Blockchain có thể xóa bỏ thế độc quyền trên Internet

Bong bóng Bitcoin và sự phát cuồng với đồng tiền thuật toán có biên độ dao động khủng khiếp này cuối cùng hóa ra lại khiến người ta phân tâm khỏi câu hỏi, ý nghĩa thực sự của công nghệ đứng đằng sau nó – công nghệ Blockchain.

Theo The New York Times, những tín đồ thực sự đằng sau các nền tảng Blockchain như Bitcoin và Ethereum cho rằng một mạng lưới nơi sự tin tưởng được phân phối chính là một trong những tiến bộ trong các kiến trúc phần mềm – thứ sẽ được chứng minh có ý nghĩa lịch sử về lâu dài. Sự hứa hẹn đó đã giúp tiếp thêm nhiên liệu cho các cú nhảy vọt trong giá trị các đồng tiền số.

Dự án Blockchain duy nhất đã được công nhận một cách chính thống cho tới thời điểm này là Bitcoin, vốn đang ở giữa thời kỳ bong bóng đầu cơ. Đây là một sự bất đồng về nhận thức, đối lập với bất cứ ai đang cố gắng hiểu ý nghĩa của Blockchain: sức mạnh tiềm ẩn của cuộc cách mạng này sẽ bị giảm giá trị bởi đám đông mà nó thu hút. 

Không phải lần đầu tiên, các nhà công nghệ theo đuổi tầm nhìn về một mạng lưới mở và phân cấp bị bao vây bởi một làn sóng những kẻ cơ hội đang tìm kiếm để vơ vét lợi nhuận chớp nhoáng. 

Câu hỏi đặt ra là liệu sau khi bong bóng vỡ, tương lai hứa hẹn thực sự của Blockchain có thể bền vững hay không?

Nhiều tín đồ Blockchain tin rằng, sự hứa hẹn thực sự của những công nghệ mới này không nằm ở việc thay thế tiền tệ của chúng ta mà là thay thế rất nhiều trong số những thứ chúng ta nghĩ đến trên Internet, đồng thời đưa thế giới trực tuyến về thành một hệ thống bình đẳng hơn. 

Nếu bạn tin vào những tín đồ kể trên thì Blockchain có thể chính là tương lai. Nhưng công nghệ này cũng là một cách lấy lại những giá trị gốc rễ của Internet.

Từng là nguồn cảm hứng cho những ước mơ không tưởng với các thư viện vô tận và kết nối toàn cầu, Internet dường như đã trở thành "kẻ giơ đầu chịu báng" trên toàn cầu trong năm qua. Internet là nguyên nhân của hầu hết các bệnh xã hội mà chúng ta phải đối mặt.

"Chúng ta phải sửa đổi Internet", ông Walter Isaacson, nhà viết tiểu sử của Steve Jobs, đã viết trong một bài báo đăng một vài tuần sau khi Donald Trump trúng cử Tổng thống. "Sau 40 năm, nó đã bắt đầu ăn mòn, chính bản thân nó và loài người chúng ta". Trong một bài viết trên blog, ông Brad Burnham, hội viên quản lý của Union Square Ventures, một công ty vốn liên danh hàng đầu ở New York, đã than phiền về những thiệt hại do các công ty độc quyền thời đại số gây ra: "Các nhà xuất bản thấy rằng họ đang trở thành các nhà cung cấp nội dung mang tính hàng hoá trong một biển nội dung chưa được phân hóa được đăng ngập trên Newsfeed của Facebook".

Sự thịnh hành của các trang web bị lật ngược bởi những thay đổi nhỏ trong các thuật toán tìm kiếm của Google. Các nhà sản xuất có vẻ chán nản do doanh thu giảm khi Amazon quyết định sản xuất các sản phẩm trực tiếp tại Trung Quốc và thay đổi nhu cầu đối với các sản phẩm của họ. 

Ngay cả Berners-Lee, người phát minh ra web, đã viết một bài đăng trên blog cho thấy mối lo ngại của ông rằng: Mô hình dựa trên quảng cáo của các phương tiện truyền thông xã hội và các công cụ tìm kiếm đã tạo ra một môi trường "thông tin sai lệch", hoặc "tin tức giả mạo", gây sốc hoặc được thiết kế để thu hút sự chú ý của mọi người và những thông tin như thế có thể lây lan nhanh như đám cháy rừng.

Các nhà truyền bá Blockchain tin rằng một loạt các tiến bộ tương đương trong phần mềm, mật mã và các hệ thống phân tán có khả năng giải quyết các vấn đề kỹ thuật số ngày nay: những lời khích lệ bào mòn tâm trí của quảng cáo trực tuyến; độc quyền kinh doanh của Facebook, Google và Amazon.

Nếu thành công, những sáng tạo của công nghệ này có thể thách thức quyền bá chủ của những người khổng lồ trong giới công nghệ này một cách hiệu quả hơn bất kỳ quy định chống độc quyền nào.