Nga đồng ý ngừng bắn vào hạ tầng năng lượng của Ukraine trong 30 ngày

Sau cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 18/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh cho quân đội nước này không tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Theo thông cáo về cuộc điện đàm, Điện Kremlin cho biết ông Putin đã “phản ứng tích cực” với đề nghị của ông Trump và ra lệnh ngừng tấn công vào các nhà máy điện của Ukraine. Tuy nhiên, Tổng thống Nga chưa nhất trí với đề xuất ngừng bắn hoàn toàn trong vòng 30 ngày mà Washington đưa ra trước đó – đề xuất mà phía Ukraine đã đồng ý.

Theo một tuyên bố của Điện Kremlin, ông Putin nói việc thực thi thỏa thuận ngừng bắn theo đề xuất này có “một loạt vấn đề nghiêm trọng” và “rủi ro lớn” về việc liệu Ukraine có tuân thủ hay không. Tổng thống Nga nhấn mạnh điều kiện cốt lõi để giải quyết cuộc xung đột thông qua con đường chính trị và ngoại giao là chấm dứt các khoản viện trợ quân sự nước ngoài và chia sẻ thông tin tình báo dành cho Ukraine.

"Với việc Tổng thống Mỹ đề xuất ngừng bắn 30 ngày, Nga đã đưa ra một số điểm quan trọng, bao gồm đảm bảo kiểm soát hiệu quả đối với lệnh ngừng bắn dọc theo toàn bộ các tuyến giao tranh, sự cần thiết của việc chấm dứt việc cưỡng bức động viên tại Ukraine, cũng như ngăn chặn tái vũ trang các lực lượng vũ trang Ukraine", tuyên bố của Điện Kremlin nêu rõ.

Sau cuộc điện đàm, Nhà Trắng cho biết ông Trump và ông Putin đã nhất trí rằng tiến trình hòa bình sẽ bắt đầu với việc ngừng bắn vào cơ sở hạ tầng năng lượng, theo sau là đàm phán về lệnh ngừng bắn trên Biển Đen và tiếp đó là đàm phán về “lệnh ngừng bắn hoàn toàn và hòa bình lâu dài”. Các cuộc đàm phán tiếp theo sẽ bắt đầu ngay lập tức ở Trung Đông, nhưng không rõ các có sự tham gia của Ukraine hay không. 

Trong một bài đăng mạng xã hội sau cuộc điện đàm, ông Trump nói rằng ông và Tổng thống nga Putin đã nhanh chóng nhất trí về đàm phán một thỏa thuận ngừng bắn và tiến tới thỏa thuận hòa bình.

“Nhiều chi tiết của một thỏa thuận hòa bình đã được thảo luận, bao gồm thực tế là hàng nghìn bình lĩnh đã thiệt mạng. Cả Tổng thống Putin và Tổng thống Zelenskyy đều muốn chấm dứt chiến tranh”, ông Trump viết.

Về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết ông ủng hộ thỏa thuận “hẹp” về việc hai bên ngừng bắn vào cơ sở năng lượng của nhau trong vòng 30 ngày. Tuy nhiên, ông cho rằng Kiev nên được biết chi tiết về những gì phía Nga đề xuất với Mỹ và ngược lại.

Nhận định về thỏa thuận ngừng bắn mới đạt được, bà Kristine Berzina, giám đốc điều hành tổ chức nghiên cứu German Marshall Fund, cho rằng đây chỉ là một “bước tiến rất nhỏ” và Washington đã không đạt được thỏa thuận mà họ đề xuất.

“Điều này cho thấy Nga là một bên rất khó đàm phán và Moscow nhìn chung không muốn đàm phán để đạt được những tiến triển thực sự trong việc chấm dứt cuộc chiến tranh này”, bà Berzina nhận xét.

Kể từ khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine vào đầu năm 2022, Ukraine đã chống trả bằng nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa vào sâu lãnh thổ Nga, bao gồm nhiều cơ sở hạ tầng năng lượng. Các cuộc tấn công này nhằm gây áp lực tới nền kinh tế Nga và bị Moscow gọi là tấn công khủng bố.

“Điều này đồng nghĩa lệnh ngừng bắn vào cơ sở hạ tầng năng lượng có lợi cho Nga”, bà Maria Snegovaya, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận xét.

Cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin diễn ra trong bối cảnh Israel vừa khởi động lại các cuộc tấn công nhằm vào lực Hamas ở dải Gaza, cho thấy sự mong manh của lệnh ngừng bắn và sự khó khăn trong việc đảm bảo một lệnh ngừng bắn lâu dài cho các cuộc xung đột.