08:41 10/01/2023

Ngân hàng Trung ương Thuỵ Sỹ thua lỗ nặng chưa từng thấy trong lịch sử

Bình Minh

Ngân hàng Trung ương Thuỵ Sỹ (SNB) ngày 9/1 báo lỗ 132 tỷ Franc Thuỵ Sỹ, tương đương 143 tỷ USD, trong năm tài khoá 2022...

Trụ sở Ngân hàng Trung ương Thuỵ Sỹ (SNB) ở Bern - Ảnh: Bloomberg/CNBC.
Trụ sở Ngân hàng Trung ương Thuỵ Sỹ (SNB) ở Bern - Ảnh: Bloomberg/CNBC.

Theo hãng tin CNBC, đây là mức thua lỗ lớn nhất trong lịch sử 116 năm của SNB và tương đương khoảng 18% tổng sản phẩm trong nước (GDP) dự kiến của Thuỵ Sỹ là 744,5 tỷ Franc trong năm ngoái. Nếu so với GDP của Morocco, một quốc gia châu Phi, con số thua lỗ này của SNB thậm chí còn lớn hơn.

Kỷ lục thua lỗ trước đó của SNB là khoản lỗ 23 tỷ Franc vào năm 2015.

Do thua lỗ, SNB sẽ không thực hiện các khoản chi trả thường lệ cho Chính phủ Thuỵ Sỹ và các tiểu bang thành viên. Ngoài ra, các khoản chi trả cho cổ đông cũng bị ảnh hưởng – SNB cho hay. Năm 2021, ngân hàng trung ương này lãi 26 tỷ Franc.

Trong con số thua lỗ của năm 2022, có 131 tỷ Franc là tiền lỗ từ trạng thái ngoại tệ và 1 tỷ Franc lỗ do trạng thái nội tệ, do đồng Franc Thuỵ Sỹ tăng giá mạnh khi giới đầu tư đổ xô mua đồng tiền được xem là “hầm trú ẩn” này trong bối cảnh thị trường tài chính châu Âu biến động mạnh.

Kể từ tháng 6/2022, đồng Franc duy trì giao dịch trên mức ngang giá so với đồng Euro, một mức tỷ giá mà Franc mới chỉ đạt được chớp nhoáng vào năm 2025 sau khi Thuỵ Sỹ xoá bỏ mức neo buộc tỷ giá 1,2 Franc đổi 1 Euro.

Thuỵ Sỹ luôn nỗ lực kiềm chế tỷ giá đồng Franc vì nền kinh tế nước này có sự phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, cho dù giới phân tích lập luận rằng doanh nghiệp Thụy Sỹ vẫn có thể giữ được sức cạnh tranh bất chấp đồng Franc tăng giá do lạm phát ở khu vực Eurozone. Trong năm 2022, SNB đã mua vào 800 tỷ Franc cổ phiếu và trái phiếu nhằm kéo tỷ giá Franc xuống.

Tháng 12 vừa qua, SNB tăng lãi suất lần thứ 3 trong năm 2022, lên mức 1%. Việc tăng lãi suất này nhằm chống lại lạm phát ở mức 3% ở Thuỵ Sỹ - thấp hơn nhiều so với mức trên 10% ở Eurozone.

Ngoài thua lỗ do biến động tỷ giá, thua lỗ của SNB trong năm ngoái còn đến từ danh mục đầu tư cổ phiếu và trái phiếu của ngân hàng trung ương này, trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu xuống dốc. Do chính sách tiền tệ thắt chặt của các ngân hàng trung ương nhằm chống lạm phát, thị trường cổ phiếu và trái phiếu khắp thế giới đã giảm mạnh.

Dù vậy, SNB đã lãi 400 triệu Franc từ đầu tư vào vàng - hạng mục lãi duy nhất trong danh mục của SNB năm 2022. Theo dữ liêj mới nhất tính đến thời điểm này, vào cuối năm 2021, SNB năm 1.040 tấn vàng.

Chuyên gia kinh tế trưởng Karsten Junius của ngân hàng Thuỵ Sỹ J. Safra Sarasin nói với CNBC rằng khoản thua lỗ khổng lồ của năm 2022 sẽ không khiến SNB thay đổi chính sách tiền tệ. Ông Junius dự báo SNB sẽ tăng lãi suất thêm tổng cộng 1 điểm phần trăm trong năm nay, lên mức 2%.

“SNB sẽ cần một khoảng thời gian để xây dựng lại giá trị dự trữ, ngân hàng trung ương này sẽ cần ít thời gian hơn để có lãi trở lại nếu so với trường hợp của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB)”, ông Junius nhận định, lưu ý rằng lạm phát ở Thuỵ Sỹ đã ở gần mục tiêu 2% hơn so với lạm phát ở Eurozone.

“Cả hai ngân hàng trung ương đều sở hữu cấu trúc để đạt khả năng sinh lợi cao, vì cả hai đều có thể chi trả cho các nghĩa vụ nợ của họ ở mức giá thấp hơn so với thị giá. Năm nay, SNB sẽ nhận được mức lãi suất cao hơn mức lãi trên thị trường, trong khi ECB vẫn bị mắc kẹt với lợi suất trái phiếu thấp trong sổ sách và sẽ còn ở trong tình trạng không có lãi trong nhiều năm nữa”, ông Junius nói.