16:43 09/05/2018

Lãnh đạo Nhật-Trung-Hàn nối lại cuộc gặp thượng đỉnh ba bên

An Huy

Thủ tướng Nhật Bản, Thủ tướng Trung Quốc và Tổng thống Hàn Quốc nhất trí phi hạt nhân hóa hoàn toàn Triều Tiên, đẩy mạnh tự do thương mại

Từ trái qua: Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in trong cuộc gặp thượng đỉnh ba bên tại Tokyo ngày 9/5 - Ảnh: Nikkei.
Từ trái qua: Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in trong cuộc gặp thượng đỉnh ba bên tại Tokyo ngày 9/5 - Ảnh: Nikkei.

Trong cuộc gặp thượng đỉnh tại Tokyo ngày 9/5, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tái khẳng định cam kết về phi hạt nhân hóa hoàn toàn Triều Tiên và thúc đẩy tự do thương mại.

"Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc về Triều Tiên sẽ được thực thi đầy đủ", tờ Nikkei dẫn lời ông Abe, chủ nhà của cuộc gặp ba bên. "Đây là lập trường chung của Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc".

Cũng tại cuộc gặp này, nhà lãnh đạo Nhật đề cập khả năng bình thường hóa quan hệ giữa Tokyo với Bình Nhưỡng "nếu Triều Tiên quyết định đi theo con đường đúng để giải quyết toàn diện các vấn đề", bao gồm chương trình hạt nhân và tên lửa, cũng như vấn đề công dân Nhật bị Triều Tiên bắt giữ.

"Ba chúng tôi đã cởi mở trao đổi quan điểm về hướng đi đúng đắn cho Triều Tiên", ông Abe nói.

Cuộc gặp diễn vào một thời điểm vô cùng quan trọng, sau cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều hồi tháng 4 và trước cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều dự kiến diễn ra vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6.

Ông Lý Khắc Cường cũng nói rằng ba nhà lãnh đạo đã có cuộc thảo luận kỹ lưỡng. "Chúng tôi thảo luận chi tiết về tình hình bán đảo Triều Tiên và chương trình hạt nhân", Thủ tướng Trung Quốc nói trong cuộc họp báo chung của ba nhà lãnh đạo.

Ông Lý Khắc Cường hoan nghênh việc Triều Tiên quay trở lại bàn đàm phán. "Trung Quốc hy vọng sẽ hoàn thành một vai trò hiệu quả trong quá trình này", ông nói.

"Ba nước có chung quan điểm rằng phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên, hòa bình lâu dài, và quan hệ liên Triều cải thiện là điều quan trọng không chỉ đối với bán đảo Triều Tiên, mà còn đối với cả nền hòa bình khu vực", Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nói.

Ba nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường quan hệ kinh tế.

"Với sự hiện diện lớn của ba nước chúng ta trong chính trị và kinh tế thế giới, không có gì là ba nước không thể làm được", ông Abe nói. "Về phát triển sáng tạo, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và hợp tác kỹ thuật số, sự hợp tác giữa ba nước có tiềm năng vô tận".

Về phần mình, ông Lý Khắc Cường nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường thương mại. "Cả ba nước đều hưởng lợi từ thương mại tự do", ông nói. "Chúng ta cần tiến hành toàn cầu hóa nền kinh tế của mình, giải quyết vấn đề một cách hợp lý và chống lại chủ nghĩa bảo hộ bằng cách thúc đẩy tự do hóa thương mại".

Thủ tướng Trung Quốc đề xuất đẩy mạnh đàm phán về những vấn đề như tiềm năng có một thỏa thuận tự do thương mại giữ ba nước, và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) mà Trung Quốc khởi xướng. "Thông qua hành động, chúng ta sẽ chứng tỏ rằng ba nước chúng ta ủng hộ thương mại tự do", ông nói.

Ngoài ra, ông Lý Khắc Cường cũng đề xuất tạo ra một khuôn khổ cho phép có thêm các quốc gia khác tham gia vào thỏa thuận ba bên nói trên.

"Ba nước chúng ta giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế và sự phát triển của thế giới, bởi ba nước chiếm 1/5 dân số thế giới và GDP toàn cầu", Thủ tướng Moon Jae-in phát biểu. "Với sức mạnh và hiểu biết của mình, chúng ta có thể đạt tới hào bình và thịnh vượng cho bán đảo Triều Tiên và khu vực Đông Bắc Á".

Đây là cuộc gặp thượng đỉnh Nhật-Trung-Hàn lần đầu tiên kể từ tháng 11/2015. Cuộc gặp này đã được tổ chức hàng năm từ 2008 đến 2012, nhưng giảm mật độ sau đó và tạm dừng do tranh chấp lãnh thổ Trung-Nhật trên biển Hoa Đông và các mâu thuẫn khác. Một quan chức Nhật cho biết những bất đồng này không được đề cập đến trong cuộc gặp vừa diễn ra.