Thị trường gen học Việt Nam đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) dự kiến đạt 16,73% trong giai đoạn 2023 - 2030, thị trường được định giá 163,2 triệu USD năm 2023 và dự kiến sẽ đạt 482,1 triệu USD vào năm 2030.

TIỀM NĂNG TĂNG TRƯỞNG VÀ THÁCH THỨC CẦN VƯỢT QUA

Theo các nghiên cứu thị trường chuyên sâu, Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực giải trình tự gen, những con số ấn tượng đã phản ánh tiềm năng to lớn của ngành gen học Việt Nam. Đồng thời, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của các nhà nghiên cứu, bác sĩ và doanh nghiệp đối với công nghệ giải trình tự gen.

Tuy nhiên, sự phát triển này vẫn còn gặp nhiều rào cản, đặc biệt là chi phí giải trình tự gen cao và việc tiếp cận công nghệ tiên tiến còn hạn chế. Theo TS. Nguyễn Thị Xuân Mai, Quản lý Cấp cao, Bộ phận Kinh doanh, Ngành Kỹ thuật Công nghệ, DKSH Việt Nam, mặc dù tiềm năng phát triển lớn, thị trường gen học Việt Nam vẫn đối mặt với những khó khăn nhất định.

“Chi phí thực hiện giải trình tự gen hiện vẫn còn rất cao, chưa nằm trong danh mục được bảo hiểm y tế chi trả, gây ra không ít khó khăn trong việc phổ biến giải trình tự gen tại Việt Nam. Hơn nữa, các thiết bị giải trình tự gen tiên tiến vẫn chưa thực sự phổ biến trên thị trường, khiến cho việc nghiên cứu và ứng dụng còn gặp nhiều hạn chế”, TS. Nguyễn Thị Xuân Mai cho biết.

Đồng quan điểm, PGS. TS Hồ Huỳnh Thùy Dương, Nhà sáng lập KTest, cho rằng chi phí dịch vụ cao không phải là rào cản lớn nhất, mà là liệu khách hàng có nhận thấy giá trị tương xứng với chi phí bỏ ra hay không. Việc thuyết phục khách hàng, đặc biệt là các doanh nghiệp, thấy được lợi ích kinh tế từ việc đầu tư vào công nghệ gen học là một thách thức không nhỏ.

Do đó, điều này đòi hỏi các nhà cung cấp dịch vụ phải chứng minh được hiệu quả thực tế của công nghệ, đồng thời đưa ra các giải pháp phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của khách hàng.

HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC: NỀN TẢNG CHO Y HỌC CHÍNH XÁC

Mặc dù còn nhiều thách thức, thị trường gen học Việt Nam được đánh giá cao về tiềm năng phát triển. Với sự hợp tác chiến lược giữa các doanh nghiệp và đơn vị nghiên cứu hàng đầu, cùng với những nỗ lực của các bên liên quan, thị trường gen học Việt Nam được kỳ vọng sẽ có những bước tiến vượt bậc trong tương lai, góp phần nâng cao chất lượng y tế và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, sự hợp tác giữa DKSH, PacBio và KTest được xem là một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy công nghệ giải trình tự gen tại Việt Nam.

Thông qua hợp tác chiến lược với DKSH và PacBio, KTest đang mở ra một chương mới cho công nghệ giải trình tự gen bằng việc ứng dụng hệ thống Onso - nền tảng giải trình tự DNA đoạn ngắn tiên tiến, sử dụng công nghệ SBB (sequencing by binding - giải trình tự gắn kết) có độ chính xác vượt trội gấp 15 lần so với các máy giải trình tự SBS (sequencing by synthesis – giải trình tự dựa trên nguyên lý tổng hợp).

Trong vai trò là đối tác đáng tin cậy, ngành Kỹ thuật Công nghệ của DKSH Việt Nam đã kết nối các giải pháp giải trình tự gen tiên tiến từ PacBio với chuyên môn sâu rộng của KTest. Sự kết hợp này không chỉ nâng cao năng lực giải trình tự gen mà còn mở ra cơ hội tiếp cận công nghệ hiện đại cho các chuyên gia, tổ chức học thuật và cộng đồng nghiên cứu tại Việt Nam.

Để vượt qua những thách thức hiện tại, DKSH, PacBio và KTest đều có những chiến lược riêng. Trong đó, DKSH tập trung vào việc nâng cao nhận thức của thị trường về giá trị của công nghệ giải trình tự gen, giúp người dùng thấy rõ lợi ích lâu dài của việc đầu tư vào thiết bị có độ chính xác cao.

Với PacBio, hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giải trình tự gen, được biết đến là đơn vị tiên phong trong công nghệ giải trình tự đoạn dài HiFi và giải trình tự đoạn ngắn SBB. Công nghệ HiFi giúp xác định các biến thể gây bệnh, trong khi công nghệ SBB cung cấp khả năng giải trình tự chính xác cao cho sinh thiết lỏng, hỗ trợ tầm soát sớm ung thư và theo dõi hiệu quả điều trị.

Ktest hiện đang giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái nghiên cứu và hệ gen quốc gia. Với ba thế mạnh cốt lõi là cung cấp dịch vụ đa dạng, giải pháp toàn diện và khả năng phát triển linh hoạt.

Bà Jennifer Hsu, Phó Giám đốc Kinh doanh PacBio Khu vực Bắc Á, Nam Á và Đông Nam Á, cho biết PacBio cam kết mang đến giải pháp giải trình tự toàn diện, kết hợp đoạn dài và đoạn ngắn, hỗ trợ nghiên cứu bộ gen người, bệnh hiếm và ung thư, góp phần thúc đẩy sự phát triển của y học chính xác.

Sự ra mắt của hệ thống Onso từ PacBio đã đánh dấu một bước tiến mới trong công nghệ giải trình tự gen. Với độ chính xác cao, hệ thống Onso mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trong các lĩnh vực như phát hiện Covid-19, lao (TB) từ nước thải, các mầm bệnh trong không khí hoặc các mẫu môi trường như đất.

Mặt khác, PGS. TS. Hồ Huỳnh Thùy Dương cho biết KTest đang triển khai cả hai nền tảng giải trình tự đoạn ngắn và đoạn dài. Với độ chính xác cao, giải trình tự đoạn ngắn như hệ thống Onso phù hợp để phát hiện các đột biến liên quan đến các bệnh như ung thư, tim mạch. Trong khi đó, giải trình tự đoạn dài là phương án tối ưu cho các nhu cầu đặc thù như xác định toàn bộ bộ gen của virus gây bệnh dịch tả heo hoặc bệnh tai xanh ở heo.

“Thị trường Việt Nam có tiềm năng rất lớn và với sự đồng hành của các đối tác chiến lược và sự nỗ lực không ngừng, ngành gen học Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu trở thành một trong những trung tâm khoa học hàng đầu khu vực”, ông Lyndsey Lam, Giám đốc Marketing, Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, PacBio, nhấn mạnh.