Thanh Hoá dồn lực gỡ khó các dự án trọng điểm tại Khu kinh tế Nghi Sơn

UBND tỉnh Thanh Hoá cho biết, Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực – Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tháng 9/2018, với tổng mức đầu tư 2.314,3 tỷ đồng. Đến nay, toàn bộ 8 công trình thuộc dự án đã được khởi công, trong đó 1 công trình hoàn thành, 7 công trình đang thi công. Tổng giá trị xây lắp đạt 691 tỷ đồng, bằng 55,8% giá trị hợp đồng. Năm 2025, dự án được giao vốn 274,89 tỷ đồng, đã giải ngân 30,214 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch. Khó khăn lớn nhất hiện nay là giải phóng mặt bằng tại các phường Tĩnh Gia, Đào Duy Từ, Hải Lĩnh chưa hoàn tất, ảnh hưởng trực tiếp tới tiến độ chung.

Dự án đường nối cao tốc Bắc – Nam, Quốc lộ 1A đi cảng Nghi Sơn được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư tháng 12/2022, tổng mức đầu tư khoảng 1.345 tỷ đồng. Hiện các nhà thầu đang triển khai thi công phần nền đường và hạng mục cầu của Tuyến số 1 và số 2. Giá trị xây lắp đã thực hiện đạt 230 tỷ đồng, tương đương 31,7% giá trị hợp đồng. Năm 2025, dự án được bố trí vốn 484,667 tỷ đồng, đã giải ngân 66,176 tỷ đồng, đạt 13,6% kế hoạch. Tiến độ hiện gặp khó do giải phóng mặt bằng tại phường Tân Dân và các xã Trường Lâm, Các Sơn chưa hoàn thành. 

Dự án hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư phục vụ di dân xã Hải Hà, được phê duyệt tháng 8/2021 với tổng mức đầu tư 779,9 tỷ đồng, hiện triển khai tại các phường Hải Bình và Đào Duy Từ. Đến nay, dự án đã bàn giao 16,88 ha mặt bằng tại phường Hải Bình và thực hiện xây lắp hạ tầng với giá trị đạt 75,5 tỷ đồng. Năm 2025, dự án được giao vốn 547,1 tỷ đồng, đã giải ngân 28,8 tỷ đồng, đạt 5,2% kế hoạch. Khó khăn chủ yếu là còn 0,17 ha đất tại phường Hải Bình và 45,56 ha tại phường Đào Duy Từ chưa bàn giao, khiến tiến độ chung bị chậm.

Lý giải về "nút thắt" trên, theo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực Khu kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tỉnh Thanh Hoá, phần lớn các dự án đầu tư công tại Khu kinh tế Nghi Sơn đang gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc thiếu vốn đối ứng và những thay đổi trong chính sách đất đai. Cụ thể, khi Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực, quy định hỗ trợ 50% giá đất ở đối với các thửa đất có đất vườn, đất ao đã bị bãi bỏ. Điều này khiến nhiều hộ dân không đồng thuận với phương án bồi thường, làm chậm tiến độ chi trả và di dời.

Bên cạnh đó, việc bố trí vốn cho công tác giải phóng mặt bằng chưa đầy đủ hoặc giải ngân nhỏ giọt cũng khiến tiến trình bồi thường bị đình trệ, dù phương án đã được phê duyệt. Một số nhà thầu thiếu quyết tâm triển khai, không tập trung nhân lực, thiết bị máy móc, dẫn đến tiến độ thi công chậm, kéo theo những vướng mắc trong giải ngân và điều phối vốn. Trong nhiều trường hợp, hồ sơ thanh toán chưa được hoàn thiện hoặc phải tổ chức đấu thầu lại do năng lực nhà thầu không đáp ứng yêu cầu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ chung của dự án.

Trước tình hình này, Ban Quản lý Dự án đã kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa có chỉ đạo cụ thể đối với từng dự án. Về mặt chính sách, Ban Quản lý Dự án đề nghị UBND tỉnh Thanh Hoá thống nhất chỉ đạo xử lý các vướng mắc trong bồi thường đối với các thửa đất vườn nằm trong cùng thửa đất ở. Đối với các nhà thầu chậm tiến độ, cần áp dụng các biện pháp xử lý theo hợp đồng, thậm chí thu hồi dự án nếu cần thiết.

Theo UBND tỉnh Thanh Hoá, các dự án trên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc hoàn thiện hạ tầng, cải thiện kết nối giao thông, thu hút đầu tư và nâng cao đời sống người dân. Để tháo gỡ khó khăn, tỉnh yêu cầu các địa phương tăng cường đối thoại, đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đồng thời huy động lực lượng hỗ trợ đo đạc, kiểm đếm, bảo đảm bàn giao mặt bằng đúng cam kết. Các chủ đầu tư và nhà thầu phải bám sát tiến độ, huy động đầy đủ nhân lực, thiết bị để thi công ngay khi có mặt bằng, tránh lãng phí thời gian và nguồn lực. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành và sự đồng thuận của người dân được xem là yếu tố quyết định để đưa các dự án sớm về đích.