Công cuộc Đổi mới, mở cửa hội nhập với thế giới và thực hiện tiến trình cải cách liên tục trong suốt gần 40 năm qua đã giúp Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ từ nền kinh tế bao cấp đến quy mô GDP đạt gần 500 tỷ USD, từ vị thế bị cô lập đến tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Doanh nghiệp, doanh nhân đóng vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích, cùng với các lực lượng công – nông – trí thức, sẵn sàng và tiên phong gánh vác những nhiệm vụ phát triển kinh tế đất nước, ngay từ những ngày đầu mở cửa.

Trên hành trình Đất nước Đổi mới – Hội nhập - Vươn tầm, mỗi doanh nhân đều chọn cho mình sứ mệnh gắn với cơ hội có tính thời đại, gắn với định hướng của Đảng và Nhà nước. Có những doanh nhân chọn lẽ sống của cuộc đời mình với cây mía, với lúa gạo, với hoa màu nông nghiệp; có những doanh nhân kiên định, bền bỉ từng bước đổi mới sáng tạo để nâng tầm giá trị của ngành công nghiệp chủ lực; có những doanh nhân thực hiện nhiều sáng kiến đột phá phát triển thương mại dịch vụ kết nối thị trường Việt Nam ra thế giới.

Đặc biệt, trong kỷ nguyên số, kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, các doanh nhân ngành công nghệ là những người chiến sĩ tiên phong mở đường cho những lĩnh vực phát triển mới, đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc phát triển công nghệ trên thế giới.

Dù ở bất cứ mặt trận nào, những thế hệ doanh nhân Việt Nam sẽ luôn phát huy tinh thần tiên phong dám nghĩ, dám làm, thể hiện ý chí, nghị lực, trí tuệ và bản lĩnh con người Việt Nam, là những mảnh ghép quan trọng tạo nên bức tranh tươi sáng và thịnh vượng của đất nước Việt Nam hôm nay và mai sau.

Anh hùng lao động Trần Ngọc Sương, thường được gọi thân mật là cô Ba Sương, đã được vinh danh là Người phụ nữ tiêu biểu châu Á - Thái Bình Dương vì tài năng và nhiệt huyết của bà đã tạo nên giá trị to lớn cho Nông trường Sông Hậu. Không chỉ biến vùng đất lung, bàu hoang hóa Sông Hậu thành miền no ấm và giàu đẹp, Anh hùng lao động Trần Ngọc Sương cùng với các cộng sự của mình đã phát triển Nông trường Sông Hậu – một mô hình kinh tế kiểu mẫu những năm đầu Đổi mới vươn lên thành doanh nghiệp nhà nước và trở thành đơn vị xuất khẩu gạo hàng đầu cả nước những năm 1990.

Năm 1998, kim ngạch xuất khẩu của Nông trường Sông Hậu đã lên đến trên 51 triệu USD, tăng gấp trên 20 lần so với năm 1995. Những năm 2000, các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao của Nông trường đã có chỗ đứng ở hơn 40 quốc gia trên thế giới. Đến nay, dù tuổi đã cao, song người phụ nữ bé nhỏ ấy vẫn cần mẫn làm việc, vẫn điều hành hai doanh nghiệp, vẫn đầy nhiệt huyết cùng người nông dân ở các vùng trồng và trực tiếp trao đổi với các đối tác để phát triển đa dạng các thị trường xuất khẩu nông sản.

Anh hùng Lao động Lê Văn Tam, nguyên Chủ tịch Công ty cổ phần Mía đường Lam Sơn (Lasuco), là hình mẫu tiêu biểu của tinh thần đổi mới, sáng tạo và cống hiến bền bỉ cho sự nghiệp phát triển nông nghiệp Việt Nam.

Từ một lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn, Ông Lê Văn Tam đã bắt đầu sự nghiệp doanh nhân của mình với sứ mệnh của một người Đảng viên: “Đảng giao cho tôi vực dậy nhà máy, đánh thức cây mía và giúp dân làm giàu”.

Ông đã xây dựng vùng Lam Sơn – Thanh Hóa nghèo khó thành trung tâm sản xuất mía đường hiện đại, hiệu quả và bền vững bậc nhất cả nước. Với tầm nhìn chiến lược, ông kiến tạo mô hình “cánh đồng mía lớn” gắn với nhà máy chế biến, tạo việc làm ổn định cho hàng chục nghìn hộ nông dân và hình thành liên kết “bốn nhà”: Nhà nước - nhà nông - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp.

Không dừng lại ở đó, ông tiếp tục dẫn dắt Lasuco chuyển mình theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, phát triển năng lượng tái tạo, tuần hoàn sinh học và mở rộng sản phẩm chế biến sâu phục vụ xuất khẩu. Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, những nền tảng mà ông xây dựng từ hàng chục năm trước càng cho thấy giá trị thời đại và bền vững. Ông không chỉ là người dẫn đường cho ngành mía đường, mà còn là tấm gương lớn về khát vọng phụng sự quê hương, đất nước bằng sự tử tế, tâm huyết và trí tuệ của một nhà doanh nghiệp mang trái tim của người nông dân.

Công cuộc Đổi mới đất nước đã tạo sức hút mạnh mẽ với nhiều doanh nhân Việt kiều. Hơn cả một mệnh lệnh, tiếng gọi từ quê hương mang ý nghĩa trao sứ mệnh và cơ hội để những doanh nhân cống hiến giá trị với đất nước. Năm 1985, nhiệm vụ kết nối và thiết lập ký kết Hiệp định hàng không giữa Việt Nam và Philipines được xác định là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, đánh dấu bước ngoặt mở cửa đầu tiên của Việt Nam ra thế giới.

Ông Johnathan Hạnh Nguyễn trở về Việt Nam vào năm 1985, với mong muốn góp một phần nỗ lực mở cánh cửa hội nhập của Việt Nam ra thế giới. Ông đã tham gia kết nối, đàm phán thúc đẩy ký kết Hiệp định hàng không Việt Nam – Philippines, mở đường bay chính thức đầu tiên từ TP.HCM đến Manila. Đó là đường bay không chỉ của hàng hóa và hành khách, mà còn là đường bay của niềm tin, khát vọng hội nhập, đặt nền móng cho một Việt Nam đổi mới, kết nối mạnh mẽ hơn với khu vực và quốc tế.

Từ dấu mốc ấy, với triết lý “Mang tinh hoa thế giới về Việt Nam - lan tỏa giá trị Việt Nam ra thế giới”, Ông đã hình thành Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG), tiên phong trong các lĩnh vực: hàng không, bán lẻ, sản xuất, thương mại du lịch, và sau này là giáo dục, công nghệ, trách nhiệm xã hội.

Ông nhận thức sâu sắc rằng doanh nhân không chỉ tạo ra giá trị kinh tế, mà còn phải gắn sự phát triển của doanh nghiệp với sự phát triển của cộng đồng và đất nước. Trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, doanh nhân sẽ là những lực lượng tiên phong và chủ lực để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển các mô hình kinh tế mới, định hình vị thế của Việt Nam cao hơn, giá trị hơn trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông luôn tin rằng với môi trường và thể chế ổn định, kiến tạo vì sự phát triển mà Việt Nam đang thúc đẩy mạnh mẽ sẽ là nền tảng vững chắc để doanh nhân, doanh nghiệp tiếp tục phát huy vai trò tiên phong, cùng nhau xây dựng một  nền kinh tế Việt Nam lớn mạnh và tự chủ.

Sau hành trình 30 năm đầu tư và phát triển các doanh nghiệp, doanh nhân Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch Tập đoàn Sovico, Chủ tịch VietJet Air, Phó Chủ tịch thường trực Ngân hàng HDBank, cho biết ước vọng giờ đây lớn hơn, đó là đưa Việt Nam trở thành trung tâm kinh tế khu vực, một đất nước hùng cường, nhân văn, có vị thế toàn cầu.

"Chúng tôi bắt đầu hành trình doanh nghiệp cách đây hơn 30 năm với một ước vọng giản dị: góp phần phát triển đất nước bằng những giá trị thực chất. Hôm nay, ước vọng ấy lớn hơn, là đưa Việt Nam trở thành trung tâm kinh tế khu vực, một đất nước hùng cường, nhân văn, có vị thế toàn cầu. Khát vọng của chúng tôi không chỉ là tăng trưởng, mà là phụng sự. Không chỉ cho doanh nghiệp, mà cho cả cộng đồng và nhà đầu tư", doanh nhân Nguyễn Thị Phương Thảo chia sẻ.

Tiến trình Đổi mới và hội nhập với thế giới đã tạo ra những bước phát triển vượt bậc về kinh tế. Hàng không ngày càng trở thành phương thức di chuyển phổ biến. Trước khi Vietjet Air có chuyến bay đầu tiên vào tháng 12/2011, Việt Nam chưa có một hãng hàng không giá rẻ nào của tư nhân, trong khi, tầng lớp trung lưu của Việt Nam phát triển ngày càng nhanh chóng. Bằng tầm nhìn chiến lược và tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ, doanh nhân Nguyễn Thị Phương Thảo đã hình thành và phát triển hãng hàng không tư nhân đầu tiên tại Việt Nam, góp phần thay đổi diện mạo ngành hàng không Việt Nam và thúc đẩy hội nhập với thế giới.

Cùng với sự phát triển của ngành hàng không, du lịch đã được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn tạo sức bật cho tăng trưởng kinh tế, bảo tồn giá trị văn hóa, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Doanh nhân Nguyễn Quốc Kỳ đã có nhiều đóng góp lớn cho ngành du lịch Việt Nam trong vai trò người sáng lập và dẫn dắt Tập đoàn Vietravel. Bắt đầu từ những năm 1990, khi ngành du lịch Việt Nam còn khá “non trẻ”, ông Nguyễn Quốc Kỳ đã thành lập Vietravel với giấc mơ đưa người Việt ra thế giới và thu hút du khách quốc tế đến Việt Nam. Trải qua hơn 30 năm, Vietravel đã trở thành một trong những công ty lữ hành hàng đầu, đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành du lịch quốc gia.

Ông cho rằng, Việt Nam có đủ tiềm năng để trở thành trung tâm du lịch lớn của châu Á nếu biết đầu tư đúng cách, kết hợp giữa công nghệ và dịch vụ, giữa trải nghiệm và văn hóa.

Hành trình của ông Nguyễn Quốc Kỳ không chỉ là câu chuyện của một doanh nhân, mà còn là câu chuyện về tư duy chiến lược, sự bền bỉ trong thử thách và niềm tin vào giá trị Việt. Từ một công ty lữ hành nhỏ bé, ông đã dẫn dắt Vietravel trở thành một hệ sinh thái du lịch hiện đại, tích hợp và đang vươn ra thế giới.

Người luôn đau đáu với nhiều sáng kiến và giải pháp nâng cao vị thế và giá trị gia tăng cho ngành dệt may Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Xuất khẩu là một trụ cột quan trọng trong tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Ngành dệt may Việt Nam là một trong những ngành mũi nhọn xuất khẩu, đóng góp hàng chục tỷ đô la Mỹ mỗi năm vào cán cân thương mại quốc gia. Với cương vị Chủ tịch Vinatex, doanh nhân Lê Tiến Trường đã có những đóng góp lớn cho ngành dệt may Việt Nam. Từ tầm nhìn chiến lược đến quản trị chuỗi giá trị, phát triển thị trường và tổ chức sản xuất, ông đã có nhiều sáng kiến có tính bước ngoặt, tạo bứt phá tăng trưởng cũng như giúp cho Vinatex và các đơn vị trong ngành vượt qua thách thức, chủ động bắt nhịp với các xu hướng mới của dệt may thế giới.

Doanh nhân Lê Tiến Trường có nhiều sáng kiến trong quản trị điều hành, đổi mới công nghệ - sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành theo các xu thế và tiêu chuẩn quốc tế mới. Ông cũng thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu và là chủ biên cuốn sách “Xu hướng dịch chuyển kinh tế tuần hoàn và các ảnh hưởng đến ngành dệt may Việt Nam”, đây là cuốn sách đầu tiên tại Việt Nam về kinh tế tuần hoàn trong ngành dệt may, đặt nền móng lý luận và thực tiễn cho toàn ngành dịch chuyển từ mô hình tuyến tính sang mô hình tuần hoàn.

Doanh nhân Nguyễn Trung Chính đã có nhiều đóng góp lớn cho sự phát triển của ngành công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và kinh tế số tại Việt Nam. Từ giấc mơ “đưa Việt Nam lên bản đồ công nghệ thế giới” 32 năm trước, Doanh nhân Nguyễn Trung Chính đã sáng lập và khởi sự CMC Group bằng khát vọng và sự dấn thân quyết tâm hiện thực hóa tầm nhìn và mục tiêu dài hạn cho CMC và ngành công nghệ thông tin Việt Nam. Đến nay, CMC đã trở thành Tập đoàn công nghệ số quốc tế, tiên phong dẫn dắt phát triển các công nghệ mới, tham gia sâu và đảm nhận vị thế quan trọng trong các chuỗi công nghệ toàn cầu.

Ông là người đề xướng khái niệm “Digital Nation – Quốc gia số”, đồng thời kiên định với triết lý tạo ra các sản phẩm công nghệ “Make in Vietnam” – do người Việt làm chủ, phục vụ nhu cầu trong nước và vươn ra toàn cầu. Những đóng góp bền bỉ của ông đã và đang tạo nền tảng công nghệ vững chắc cho một Việt Nam thông minh, tự chủ và hội nhập sâu rộng, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường trong thời đại số.

Việt Nam đang tìm kiếm các động lực mới cho tăng trưởng và phát triển. Sự sáng tạo không ngừng của trí tuệ người Việt, doanh nhân Việt là điều kiện cơ bản để đảm bảo Việt Nam có khả năng bắt nhịp nhanh, không bỏ lỡ các cơ hội phát triển. Nhận thức sâu sắc về thời cơ bứt phá cho Việt Nam, nhiều năm qua doanh nhân Trần Kim Chung đã định hình và phát triển CT Group theo hướng một Tập đoàn Khoa học, công nghệ. Là một đơn vị tiên phong trong lĩnh vực máy bay không người lái (UAV) tại Việt Nam, CT Group dẫn đầu xu hướng đổi mới và định hình tương lai của nền kinh tế không gian cận biên (LAE - Low Altitude Economy). Ông tin rằng những mô hình kinh tế mới sẽ mở ra động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế Việt Nam, chẳng hạn như kinh tế không gian tầm thấp.

Ông nhận thức Việt Nam đang đứng ở một vị thế thuận lợi hiếm có, đó là thế "xuất phát đồng đều" trong cuộc đua công nghệ không gian tầm thấp. Ông cho rằng từ lợi thế đó kết hợp với hạ tầng công nghệ đang phát triển nhanh, nguồn nhân lực trẻ dồi dào và chi phí đầu tư tương đối hợp lý, sẽ tạo cơ hội để Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong ứng dụng LAE tại khu vực Đông Nam Á.

Doanh nhân Trần Trí Mạnh đã sáng lập và phát triển VNPAY trở thành một trong bốn kỳ lân công nghệ đầu tiên của Việt Nam. Doanh nhân Trần Trí Mạnh đã định hướng VNPAY tập trung vào hệ sinh thái thanh toán số toàn diện, giúp thay đổi hành vi thanh toán của hàng triệu người dân Việt Nam.

Tầm nhìn chiến lược và tinh thần tiên phong của doanh nhân Trần Trí Mạnh đã không chỉ tạo nên thành công cho VNPAY trong 18 năm qua, mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ doanh nhân công nghệ trẻ tại Việt Nam.

Theo doanh nhân Trần Trí Mạnh: tinh thần tiên phong, đổi mới không ngừng chính là kim chỉ nam giúp VNPAY khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực thanh toán số. 18 năm là một hành trình đáng tự hào, nhưng cũng là điểm khởi đầu cho những chặng đường tiếp theo. Với nội lực vững chắc, tinh thần đổi mới không ngừng và đội ngũ lãnh đạo đầy bản lĩnh, VNPAY sẵn sàng chinh phục những đỉnh cao mới, tiếp tục dẫn dắt xu hướng công nghệ tài chính trong tương lai.

Doanh nhân Ngô Chí Dũng đã chọn cho mình sứ mệnh phát triển doanh nghiệp gắn với sự nghiệp y tế, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, góp phần vào sự tiến bộ, phát triển khoa học công nghệ tiên tiến của ngành y tế Việt Nam, nâng tầm nội lực để hội nhập quốc tế để tiến kịp và vượt lên cùng các quốc gia trong khu vực và thế giới.

Ông là người sáng lập kiêm Chủ tịch Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, Công ty Vaccine Việt Nam và Nhà máy Vaccine và sinh phẩm VNVC. Sau gần 10 năm thành lập, Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC dưới sự dẫn dắt của doanh nhân Ngô Chí Dũng đã trở thành hệ thống tiêm chủng vaccine dịch vụ lớn nhất Việt Nam về quy mô, cao cấp về chất lượng.

Với những quyết tâm và nỗ lực Doanh nhân Ngô Chí Dũng và VNVC đã mang về Việt Nam hơn 20 loại vaccine thế hệ mới phòng nhiều bệnh nguy hiểm cho trẻ em và người lớn. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch Covid-19, Doanh nhân Ngô Chí Dũng đã đầu tư mạo hiểm 30 triệu USD đóng góp cùng AstraZeneca nghiên cứu phát triển vaccine Covid-19 và giành được quyền mua 30 triệu liều vaccine Covid-19 từ rất sớm để đưa Việt Nam trở thành một trong những nước đầu tiên tại châu Á triển khai tiêm vaccine, góp phần quan trọng trong chiến lược đẩy lùi dịch bệnh.

Hiện, VNVC đang xây dựng Nhà máy Vaccine và Sinh phẩm VNVC theo tiêu chuẩn quốc tế và đã đạt được thỏa thuận chuyển giao công nghệ sản xuất với nhiều đối tác hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực y sinh học. Việc vận hành Nhà máy vaccine và sinh phẩm VNVC tới đây sẽ góp phần quan trọng trong cung ứng vaccine chất lượng cao cho tiêm chủng dịch vụ Việt Nam, góp phần đảm bảo an ninh y tế quốc gia, khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ sản xuất vaccine toàn cầu.

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 40-2025 phát hành ngày 6/10/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây: 

Link: https://premium.vneconomy.vn/dat-mua/an-pham/tap-chi-kinh-te-viet-nam-so-40-2025.html