Nỗi lo hàng tồn kho đè nặng lên doanh nghiệp xuất khẩu
Lưu Hà
03/07/2023, 09:20
Nửa đầu năm nay, nhiều doanh nghiệp đã phải thu hẹp sản xuất, sa thải công nhân do đơn hàng xuất khẩu giảm mạnh. Khó khăn của các ngành xuất khẩu lớn đến từ nhiều yếu tố, như ảnh hưởng của các cuộc xung đột địa chính trị, lạm phát… khiến cho sức mua toàn cầu giảm...
Ảnh minh họa.
Ghi nhận từ các doanh nghiệp dệt may, da giày, đồ gỗ, thủy sản xuất khẩu tháng 6/2023 cho thấy tình trạng thiếu đơn hàng vẫn tiếp diễn. Thị trường suy giảm nhưng các doanh nghiệp vẫn phải cố gắng duy trì sản xuất theo các đơn hàng cũ để chờ khi có đơn đặt hàng mới sẽ xuất khẩu. Bên cạnh đó, việc doanh nghiệp phải duy trì sản xuất để giữ chân người lao động đã góp phần làm cho lượng hàng tồn kho khá lớn.
Trong báo cáo triển vọng kinh tế nửa cuối 2023, Công ty TNHH Chứng khoán Maybank (MBKE) cho rằng tình trạng dư thừa hàng tồn kho đã khiến các nhà bán lẻ Mỹ khiên cưỡng đặt hàng mới. Do vậy, đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, việc bán hàng và tìm kiếm đơn hàng mới hiện nay là rất quan trọng.
TÌM MỌI CÁCH ĐỂ BÁN ĐƯỢC HÀNG
Tại Việt Nam thời điểm này, hàng hóa tồn kho ngành chế biến, chế tạo có dấu hiệu gia tăng tại một số địa phương được coi là “thủ phủ sản xuất công nghiệp”. Đơn cử, ở TP.HCM, chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tháng 5/2023 ước tính tăng 4% so với tháng trước.
Không những vậy, nếu tính chung trong 5 tháng đầu năm nay thì chỉ số này đã tăng đến 11,6% so với cùng kỳ năm 2022. Tương tự, tại Đồng Nai, trong tháng 5/2023, chỉ số tồn kho của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng khoảng 5% so với tháng trước. Trong đó, một số ngành có chỉ số tồn kho tăng khá cao như: sản xuất chế biến thực phẩm tăng hơn 56%; sản xuất đồ uống tăng gần 149%; sản xuất phương tiện vận tải khác tăng gần 20%; ngành dệt tăng gần 8%...
Hàng tồn kho gia tăng đồng nghĩa với tình trạng đọng vốn vào hàng hóa khiến doanh nghiệp không có tiền mặt để xoay xở. Các doanh nghiệp đang tìm mọi cách biến hàng tồn kho thành tiền, đồng thời vẫn phải sản xuất, hoặc sản xuất cầm chừng để duy trì việc làm cho người lao động.
Suốt 2 tháng qua, ông Huỳnh Công Tiến cùng ê kíp Phòng Kinh doanh của Công ty TNHH Toàn Tiến (TP.HCM) - chuyên gia công các sản phẩm may mặc cho các thương hiệu lớn, phải chạy đôn chạy đáo bán hàng và tiếp cận khách hàng mới. “Hàng trăm công nhân cùng máy móc thiết bị không thể nằm không, cùng với lượng hàng gia công xuất khẩu trị giá hơn 50.000 USD tồn kho từ thời điểm dịch đến nay, khiến công ty phải tìm mọi cách bán được hàng”, ông Tiến nói.
Ghi nhận từ các doanh nghiệp dệt may, da giày, đồ gỗ, thủy sản xuất khẩu tháng 6/2023 cho thấy tình trạng thiếu đơn hàng vẫn tiếp diễn.
Ông Nguyễn Thanh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần gỗ Việt Âu Mỹ (Bình Dương), cho biết chưa khi nào sức mua của ngành gỗ ì ạch như năm nay. Từ quý 4/2022 đến nay, các đơn hàng xuất khẩu ở các thị trường chính là Anh, Mỹ ngày càng teo tóp. Chi phí nguyên vật liệu tăng, tăng hàng tồn kho, nợ phải trả cũng gia tăng. Tình hình hiện tại khiến cho các doanh nghiệp ngành gỗ càng thêm chồng chất khó khăn và đối mặt sức ép về vốn vay ngân hàng, chi phí người lao động, nguyên liệu đầu vào.
Tình hình tương tự với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản. Thành phẩm chế biến tồn kho, cộng với lãi suất ngân hàng tăng cao đang tạo áp lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh ngành hàng chủ lực vùng nông nghiệp trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long. Theo bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), nhiều dự báo cho rằng nhu cầu thủy sản của các thị trường có thể sẽ còn tiếp tục giảm trong quý 3/2023 thay vì phục hồi từ quý 3/2023 như những dự báo trước đây.
Theo các doanh nghiệp, mối bận tâm lớn nhất hiện nay là vấn đề chi phí duy trì hoạt động và giải quyết hàng tồn kho. Tức là vẫn luôn phải có nguồn tiền trong sản xuất và giữ được các đơn hàng. Sau thời gian dài, nguồn lực của doanh nghiệp đang giảm nhanh. Để tồn tại, họ buộc phải cơ cấu lại các mặt hàng, tìm hiểu thị trường, sức mua, nhu cầu thực tế của thị trường. “Thời điểm này mọi năm, doanh nghiệp đã có thể chuẩn bị cho các đơn hàng vào dịp cuối năm nhưng năm nay tình hình rất trầm lắng. Do đó, các doanh nghiệp rất mong sức tiêu thụ của thị trường sớm được hồi phục”, chủ một doanh nghiệp đồ uống ở TP. Biên Hòa chia sẻ...
Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 27-2023 phát hành ngày 03-07-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Thủ tướng Chính phủ: Rà soát các vướng mắc của luật pháp để sửa đổi, khơi thông, kiến tạo phục vụ nhân dân, doanh nghiệp
Kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật lần thứ 2 trong tháng 9/2025 để cho ý kiến vào dự thảo 10 dự án Luật và một Nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo rà soát các vướng mắc của luật pháp đang cản trở người dân, doanh nghiệp để sửa đổi nhằm khơi thông, kiến tạo phục vụ nhân dân, doanh nghiệp và sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 37-2025
Mời quý độc giả đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 37-2025 phát hành ngày 15/09/2025 với nhiều chuyên mục hấp dẫn...
Lo ngại doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh khó tiếp cận hỗ trợ theo Nghị quyết Quốc hội
Theo VCCI, nếu dự thảo Nghị định hướng dẫn Nghị quyết 198/2025/QH15 không bổ sung hướng dẫn chi tiết, chính sách hỗ trợ chuyển đổi số có nguy cơ chỉ dừng ở văn bản, trong khi doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh khó tận dụng được lợi ích thực tế…
Doanh nghiệp công nghiệp chủ lực tìm kiếm nhân lực chất lượng cao
Các doanh nghiệp ngành công nghiệp chủ lực tại Hà Nội đang đứng trước những thách thức không nhỏ với yêu cầu đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, tự động hóa, hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của doanh nghiệp...
Thanh Hóa dự kiến khen thưởng 80 doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu năm 2025
Thanh Hóa đang chuẩn bị cho Lễ tôn vinh doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu năm 2025, dự kiến diễn ra vào tối 11/10. Sự kiện không chỉ là dịp chào mừng Ngày Doanh nhân Việt Nam mà còn là cơ hội để tỉnh ghi nhận, khen thưởng khoảng 80 doanh nghiệp, doanh nhân đã có nhiều đóng góp nổi bật cho phát triển kinh tế - xã hội.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: