Nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam năm 2022
14/01/2022, 10:45
Covid-19 vẫn tiếp tục là mối đe dọa với phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, Việt Nam đang dần tạo ra “kháng thể” để sống chung với đại dịch...
Ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB
Đây là góc nhìn của ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB tại diễn đàn thường kiên kịch bản kinh tế Việt Nam 2022 (lần thứ 4) do Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức.
Theo ông Cường, kể từ tháng 9/2021 đến nay, dịch bệnh đã có xu hướng giảm ở Châu Á và độ phủ vaccine tăng lên. Đồng thời, các hoạt động kinh tế trong khu vực đã được phục hồi.
Điều may mắn là chuỗi cung ứng khu vực ít bị đứt gãy đã cho phép các nước Châu Á tận dụng được cơ hội của sự phục hồi kinh tế toàn cầu, và cũng kiềm chế được sức ép lạm phát gián tiếp gây ra do thiếu nguồn cung vì sự đứt gãy của chuỗi cung ứng. Lạm phát khu vực dự báo khoảng 2,1% năm 2021 và 2,7% năm 2022.
"Nhìn chung, kiểm soát dịch bệnh và độ phủ vaccine vẫn là các yếu tố quyết định cho phục hồi kinh tế. Với độ phủ vaccine tăng và các gia nhiễm bệnh giảm, các nước Châu Á bắt đầu mở cửa kinh tế và hoạt động kinh tế dần hồi phục lại", ông Cường nhấn mạnh.
Tương tự khu vực, tốc độ tiêm vaccine của Việt Nam rất nhanh. Tính tới thời điểm hiện tại, độ phủ vaccine đối với người trên 18 tuổi được tiêm 1 mũi đã lên tới con số 100%, nhóm đứng đầu trên thế giới.
TheoChuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, sự lây lan của Covid-19 và một đợt giãn cách xã hội kéo dài kể từ tháng 6 đã làm giảm sự phục hồi kinh tế. Trong đó, giãn cách xã hội nghiêm ngặt ở phía Nam và ở Hà Nội cùng các khu công nghiệp lân cận vốn là những những nơi đóng góp lớn cho GDP của cả nước, đã kéo chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 8/2021 giảm 4,2% so với trước đó và 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngoài ra, chỉ số quản lý mua hàng dao động dưới 50 từ tháng 6 đến tháng 8 báo hiệu sự giảm tốc trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp.
Tuy nhiên, cả hai chỉ số trên đều bắt đầu hồi phục từ tháng 10/2021 cho thấy sự hồi phục của công nghiệp và đà hồi phục này dự báo sẽ tiếp tục sang đầu năm 2022.
Chỉ số sản xuất công nghiệp và chỉ số quản lý mua hàng của Việt Nam
Thêm vào đó, năm 2021, thương mại tại Việt Nam cũng hồi phục nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ hồi phục của thế giới. Thị trường châu Mỹ, châu Âu và Trung quốc vẫn là các đối tác thương mại lớn của Việt Nam. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, nếu các hiệp định thương mại thế giới lớn được triển khai, Việt Nam sẽ là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất.
Còn hai yếu tố cũng giúp Việt Nam bật mạnh trong năm 2022 đó là: Kinh tế số và chương trình phục hồi kinh tế năm sắp tới.
Bên cạnh cơ hội tăng trưởng, vị chuyên gia ADB cũng lưu ý một loạt rủi ro mà Việt Nam cần quan tâm.
Thứ nhất, về dịch bệnh. Mặc dù đã mức bao phủ vaccine nhanh chóng, cách thức đối phó với Covid-19 vẫn cần tiếp tục hoàn thiện. Chính phủ cần tăng cường phối hợp giữa các địa phương, thực thi chính sách, tăng cường năng lực y tế, điều trị, bổ sung thuốc hỗ trợ điều trị (sản xuất, nhập khẩu).
Thứ hai, kiểm soát lạm phát, tín dụng. Nguy cơ bất ổn vĩ mô có thể xuất hiện từ hệ thống tài chính do nợ xấu tăng, bong bóng tài sản ( đất đai, trái phiếu, thị trường chứng khoán). Những biểu hiện gần đây cho thấy đó mới chính là những rủi ro ‘ đặc trưng Việt Nam) cần lưu ý.
Về dài hạn, chuyển quản lý nền kinh tế dựa dựa trên cơ sở sở hữu sang kiểm soát các hành vi lạm dụng sức mạnh vị thế thị trường (market power) trong bối cảnh bắt đầu xuất hiện các biểu hiện hành vị can thiệp thị trường gần đây.
Tốc độ giải ngân đầu tư công giảm
Thứ ba, thực thi gói hỗ trợ phục hồi kinh tế. Một thực tế là các gói giải ngân từ đầu tư công đến các gói hỗ trợ đều hết sức chậm. Giải ngân đầu tư công chỉ đạt 84% kế hoạch năm 2021, giảm 8,6% so với năm trước. Các gói an sinh xã hội giải ngân chậm và thấp.
Giải ngân chương trình phục hồi kinh tế sẽ phức tạp hơn do có nhiều hạng mục, nhiều nguồn vốn, nhiều cơ chế điều kiện khác nhau, nhiều chính sách biện pháp khác nhau (tài khóa, tiền tệ kết hợp cho gói trợ cấp lãi suất), và chưa có sự phân biệt rõ giữa đầu tư công trong khuôn khổ kế hoạch phục hồi kinh tế với đầu tư công trong kế hoạch đã được duyệt. Do vậy, việc thực hiện và giải ngân kịp thời chương trình phục hồi kinh tế là tối quan trọng trong năm 2022 – 2023.
Một số rủi ro khác cũng được vị đại diện ADB nêu gồm: Lạm phát; Nợ Xấu; Thị trường lao động khôi phục chậm; Môi trường kinh doanh chưa thực sự cải thiện; Thị trường tài chính thế giới mất ổn định; Trung Quốc tăng trưởng chậm lại...
"Nhìn chung, năm 2022, nền kinh tế Việt Nam có rất nhiều cơ hội để phát triển, bứt phá nhưng cũng không ít rủi ro cần quan tâm. Trong đó, Covid-19 vẫn tiếp tục là mối đe doạ lớn nhất đối với sự phục hồi kinh tế. Cơ hội tăng trưởng quan trọng nhất là con người/lao động và cần được bảo toàn ổn định kinh tế vĩ mô và ổn định xã hội quan trọng như nhau", ông Cường nhấn mạnh.
Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương: Gói hỗ trợ kinh tế cần triển khai cụ thể, không để trục lợi
09:38, 14/01/2022
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao: “Chúng ta đang ở thời điểm thích hợp để ra quyết định táo bạo phù hợp cho doanh nghiệp”
09:36, 14/01/2022
World Bank dự báo GDP năm 2022 của Việt Nam tăng trưởng 5,5%
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ: Tiếp tục đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra các dự án tồn đọng
Đến nay, Hệ thống đầu tư công đã tổng hợp được 2.991 dự án vướng mắc, được phân loại thành 16 nhóm khó khăn, vướng mắc...
Quy định mới của Ban Bí thư về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị
Thay mặt Ban Bí thư, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Quy định số 350-QĐ/TW ngày 29/8/2025 về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý điều chỉnh dự toán chi ngân sách trung ương năm 2025
Chiều 5/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, quyết định về việc điều chỉnh dự toán chi ngân sách Trung ương phân bổ cho Bộ Xây dựng và bổ sung có mục tiêu cho UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025...
Sẽ tiếp tục khởi công, khánh thành hàng loạt dự án
Mỗi bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI phấn đấu có ít nhất 2 dự án, công trình đủ điều kiện khánh thành hoặc khởi công để chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng...
Phiên họp thứ 49 Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Chấn chỉnh tình trạng cán bộ né tránh, sợ sai không dám làm
Sáng 5/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ trong nhiều lĩnh vực trọng yếu, bao gồm: công tác phòng, chống tham nhũng; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án năm 2025; các báo cáo công tác năm 2025 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; cùng các báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ của hai cơ quan này.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: