫn đang vận hành tốt.

Doanh nghiệp thành lập mới và giải thể 7 tháng năm 2025 phân theo một số lĩnh vực hoạt động. Nguồn: Cục Thống kê.
Doanh nghiệp thành lập mới và giải thể 7 tháng năm 2025 phân theo một số lĩnh vực hoạt động. Nguồn: Cục Thống kê.

Tuy nhiên, gam màu kém lạc quan trong bức tranh doanh nghiệp 7 tháng đến từ số doanh nghiệp rời bỏ thị trường và sự chững lại trong số doanh nghiệp thành lập mới của tháng 7/2025. So với tháng 6/2025, số doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 7/2025 đã giảm mạnh 32,3%, số vốn đăng ký cũng giảm 33,6%. Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp chỉ đạt 7,1 tỷ đồng, giảm 15,6% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy quy mô của các doanh nghiệp mới đang có xu hướng thu hẹp lại.

Sự chững lại này diễn ra song song với một thực tế là số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức cao. Trong 7 tháng, đã có 144,4 nghìn doanh nghiệp phải tạm ngừng kinh doanh, chờ làm thủ tục giải thể hoặc hoàn tất giải thể. Trung bình mỗi tháng, có tới 20,6 nghìn doanh nghiệp  buộc phải rời bỏ cuộc chơi. Con số này gần bằng với số doanh nghiệp gia nhập thị trường, tạo ra một sự cân bằng mong manh với doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, cho thấy môi trường kinh doanh vẫn còn rất khắc nghiệt.

Trong tổng số 144,4 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng 13,6% (88,6 nghìn doanh nghiệp), số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể tăng 16,7% (41,5 nghìn doanh nghiệp) và số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể tăng tới 20,5% so với cùng kỳ (14,3 nghìn doanh nghiệp). Điều này phản ánh những khó khăn mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt, từ áp lực cạnh tranh, chi phí đầu vào cho đến những thay đổi trong nhu cầu thị trường.

Nhìn vào các lĩnh vực cụ thể, sự phân hóa cũng thể hiện rất rõ.

Ngành Xây dựng đang gặp nhiều khó khăn nhất khi số doanh nghiệp thành lập mới giảm tới 16,8% so với cùng kỳ. Ngược lại, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo lại cho thấy sức bền bỉ với mức tăng 19,6% về số doanh nghiệp mới.

Tuy nhiên, ngay cả trong các ngành có vẻ ngoài sôi động như dịch vụ lưu trú và ăn uống, tỷ lệ doanh nghiệp giải thể cũng tăng rất cao (35,6%), cho thấy mức độ đào thải và cạnh tranh vô cùng khốc liệt.