10:18 16/05/2008

Nga tiến gần mục tiêu gia nhập WTO

Quốc Trung

Các cuộc đàm phán về việc Nga gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đang bước vào giai đoạn cuối cùng

Nga bắt đầu xin gia nhập WTO từ năm 1993.
Nga bắt đầu xin gia nhập WTO từ năm 1993.
Bộ Thương mại và phát triển kinh tế Nga vừa cho biết, các cuộc đàm phán về việc Nga gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đang bước vào giai đoạn cuối cùng. Gruzia, nước vốn ngăn cản Nga vào WTO cũng đã sẵn sàng nối lại đàm phán với Nga.

Nga bắt đầu xin gia nhập WTO từ năm 1993. Cho đến nay, Nga đã kết thúc đàm phán song phương với 60 nước và chỉ còn phải hoàn tất các cuộc đàm phán với 2 nước thành viên khác của WTO là Arập Xêút và Gruzia.

Gruzia không thể cản bước Nga

Các cuộc đàm phán với hai nước này theo kế hoạch bắt đầu vào cuối tháng này. Ngày 13/5, Nga cho biết, sẽ nối lại các cuộc tham vấn đa phương về việc gia nhập WTO tại Geneva, bắt đầu từ ngày 19/5/2008 và kéo dài đến hết tháng 5/2008.

Trong hơn 10 năm qua, Nga đã tiến hành đàm phán về việc gia nhập WTO với các đối tác thương mại chủ chốt, trong đó có Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Brazil và nhiều nước khác. Tuy nhiên, khó khăn của Nga là phải giải quyết bất đồng với nước láng giềng Gruzia.

Cuối tháng 4 vừa qua, Gruzia tuyên bố rút khỏi đàm phán cho tới khi Nga thay đổi lập trường đối với 2 vùng lãnh thổ Abkhazia và Nam Ossetia. Nguyên do của sự việc này là ngày 16/4, Tổng thống Nga Putin đã chỉ thị cho Chính phủ thiết lập quan hệ gần gũi hơn với hai vùng lãnh thổ đang đòi ly khai Abkhazia và Nam Ossetia, thuộc Gruzia, trong các lĩnh vực thương mại, kinh tế, xã hội và khoa học, khiến Gruzia phản ứng dữ dội.

Gruzia coi đây là điều kiện đối với việc ủng hộ văn kiện được thảo luận trong khuôn khổ các cuộc đàm phán tại Geneva về việc Nga gia nhập WTO. Cách đây 2 năm, quan hệ Nga-Gruzia cũng đã bùng lên những căng thẳng, dẫn đến việc Nga tuyên bố trừng phạt kinh tế Gruzia. Sau đó, Gruzia đã tuyên bố ngăn cản nỗ lực gia nhập WTO của Nga. Mặc dù Nga mới đây đã bãi bỏ một loạt biện pháp trừng phạt về kinh tế áp dụng 2 năm qua đối với Gruzia, song quan hệ giữa hai nước vẫn luôn căng thẳng.

Nga cho rằng, Gruzia không thể “ngáng chân” họ trên con đường gia nhập WTO. Tuần trước, Trưởng đoàn đàm phán của Nga tại WTO, ông Maxim Medvedkov khẳng định, việc Gruzia đòi Nga rút lại sự ủng hộ đối với Abkhazia và Nam Ossetia không ngăn cản được các vòng đàm phán đa phương khác. Nga có thể hoàn tất các cuộc đàm phán song phương và đa phương để trở thành thành viên của WTO vào cuối năm nay.

Nga thể hiện quyết tâm lớn

Quan hệ song phương Nga-Gruzia đã dịu bớt khi ngày 13/5/2008, Văn phòng Chính phủ Gruzia xác nhận thông tin, nước này sẵn sàng nối lại các cuộc tham vấn song phương với Nga về các điều kiện Nga gia nhập WTO và cho biết, vòng đàm phán tiếp theo giữa hai nước sẽ diễn ra từ ngày 26-28/5/2008 tại Geneva.

Tuy nhiên, Gruzia vẫn khẳng định lập trường rằng họ chỉ đồng ý để Nga gia nhập WTO nếu Nga thực hiện các điều kiện đã cam kết và có liên quan trực tiếp tới WTO. Đó là việc áp dụng một chế độ thuế quan thống nhất trên toàn bộ lãnh thổ Gruzia, bao gồm cả Abkhazia và Nam Ossetia, hai vùng lãnh thổ thuộc Gruzia đòi độc lập.

Ông S. H. Johannesson, người chủ trì các cuộc đàm phán gia nhập WTO của Nga vừa cho biết, Nga và WTO đã tiến được một bước dài trong tiến trình đàm phán về việc Nga gia nhập tổ chức này, bất chấp sự phản đối của Gruzia. Về nguyên tắc, hai bên đã nhất trí về nội dung mới cho bản báo cáo bao gồm những điền kiện và cam kết của Nga khi gia nhập WTO.

Hiện nay, tham gia phái đoàn đàm phán gia nhập WTO của Nga có thêm một chuyên gia cấp cao có nhiều kinh nghiệm trong quan hệ với các tổ chức quốc tế. Đó là Phó Thủ tướng thứ nhất phụ trách kinh tế đối ngoại Igor Shuvalov, người vừa được bổ nhiệm trong Chính phủ của tân Thủ tướng V.Putin. Các nhà phân tích cho rằng việc để ông Shuvalov tham gia đàm phán cho thấy quyết tâm của Nga gia nhập WTO và tiếp theo có thể là cả Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Các nhà phân tích cho rằng, nếu trở thành thành viên WTO, Nga sẽ là đối tác quan trọng của các nước thành viên và kinh tế Nga sẽ phát triển mạnh hơn nữa. Những tiến bộ của nền kinh tế Nga trong 8 năm qua thực sự gây ấn tượng. GDP đã tăng khoảng 70%, công nghiệp tăng trưởng 75% và đầu tư tăng 125%, giành lại vị thế là một trong 10 nền kinh tế hàng đầu thế giới. Kim ngạch xuất khẩu của Nga đã tăng mạnh từ 81 tỷ USD năm 1995, lên hơn 300 tỷ USD hiện nay.