Cổ phiếu hãng xe điện VinFast của tỷ phú Phạm Nhật Vượng ghi nhận mức tăng mạnh mẽ trong phiên giao dịch đầu tiên trên sàn chứng khoán Mỹ Nasdaq phiên ngày 15/8. Nhờ đó, khối tài sản ròng cá nhân của ông Vượng tăng gấp nhiều lần chỉ sau một đêm.

Theo hãng tin Bloomberg, VinFast đã gia nhập danh sách doanh nghiệp hưởng lợi từ cơn sốt các cổ phiếu lên sàn thông qua sáp nhập với công ty séc trắng (SPAC). Trong phiên ngày 15/8, phiên giao dịch đầu tiên của VinFast trên sàn Nasdaq Global Select Market, cổ phiếu với mã VFS này tăng 255%.

Với mức tăng như vậy, giá trị vốn hoá thị trường của VinFast đạt hơn 85 tỷ USD, cao hơn cả vốn hoá của những “gã khổng lồ” trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu như Ford, General Motors (GM) và Mercedes-Benz Group. Kết thúc phiên ngày 15/8, GM đạt vốn hoá 46,3 tỷ USD, Ford đạt 47,9 tỷ USD, còn Mercedes-Benz đạt gần 72,9 tỷ USD.

Ngoài ra, khối tài sản ròng của ông Vượng - người giữ cương vị Chủ tịch VinFast - tăng thêm 39 tỷ USD chỉ sau một đêm, đạt 44,3 tỷ USD, theo dữ liệu từ xếp hạng tỷ phú Bloomberg Billionaires Index.

Đây là ví dụ mới nhất về một cổ phiếu không được giao dịch nhiều nhưng tăng dữ dội sau khi công ty đó sáp nhập với một công ty dạng SPAC, thay vì lên sàn bằng cách phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Nhiều cổ phiếu lên sàn theo cách này đã có một số phiên đầu tiên tăng mạnh, vì nhà đầu tư muốn kiếm lời nhanh. Điều này có nghĩa là sự gia tăng tài sản ngày 15/8 của ông Vượng có thể sẽ không duy trì lâu - Bloomberg nhận định.

Theo dữ liệu của Bloomberg, các công ty trở thành doanh nghiệp đại chúng thông qua sáp nhập với SPAC chào sàn trong ở Mỹ năm nay đã chứng kiến mức giảm giá cổ phiếu trung bình 45%, trong đó có 18 công ty mất hơn 70% giá trị vốn hoá.

Hồ sơ cổ phiếu VinFast cho thấy ông Vượng - người giàu nhất Việt Nam - kiểm soát trực tiếp và gián tiếp 99% cổ phiếu lưu hành của công ty, chủ yếu thông qua tập đoàn VinGroup. Mức kiểm soát này hạn chế số cổ phiếu mà các nhà đầu tư có thể giao dịch, đồng nghĩa cổ phiếu VinFast dễ có mức độ biến động lớn về giá.

Nếu duy trì được thành quả tăng vừa rồi, VinFast sẽ được coi là một trường hợp đặc biệt, bởi các hãng ô tô điện khác lên sàn bằng cách sáp nhập với SPAC, như Lordstown, Nikola, Faraday… đều đã mất hơn 90% giá trị vốn hoá thị trường kể từ khi niêm yết cổ phiếu bằng phương thức như vậy.

Trong 6 năm hoạt động, VinFast đã đầu tư 9,3 tỷ USD - số vốn phần lớn huy động từ các mảng kinh doanh khác của VinGroup. VinFast đã bắt đầu xây dựng một nhà máy ở North Carolina, Mỹ vào tháng trước, và dự báo đạt doanh số 45.000-50.000 xe trong năm nay. Ông Vượng dự báo VinFast sẽ đạt hoà vốn vào cuối năm 2024.

VinFast vốn có kế hoạch IPO, nhưng đã từ bỏ kế hoạch này và chọn cách niêm yết thông qua sáp nhập với SPAC sau khi nhận thấy sự hứng thú của nhà đầu tư đối với các startup suy giảm trong năm qua. VinFast đã sáp nhập với Black Spade Acquisition Co., một SPAC được thành lập bởi “ông trùm” ngành casino Lawrence Ho. Vụ sáp nhập này định giá VinFast ở mức 23 tỷ USD.

Cuộc chào sàn là thành quả nỗ lực nhiều năm của VinFast để trở thành một công ty đại chúng và đưa công ty vào hàng ngũ những cái tên như Tesla, Lucid, và Rivian. Việc niêm yết cổ phiếu có thể mở đường cho VinFast huy động thêm vốn phục vụ cho việc mở rộng hoạt động tại thị trường Mỹ. Trong một tuyên bố gửi Bloomberg vào tuần trước, VinFast cho biết công ty lạc quan về triển vọng tăng trưởng giá trị vốn hoá của công ty sau khi lên sàn.