Giống như liều lượng trong Tây y, cách sắc thuốc và hiệu quả điều trị của Đông y có mối quan hệ rất mật thiết. Nếu có những vấn đề nếu bạn còn thắc mắc hoặc chưa chắc chắn, hãy tìm hiểu cho rõ trước khi bắt đầu sắc thuốc.
1.
Dùng nồi gì để sắc thuốc?
Tốt nhất vẫn là dung nồi đất. Hiện nay, nhiều cơ sở đã sử dụng hệ thống sắc thuốc tự động đóng túi rất nhanh chóng và tiện lợi cho người bệnh, nhưng quả thực phương thức này mang đậm tính chất công nghiệp mà đã bỏ đi khá nhiều các thao tác cần thiết mang tính cổ truyền làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng thuốc và hiệu quả trị liệu.
Sắc thuốc Bắc không đơn giản như bạn tưởng - Ảnh 1.
2.
Điều chỉnh lửa như thế nào và thời gian sắc bao lâu thì đủ?
Đây là 2 vấn đề khá quan trọng. Thông thường khi chưa sôi thì dung "vũ hỏa" (lửa to), khi đã sôi thì dung "văn hỏa" (lửa nhỏ), trước khi chắt thuốc nên tắt lửa, để om khoảng 10 phút. Trong khi sắc thuốc phải đậy nắp ấm để giữ các thành phần dễ bay hơi khỏi thoát ra ngoài. Thời gian sắc dài hay ngắn phải tùy theo công dụng của thuốc, ví như thuốc phát hãn (làm ra mồ hôi), thuốc thanh nhiệt cần sắc nhanh, thuốc tư bổ phải sắc lửa nhỏ và kéo dài… Một số dược liệu có độc như ô đầu, phụ tử… cần phải sắc lâu hơn một chút để làm giảm độc tính.3.
Những vị thuốc nào cần sắc trước?
Trong đơn thuốc đông y có một số vị thường được ghi phía sau hai chữ "sắc trước". Điều này có nghĩa là các vị thuốc này cần được sắc trước đơn độc trong khoảng 15 phút, sau đó mới cho các vị thuốc khác trong đơn thuốc vào sắc cùng. Các vị thuốc này chủ yếu gồm hai loại : thứ nhất là các dược vật khó hòa tan, khó chiết xuất hoạt chất như các loại khoáng thạch, vỏ trai, ốc, hến…, xương động vật, rễ cây dạng khối cứng. Loại này cần phải sắc trong thời gian dài thích hợp thì mới đạt hiệu quả chiết xuất, phát huy tác dụng trị liệu cao nhất. Thứ hai là các dược vật có độc tính cao như bán hạ, sinh nam tinh…, nếu sắc trong thời gian ngắn thì dễ có các phản ứng kích thích ở hầu họng, thậm chí có thể mất tiếng.
Sắc thuốc Bắc không đơn giản như bạn tưởng - Ảnh 2.
4.
Nên uống nóng, uống ấm hay uống lạnh?
Thường thì khi sắc thuốc xong, chắt nước thuốc ra bát, đợi một lát để thuốc nguội đến độ vừa phải, không nóng không lạnh rồi uống, như vậy gọi là uống ấm. Cách uống này hay được sử dụng hơn cả vì rất hợp sinh lý. Nhưng với những bệnh nhân bị chứng hàn như cảm mạo phong hàn, đau bụng đi ngoài do lạnh... muốn nâng cao tác dụng tán hàn của thuốc thì phải uống nóng. Ngược lại, với những bệnh nhân bị chứng nhiệt như sốt sao, môi khô họng khát, miệng lưỡi lở loét, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ... thì phải đợi cho thuốc thật nguội mới uống nhằm mục đích tăng cường hiệu quả thanh nhiệt của dược liệu.5.
Có được thêm đường vào thuốc bắc?
Không nên tùy tiện cho đường vào thuốc cho dễ uống. Do các thành phần trong thuốc bắc tương đối phức tạp, trong đường lại có nhiều nguyên tố sắt, canxi và tạp chất, không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc mà còn có tác hại cho sức khỏe. Hơn nữa một số loại thuốc phải dùng vị đắng để kích thích sự phân tiết của tuyến tiêu hóa nhằm phát huy tác dụng chữa bệnh. Nếu thêm đường sẽ mất tác dụng này và không đạt kết quả chữa trị. Đường có thể gây cản trở tới việc hấp thu các nguyên tố vi lượng và vitamin, ảnh hưởng tới hiệu quả của một số thuốc giải nhiệt, làm phân giải thành phần hữu ích của một số loại thuốc.
Sắc thuốc Bắc không đơn giản như bạn tưởng - Ảnh 3.
8.
Có nên uống đông dược và tân dược cùng một lúc
?Tốt nhất là nên uống cách xa nhau vì rằng nhiều loại thuốc tây và thuốc ta không thể cùng uống một lúc. Ví như các vị thuốc như đào nhân, hạnh nhân có chứa nitriglycoside thì không nên uống cùng các tân dược thuộc nhóm an thần, gây mê, gây tê vì có thể gây ức chế trung tâm hô hấp và rối loạn chức năng gan. Kháng sinh thuộc nhóm tetracyclin không nên uống cùng một lúc với các vị thuốc có chứa nhiều canxi, magiê và nhộm nhôm như thạch cao, mẫu lệ... vì sẽ làm giảm hiệu lực của tetracyclin, hình thành các hợp chất kim loại bền vững ở đường ruột làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và tiêu hóa thức ăn.
Đọc thêm
Đòn bẩy nào để du lịch y tế Việt Nam cán mốc 4 tỷ USD?
Nhìn vào mô hình du lịch y tế của các quốc gia lân cận có thể thấy, Thái Lan thu về 600 - 700 triệu USD mỗi năm từ phẫu thuật thẩm mỹ và tim mạch. Hàn Quốc đạt doanh thu 4,3 tỷ USD nhờ thế mạnh về phẫu thuật thẩm mỹ và điều trị ung thư...
Xu hướng chăm sóc tóc thúc đẩy dòng sản phẩm thế hệ mới
Thời tiết, khói bụi khiến mái tóc của chúng ta ngày càng dễ bị hư tổn, và người tiêu dùng ngày càng tìm kiếm và sử dụng những sản phẩm chăm sóc, phục hồi tóc chất lượng cao...
[Phóng sự ảnh] Ngắm nhìn các biên đội bay diễn tập trên bầu trời Hà Nội
Sáng ngày 28/8, biên đội trực thăng xuất phát từ Hòa Lạc, cùng với máy bay Yak-130, L-39NG, Su-30MK2 từ Kép (Bắc Ninh) đã tụ hội về quảng trường bay tập luyện cho sự kiện A80...
Hà Nội sẵn sàng công tác y tế phục vụ sự kiện A80
Sự kiện A80 có quy mô và số lượng người tham gia lớn, do đó công tác điều phối và phối hợp giữa các đơn vị, các tổ cấp cứu, vận chuyển, địa điểm, phương tiện cấp cứu đều phải tính toán chi tiết…
Sự đổ bộ của các thương hiệu xa xỉ “made in China”
Sự xuất hiện của các thương hiệu bán lẻ Trung Quốc với sản phẩm tốt hơn, câu chuyện phong phú hơn và mức giá xa xỉ dễ tiếp cận đang diễn ra trên khắp Đông Nam Á...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: