Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội nhận được phản ánh của cử tri tỉnh Vĩnh Phúc đề nghị nghiên cứu sửa đổi Luật Việc làm, theo hướng người đóng bảo hiểm thất nghiệp nhưng đến khi về hưu, hoặc chấm dứt hợp đồng lao động mà chưa được hưởng trợ cấp thất nghiệp, thì được thanh toán số tiền cá nhân đã đóng bảo hiểm thất nghiệp (1%) vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp, vì theo nguyên tắc của bảo hiểm là có đóng có hưởng.

Về vấn đề này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết bảo hiểm thất nghiệp là loại hình bảo hiểm ngắn hạn (như bảo hiểm y tế), tính chia sẻ rủi ro cao giữa người có việc làm với người bị mất việc làm.

Nhiều người đóng nhưng chỉ có một số ít người mất việc làm mới được hưởng, nhằm hỗ trợ người lao động duy trì việc làm, đào tạo, tư vấn, giới thiệu việc làm, và bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi bị mất việc làm.

Hiện nay, mức đóng bảo hiểm thất nghiệp bình quân tháng là 6.000.000 đồng, một người đóng tối thiểu là 12 tháng với số tiền là 1% x 6.000.000 x 12 tháng = 720.000 đồng (tương ứng với 12%) có thể hưởng các chế độ lên đến khoảng gần 500% (chưa tính đến hưởng tư vấn, giới thiệu việc làm).

Như vậy, để có kinh phí chi các chế độ bảo hiểm thất nghiệp cho một người hưởng tối đa các chế độ, thì phải gần 40 người đóng mới đủ. Theo thực tế hiện nay, cứ 12-13 người đóng thì có 1 người hưởng.

Nguyên tắc đóng - hưởng trong bảo hiểm thất nghiệp là nếu xảy ra rủi ro và đáp ứng đủ điều kiện, người tham gia bảo hiểm sẽ được hưởng khoản hỗ trợ đền bù về thiệt hại theo từng chế độ cụ thể, chứ không phải đóng tiền vào quỹ.

Luật hiện hành cũng quy định, người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ phải dừng nhận trợ cấp khi có việc làm.

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 53 Luật Việc làm, đối với trường hợp bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp do có việc làm, thời gian đóng tương ứng với thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp mà người lao động chưa nhận tiền trợ cấp sẽ được bảo lưu. Thời gian bảo lưu này được dùng làm căn cứ tính hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần hưởng tiếp theo.

Nghị định số 28/2015/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết hơn việc thực hiện chế độ bảo hiểm thất nghiệp quy định tại Luật Việc làm.

Theo quy định tại Điều 21 Nghị định số 28/2015/NĐ-CP, người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp bị chấm dứt hưởng trợ cấp vào những ngày của tháng đang hưởng, thì người lao động vẫn được hưởng trợ cấp của cả tháng đó.

Người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có việc làm sẽ bị chấm dứt hưởng trợ cấp. Trong thời hạn 3 ngày làm việc (kể từ ngày có việc làm), người lao động phải thông báo với Trung tâm dịch vụ việc làm (nơi đang hưởng trợ cấp thất nghiệp), và kèm theo bản sao giấy tờ có liên quan đến việc chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Nếu không thông báo đúng thời hạn nêu trên, người lao động sẽ không được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp tương ứng với thời gian mà người lao động chưa nhận trợ cấp (1 tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp tương ứng với 12 tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp).