Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 1/5 giữ nguyên lãi suất cơ bản, đồng thời phát tín hiệu rằng động thái chính sách tiếp theo nhiều khả năng sẽ là giảm lãi suất. Chủ tịch Fed Jerome Powell cũng nói khó có chuyện Fed tăng lãi suất thêm lần nữa như lo ngại gần đây của thị trường, dù Fed cho rằng tiến trình giảm lạm phát đang chững lại.

Sau 3 tháng đầu năm với tốc độ lạm phát cao hơn dự báo, Fed “sẽ cần nhiều thời gian hơn so với kỳ vọng trước đây” để cảm thấy yên tâm rằng lạm phát sẽ tiếp tục giảm về mức 2% - Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại họp báo sau cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài 2 ngày. Trong phần lớn thời gian của năm 2023, tiến trình lạm phát đã diễn ra nhanh chóng, khiến giới quan sát tràn đầy hy vọng Fed sẽ sớm giảm lãi suất trong năm nay.

FED SẼ CHỜ LẠM PHÁT GIẢM

Hiện tại, lạm phát ở Mỹ về cơ bản đã chững lại. Ông Powell nói ít có khả năng Fed tăng lãi suất thêm, nhưng những gì ông đưa ra tại cuộc họp báo được xem là tạo cơ sở để Fed kéo dài thời gian giữ lãi suất cơ bản ở mức 5,25-5,5%. Đây là mức lãi suất Fed đã duy trì kể từ sau đợt tăng gần đây nhất vào tháng 7 năm ngoái.

Ông Powell cho biết các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại Fed vẫn tin rằng lãi suất chính sách hiện tại đang gây áp lực đủ lớn lên hoạt động kinh tế để kiểm soát lạm phát và họ sẵn sàng đợi chừng nào cần thiết để việc giảm lạm phát về 2% trở nên rõ ràng, rồi mới giảm lãi suất. Ông nói Fed sẽ đợi ngay cả khi lạm phát đi ngang.

Thước đo lạm phát ưa thích của Fed là chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) đã tăng 2,7% trong tháng 3 so với cùng kỳ năm ngoái, tăng tốc so với tháng trước.

“Lạm phát vẫn còn quá cao”, ông Powell nói. “Không có gì đảm bảo cho tiến trình giảm lạm phát trong thời gian tới. Chặng đường sắp tới của lạm phát là bấp bênh”.

Nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới cho biết ông vẫn dự báo lạm phát sẽ giảm trong thời gian còn lại của năm nay, nhưng “niềm tin của tôi vào điều này bây giờ thấp hơn so với trước”.

Ông Powell bác bỏ khả năng tăng lãi suất thêm lần nữa - điều mà thị trường tài chính đã lo ngại trong thời gian gần đây. “Tôi nghĩ khó có thể động thái lãi suất chính sách tiếp theo là một đợt tăng. Tôi xin nói là khó có thể”, ông nhấn mạnh.

Dù vậy, ông không chắc về việc Fed có giảm lãi suất trong thời gian còn lại của năm nay hay không.

“Nếu chúng ta có một tiến trình mà lạm phát dai dẳng hơn dự kiến, với thị trường lao động vẫn mạnh và lạm phát đi ngang, khiến chúng ta không có được niềm tin lớn hơn về giảm lạm phát, thì đó sẽ là môi trường thích hợp để hoãn giảm lãi suất. Lãi suất có thể giảm và cũng có thể không giảm, tất cả sẽ tuỳ thuộc vào dữ liệu kinh tế”, ông nói.

Các nhà phân tích tại công ty Evercore ISI nhận định những phát biểu này của ông Powell “ít cứng rắn hơn nhiều so với những gì mà thị trường đã lo ngại trước đó. Thông điệp cơ bản là việc giảm lãi suất bị hoãn lại chứ không bị huỷ bỏ”.

NỚI BỚT QT ĐỂ HỆ THỐNG KHÔNG THIẾU THANH KHOẢN

Thị trường lãi suất tương lai tiếp tục phản ánh khả năng nghiêng về Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Khả năng Fed phải đợi đến cuối năm mới giảm lãi suất đã giảm xuống so với trước cuộc họp của Fed.

Tuyên bố sau cuộc họp của Fed cũng không đưa ra một tín hiệu rõ ràng nào về thời điểm có thể giảm lãi suất, đồng thời nhấn mạnh mối lo của các nhà hoạch định chính sách tiền tệ về sự chững lại của tiến trình giảm lạm phát trong những tháng đầu năm 2024.

“Trong những tháng gần đây, tiến trình giảm lạm phát về mục tiêu 2% đã chậm lại” và “sẽ là phù hợp nếu đợi cho tới khi đạt được sự tin tưởng lớn hơn về việc lạm phát giảm bền vững về 2% mới bắt đầu giảm lãi suất”.

Lần họp này, Fed cũng tuyên bố sẽ giảm bớt việc thắt chặt định lượng (QT). Từ tháng 6 trở đi, Fed sẽ giảm bớt tốc độ cho phép trái phiếu trong bảng cân đối kế toán đáo hạn mà không được tái đầu tư. Theo đó, Fed sẽ chỉ cho phép 25 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ đáo hạn không được tái đầu tư mỗi tháng, thay vì mức 60 tỷ USD hiện tại. Tuy nhiên, lượng trái phiếu đảm bảo bằng nợ địa ốc sẽ tiếp tục được cắt giảm 35 tỷ USD mỗi tháng.

Giảm bớt QT đồng nghĩa giảm bớt mức độ thắt chặt của điều kiện tài chính. Việc Fed giảm bớt QT là nhằm mục đích để hệ thống tài chính không bị thiếu thanh khoản như đã xảy ra hồi năm 2019 trong đợt QT gần đây nhất của Fed.

Khi được hỏi liệu kinh tế Mỹ có đang bước vào một thời kỳ tăng trưởng trì trệ kết hợp với lạm phát cao (stagflation), ông Powell đáp rằng điều kiện kinh tế hiện nay không giống như hồi thập niên 1970 - thời kỳ giá cả ở Mỹ có lúc tăng với tốc độ hơn 10% mỗi năm và thất nghiệp tăng cao.

“Bây giờ, chúng ta đang có nền kinh tế tăng trưởng vững và lạm phát dưới 3%. Tôi không thấy sự trì trệ hay lạm phát vượt tầm kiểm soát”, ông Powell nói.