Tìm phương án khả dĩ cho dự án 6.000 tỷ đang lỗ nặng

Sáng 27/5, tại Lào Cai, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về phương án xử lý Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và Dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM).

Được thành lập năm 2006, VTM là doanh nghiệp liên doanh giữa Tổng công ty Thép Việt Nam (Vnsteel) với Công ty cổ phần Khoáng sản Lào Cai (Lamico) và Công ty Khống chế cổ phần Gang thép Côn Minh – Trung Quốc (KISC).

VTM có nhiệm vụ thực hiện dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai và dự án khai thác và tuyển quặng mỏ Quý Xa, quản lý vận hành sản xuất kinh doanh sau khi công trình hoàn thành.

Tổng mức đầu tư cho toàn bộ dự án là 335,7 triệu USD (tương đương hơn 6.000 tỷ đồng). Trong đó dự án Nhà máy Gang thép 307 triệu USD, dự án Mỏ sắt Quý Xa 28,7 triệu USD. Hiện dự án đang gánh lỗ hàng ngàn tỷ.

VTM được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy phép hoạt động khoáng sản số 1226/GP-BTNMT ngày 16/8/2007; thời hạn khai thác đến hết 31/12/2020. Nghị quyết số 164/NQ-CP ngày 29/12/2021 của Chính phủ cho phép VTM khai thác 1 triệu tấn quặng sắt từ Mỏ Quý Xa để cung cấp nguyên liệu cho sản xuất phôi thép của Nhà máy Gang thép Lào Cai, thời hạn đến hết ngày 29/12/2022.

Ngay khi hết thời hạn Nghị quyết, VTM đã dừng toàn bộ hoạt động khai thác, vận chuyển quặng. VTM đã thực hiện bảo vệ tài nguyên, khoáng sản chưa khai thác, tài sản và các công trình bảo vệ môi trường theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Hiện, VTM đang chờ Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện các thủ tục thẩm tra, phê duyệt hồ sơ đóng cửa mỏ theo quy định.

Từ tháng 10/2023 đến nay, VTM đã thực hiện công tác kiểm tu, sửa chữa thiết bị tại Nhà máy Gang thép Lào Cai. Tính đến thời điểm hiện tại, công tác kiểm tu các hạng mục cơ bản đã triển khai được 90% tiến độ và dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 6/2024.

Hai khó khăn chủ yếu hiện nay của VTM là vướng mắc thủ tục đóng cửa mỏ Quý Xa và đảm bảo nguyên liệu cho Nhà máy Gang thép Lào Cai hoạt động sản xuất trở lại.

Tại cuộc họp ngày 27/5, đại diện VTM đề xuất, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét hỗ trợ cho phép VTM sử dụng số quặng limonite tồn kho đã khai thác tại mỏ Quý Xa; cho phép sử dụng và tiêu thụ quặng deluvi để có nguyên liệu trong thời gian được cấp giấy phép hoạt động khoáng sản mới và có nguồn tài chính duy trì sản xuất, kinh doanh; xem xét cấp giấy phép hoạt động khoáng sản mới tại mỏ Quý Xa khi VTM đáp ứng các điều kiện theo quy định...

Ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, đề nghị VNSTEEL sớm thống nhất các bên liên doanh khẩn trương hoàn thiện Đề án tái cơ cấu và Phương án khôi phục sản xuất, kinh doanh của VTM để làm cơ sở triển khai thực hiện.

Đồng thời, ông Trường đề nghị các cơ quan liên quan có ý kiến đối với đề xuất của VTM về việc được phép sử dụng quặng limonit tồn kho đã khai thác theo Nghị quyết số 164/NQ-CP ngày 29/12/2021 của Chính phủ và quặng deluvi nguyên khai đã khai đào.

Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm hoàn tất các thủ tục thẩm tra, phê duyệt hồ sơ đóng cửa mỏ khoáng sản theo quy định, để VTM tổ chức triển khai thực hiện hoàn thành nghĩa vụ đóng cửa mỏ, bàn giao đất đai cho địa phương quản lý.

Theo ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cho rằng việc xử lý VTM tiếp theo đảm bảo giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp và bám sát định hướng chỉ đạo của Bộ Chính trị. Kiên quyết xử lý các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, kém hiệu quả theo nguyên tắc và cơ chế thị trường; tôn trọng nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp; Nhà nước không cấp thêm vốn.