Nepal lưỡng lự với dự án đập 1,8 tỷ USD vốn Trung Quốc

Số phận của một dự án đập trị giá 1,8 tỷ USD do Trung Quốc cấp vốn ở Nepal đang trở nên bấp bênh, khi các quan chức của nước này đưa ra những phát biểu trái ngược nhau về việc dự án này liệu có được triển khai hay không.

Theo tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), tuần trước, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nepal phát tín hiệu rằng thỏa thuận giữa Chính phủ nước này với Công ty Đập Tam Hiệp Trung Quốc (CTGC) - một công ty quốc doanh - về xây dựng đập West Seti sẽ bị hủy và Nepal sẽ tự mình cấp vốn cho dự án thay vì vay vốn Trung Quốc.

Tuyên bố này được xem là đòn mới nhất giáng vào Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Các nhà phê bình đã cảnh báo một số quốc gia tham gia sáng kiến này về việc họ có thể bị mắc những khoản nợ lớn, đồng thời đặt ra những câu hỏi về tham vọng ảnh hưởng của Bắc Kinh.

Tuy nhiên, hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã ngày 5/6 nói rằng kế hoạch ban đầu về xây đập West Seti vẫn sẽ được triển khai. Tân Hoa Xã dẫn lời Bộ trưởng Bộ Năng lượng Nepal, ông Barsha Man Pun nói: "Dự án West Seti vẫn sẽ do phía Trung Quốc đảm nhiệm và chúng tôi sẵn sàng tiếp tục hợp tác CTGC nếu công ty sẵn sàng triển khai dự án này".

Ông Man Pun nói thêm rằng Nepal không thể xây các dự án lớn nếu không có vốn vay hoặc vốn đầu tư nước ngoài, rằng chính phủ nước này đang "xem xét các lựa chọn" để con đập được xây dựng.

Trái lại, trong báo cáo ngân hàng thường niên công bố vào tuần trước, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nepal Yubaraj Khatiwada nói nước này sẽ tự mình cấp vốn xây đập và hủy thỏa thuận với Trung Quốc.

Gần đây, Malaysia và Myanmar đều đã có những động thái đánh giá lại những dự án lớn có vốn Trung Quốc.

Tân Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad tuyên bố sẽ hủy dự án đường sắt cao tốc 13,8 tỷ USD nối Kuala Lumpur với Singapore để giảm nợ. Chính phủ Myanmar được cho là đang xem lại dự án cảng nước sâu 9 tỷ USD, và tìm cách đàm phán để giảm chi phí.

Một số chuyên gia cho rằng số phận bấp bênh của dự án đập West Seti là do vấn đề chính trị ở Nepal, nơi chính phủ muốn cân bằng quan hệ với hai cường quốc khu vực là Trung Quốc và Ấn Độ.

Mặc dù vậy, những diễn biến mới nhất cho thấy mọi chuyện chưa hẳn sẽ diễn ra theo ý muốn của Bắc Kinh, và vấn đề chính trị trong nước tại các quốc gia khác cũng có thể ảnh hưởng không nhỏ đến Sáng kiến Vành đai và Con đường.