Kinh tế Việt Nam tháng 8 và 8 tháng 2025
Kinh tế Việt Nam tháng 8 và 8 tháng 2025
Xin Thứ trưởng cho biết đôi nét về tình hình ngành nông nghiệp 8 tháng năm 2025?
Năm 2025, ngành nông nghiệp Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 3,3 – 3,4%. Ngay trong nửa đầu năm, tốc độ tăng trưởng đạt 3,74% – mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Kết quả này trở thành động lực để toàn ngành quyết tâm hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao hơn, trên 4% mỗi năm, như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đóng góp vào thành quả chung của nền kinh tế cả nước.
Kinh tế nông nghiệp cũng khởi sắc trên “mặt trận” xuất khẩu. 8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 45,37 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ 2024. Đây là kết quả rất đáng khích lệ, nhất là trong bối cảnh thị trường thế giới biến động, đặc biệt là biến động thuế quan tại Mỹ và thiên tai bất thường vẫn tác động nặng nề. Sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương, Chính phủ và Quốc hội đã giúp tháo gỡ nhiều “nút thắt” pháp lý, mở ra hành lang thông thoáng cho phát triển ngành nông nghiệp.
Thị trường xuất khẩu cũng cho thấy sự chuyển dịch tích cực. So với cùng kỳ năm 2024, giá trị xuất khẩu sang châu Âu tăng tới 38,7%, sang châu Mỹ tăng 10,6%, sang châu Phi tăng gấp đôi. Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang đẩy mạnh mở rộng thị trường ASEAN như Philippines, Indonesia, Malaysia, Singapore, nhằm đa dạng hóa điểm đến cho nông sản Việt.
Về đầu tư công, năm 2025 Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao kế hoạch vốn 19.531 tỷ đồng, sau đó bổ sung thêm 3.800 tỷ đồng – cao hơn nhiều so với mức giải ngân tối đa khoảng 15.000 tỷ đồng/năm của những năm trước. Tính đến 30/8/2025, Bộ đã giải ngân 34,7% kế hoạch, thấp hơn mức bình quân cả nước (46,3%) nhưng vẫn vượt nhiều bộ, ngành khác. Với tinh thần quyết liệt, Bộ cam kết đến ngày 31/12/2025 sẽ hoàn thành giải ngân 100% kế hoạch, đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông, đâu là những khó khăn thách thức của ngành trong 4 tháng cuối năm?
Khó khăn nổi bật là những biến động khó lường về thuế quan và hàng rào kỹ thuật tại thị trường Mỹ. Đặc biệt, cuối tháng 8/2025, Mỹ công bố kết quả đánh giá theo Đạo luật Bảo vệ động vật có vú ở biển (MMPA): 89 quốc gia được công nhận tương đương hoàn toàn, 34 nước chỉ đạt mức một phần, trong đó có Việt Nam. Đáng lo ngại, 12 nghề cá của Việt Nam, gồm nhiều loài cá ngừ, cá thu, mực, bạch tuộc và giáp xác không được Mỹ công nhận. Từ ngày 1/1/2026, sản phẩm từ những nghề này sẽ mất quyền tiếp cận thị trường Mỹ – vốn là thị trường quan trọng hàng đầu. Trước thực trạng đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch ứng phó, đồng thời triển khai 12 nhóm giải pháp nhằm sớm đạt được công nhận toàn phần, bảo vệ xuất khẩu thủy sản.
Cùng với khó khăn về thương mại, ngành còn phải đối diện thiên tai. Từ nay đến cuối năm, dự báo Biển Đông có thể hứng chịu 5–7 cơn bão, trong đó 2–3 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam, tập trung chủ yếu ở Trung Bộ. Không khí lạnh đến sớm, kết hợp với địa hình phức tạp, có thể gây mưa lớn, lũ lụt, ngập úng ở đô thị và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông sản, thủy sản. Dù dự báo tổng thể lũ năm nay ở mức thấp, song điều này lại tiềm ẩn bất lợi cho sản xuất do thiếu nguồn nước. Vì vậy, việc dự báo chính xác, kịp thời giữ vai trò đặc biệt quan trọng.
Một thách thức khác là dịch tả lợn châu Phi đang bùng phát tại 32 tỉnh, thành phố, với hơn 28.000 con lợn buộc phải tiêu hủy. Một số địa phương như Đồng Tháp, Vĩnh Long, Tây Ninh, Thái Nguyên chỉ còn ổ dịch nhỏ, nhưng nhiều tỉnh như Cao Bằng, Phú Thọ, Nghệ An, Quảng Trị, Quảng Ngãi... dịch vẫn lan rộng. Đây là mối đe dọa lớn đối với mục tiêu tăng trưởng chăn nuôi năm 2025, vốn được đặt kỳ vọng đạt 5,7%.
Để ứng phó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã cử hơn 70 đoàn công tác xuống cơ sở, riêng tháng 7/2025 có gần 40 đoàn làm việc tại 34 địa phương trọng điểm. Ngành cũng chỉ đạo đồng bộ các giải pháp kỹ thuật: phát triển chuỗi sản xuất an toàn sinh học, quản lý và phát huy giống bản địa gắn với thương hiệu đặc sản, tận dụng nguồn thức ăn trong nước, thúc đẩy giết mổ công nghiệp và chế biến sâu. Song song với đó là quản lý môi trường chăn nuôi theo hướng kinh tế tuần hoàn, tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết và truy xuất nguồn gốc – những yếu tố then chốt giúp ngành duy trì đà tăng trưởng trong dịch bệnh. Bộ cũng đã yêu cầu Cục Chăn nuôi và Cục Thú y khẩn trương triển khai kế hoạch sản xuất cuối năm, đồng thời phục hồi các vùng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và thiên tai, nhằm bảo đảm nguồn cung thực phẩm cho dịp Tết Nguyên đán.
Năm nay, xuất khẩu cà phê tăng trưởng mạnh, kim ngạch đã vượt xa mục tiêu đề ra cho năm 2030. Xin Thứ trưởng cho biết Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có kế hoạch điều chỉnh, nâng mục tiêu xuất khẩu trong giai đoạn tới như thế nào?
Năm 2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã ban hành Quyết định 1392/QĐ-BNN-TT phê duyệt Đề án phát triển cà phê Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, đặt mục tiêu đến năm 2030 kim ngạch đạt 6 tỷ USD. Tuy nhiên, hai năm gần đây, cà phê Việt Nam tăng trưởng rất nhanh. Năm 2024, kim ngạch đã đạt khoảng 5,6 tỷ USD; chỉ trong 8 tháng năm 2025, con số này đã lên tới 6,45 tỷ USD, tăng hơn 59% so với cùng kỳ năm ngoái, dự báo cả năm 2025 có thể đạt tới 8 tỷ USD.
Phải nhìn nhận rằng sản lượng cà phê xuất khẩu đang giảm, nhưng kim ngạch tăng chủ yếu nhờ giá thế giới ở mức cao. Diện tích và sản lượng cà phê trong nước hiện đã gần chạm ngưỡng, khó mở rộng thêm nhiều. Vì vậy, Bộ sẽ không đặt mục tiêu quá cao về kim ngạch, mà tập trung vào định hướng phát triển bền vững.
Năm 2024, Bộ đã ban hành Quyết định 431/QĐ-BNN-TT phê duyệt Đề án phát triển một số cây công nghiệp chủ lực đến năm 2030. Trong đó, cà phê là một trong 6 cây chủ lực, với mục tiêu chung đưa kim ngạch xuất khẩu nhóm này đạt 14–16 tỷ USD. Như vậy, thay vì đặt riêng mục tiêu quá cao cho cà phê, chúng tôi định hướng ngành đóng góp vào thành công chung, khẳng định vị thế bằng chất lượng và giá trị gia tăng.
Bộ đã công nhận và đưa vào sản xuất nhiều giống cà phê chất lượng cao, có giá trị 8.000 USD/tấn trở lên. Diện tích cà phê cả nước hiện khoảng 732 nghìn ha, năng suất bình quân 2,9 tấn/ha, có nơi đạt 4–5 tấn/ha. Tuy nhiên, những vấn đề như đất đai, hạ tầng, giống và quy hoạch sản xuất là các yếu tố cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện để vừa nâng năng suất, vừa cải thiện chất lượng.
Xin Thứ trưởng cho biết nhiệm vụ trọng tâm của ngành nông nghiệp trong 4 tháng cuối năm 2025?
Trong gian khó, toàn ngành vẫn quyết tâm giữ vững “mạch sống” nông nghiệp trước thách thức toàn cầu. Những tháng còn lại của năm, ngành nông nghiệp và môi trường tập trung hai mục tiêu chính: bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm phục vụ người dân, đặc biệt dịp Tết Nguyên đán; duy trì tốc độ xuất khẩu, hướng tới kim ngạch 65–70 tỷ USD, tăng trưởng toàn ngành đạt khoảng 4%. Trên cơ sở đó, Bộ xác định nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, chính sách, rà soát và sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành, đồng thời ưu tiên nguồn lực cho các chương trình lớn, đặc biệt là xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026–2030.
Thứ hai, tiếp tục cơ cấu lại ngành, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng sản phẩm.
Thứ ba, tổ chức nhiều hội nghị, đoàn công tác hỗ trợ sản xuất và xuất khẩu. Trong đó có tổng kết thí điểm vùng nguyên liệu giai đoạn 2022–2025, xây dựng đề án mới cho giai đoạn 2026–2030; hội nghị về IUU do Thủ tướng chủ trì; đàm phán với EC tại Bỉ và chuẩn bị làm việc với đoàn thanh tra EC…
Thứ tư, hỗ trợ các địa phương vận hành chính quyền hai cấp, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính gắn với chuyển đổi số. Bộ đã chuyển giao 184 nhiệm vụ quản lý nhà nước về địa phương, cử cán bộ trực tiếp hỗ trợ 34 tỉnh, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn pháp luật, khí tượng, biến đổi khí hậu.
Thứ năm, thúc đẩy ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số, triển khai các nghị quyết về đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ và số hóa quốc gia.
Thứ sáu, phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu. Bộ đã ban hành kế hoạch hành động ứng phó thuế quan mới của Mỹ, với giải pháp về thị trường, công nghệ, ngoại giao kinh tế và liên kết chuỗi ngành hàng.
Thứ bảy, tăng cường quản lý và khai thác hiệu quả tài nguyên, đặc biệt là đất và nước, để nâng cao năng lực phòng chống thiên tai, dịch bệnh, bảo đảm sản xuất ổn định.
Thứ tám, đẩy nhanh tiến độ và giải ngân vốn đầu tư công cho các dự án trọng điểm, bảo đảm thủ tục pháp lý, chất lượng và hiệu quả.
Nội dung đầy đủ bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 37-2025 phát hành ngày 15/9/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Link: https://premium.vneconomy.vn/dat-mua/an-pham/tap-chi-kinh-te-viet-nam-so-37-2025.html
