Việc Tổng thống Donald Trump vắng mặt tại một loạt hội nghị thượng đỉnh quốc tế ở châu Á tuần này không phải là một sự "lạnh nhạt" - Phó tổng thống Mỹ Mike Pence nói với các nhà báo khi đang trên đường tới châu Á dự họp thay ông Trump.

Theo hãng tin Bloomberg, theo dự kiến, ông Pence sẽ đặt chân đến Tokyo vào ngày thứ Hai, trước khi tiếp tục chuyến công du đến Singapore và Papua New Guinea. Một nhiệm vụ lớn của ông Pence trong chuyến đi này là trấn an các đồng minh về cam kết của Washington với khu vực trong bối cảnh hoài nghi gia tăng.

Ông Pence nói rằng cam kết của Mỹ với khu vực châu Á-Thái Bình Dương "chưa bao giờ mạnh như hiện nay", rằng quyết định của ông Trump không đến châu Á dự họp "hoàn toàn không phải" là một sự xem thường. Phó tổng thống nói thêm rằng ông Trump đang "ở nơi mà nhân dân Mỹ muốn ông ấy có mặt" - tới Paris để dự lễ kỷ niệm 100 ngày kết thúc Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất.

Như vậy, ông Trump sẽ không dự hội nghị thượng đỉnh mở rộng của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) trong tuần này. Ông sẽ trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên không dự các cuộc họp thượng đỉnh này từ năm 2013 - năm mà Tổng thống Barack Obama phải hủy chuyến công du để giải quyết vụ Chính phủ Mỹ đóng cửa.

Thay ông Trump tới châu Á dự họp lần này, ông Pence phải đối diện nhiều thử thách lớn đặt ra bởi việc ông Trump rút lui khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), áp thuế quan lên hàng hóa của nhiều nước đồng minh, và căng thẳng với Trung Quốc cả về ngoại giao và thương mại.

Theo ông Anthony Nelson, Giám đốc phụ trách khu vực Đông Á-Thái Bình Dương thuộc Albright Stonebridge Group ở Washington, ông Pence cần phải đưa ra những tuyên bố quan trọng trong chuyến đi này mới có thể vượt qua được sự hoài nghi về cam kết của chính quyền ông Trump đối với châu Á.

"Đã có sự thất vọng vì Tổng thống Trump không tới", ông Nelson nói. "Ông Pence sẽ cố gắng nói những điều đúng đắn, nhưng nếu ông ấy không đưa ra được những đề xuất cụ thể, thì mọi người sẽ nghi ngờ".

Giới quan sát đang chờ xem liệu ông Pence có cuộc gặp nào với các quan chức Trung Quốc trong chuyến công du châu Á lần này. Một cuộc gặp như vậy có thể sẽ là bước chuẩn bị quan trọng cho cuộc gặp dự kiến diễn ra giữa ông Trump với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng này ở Buenos Aires, Argentina, bên lề thượng đỉnh khối G20.

Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập được kỳ vọng sẽ tìm ra giải pháp để xuống thang cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung. Ông Trump đã cảnh báo sẽ áp thuế lên thêm 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu cuộc gặp này không mang lại kết quả tốt đẹp.

Ông Victor Cha, nhà tư vấn cấp cao thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Washington, nỗ lực của ông Trump để trấn an các nước đồng minh châu Á về cam kết của Mỹ với khu vực có thể sẽ bị cản trở bởi một số hình ảnh phát đi từ các cuộc thượng đỉnh lần này.

Theo ông Cha, khi các nhà lãnh đạo chụp ảnh chung, Phó tổng thống Pence có thể sẽ được xếp một vị trí kém nổi bật, trong khi các nguyên thủ - có thể bao gồm ông Tập Cận Bình - sẽ đứng ở vị trí trung tâm.

"Những hình ảnh như vậy sẽ bị nhìn nhận thiếu tích cực… Thông điệp được gửi đi sẽ là sự thiếu quan tâm, là sự không ưu tiên. Và điều đó là không tốt", ông Cha nhận định.