Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gợi mở nội dung này khi tới dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên trọng thể Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, sáng 2/12. 

CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐOÀN VIÊN CHƯA TƯƠNG XỨNG VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA DOANH NGHIỆP

Phát biểu tại Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết nhiệm kỳ 2018-2023 vừa qua, hoạt động của tổ chức Công đoàn và đoàn viên, người lao động diễn ra trong bối cảnh có nhiều điểm đặc biệt. Những năm đầu của nhiệm kỳ, các cấp Công đoàn đã triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Công đoàn có nhiều thuận lợi. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, tốc độ tăng trưởng khá.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát, cùng tác động của cuộc cách mạnh công nghiệp lần thứ 4, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột vũ trang xảy ra ở nhiều nơi, sự suy giảm kinh tế thương mại và lạm phát toàn cầu đã ảnh hưởng trực tiếp và toàn diện đến việc làm, thu nhập, đời sống của đoàn viên, người lao động và hoạt động của Công đoàn.

Vào cuối nhiệm kỳ, tình trạng thiếu việc làm của người lao động diễn ra trên diện rộng, số người lao động phải rời các doanh nghiệp về quê hoặc chuyển sang khu vực phi chính thức tăng nhanh.

Trong bối cảnh đó, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, giải pháp đúng đắn, quyết liệt, duy trì việc làm, bảo đảm thu nhập, giảm thiểu khó khăn cho người lao động.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Bí thư cho rằng cần thẳng thắn thừa nhận hoạt động của công đoàn và phong trào công nhân vẫn còn một số hạn chế, bất cập, cần sớm có giải pháp khắc phục, trong đó có cả những tồn tại đã được chỉ ra từ nhiều nhiệm kỳ.

Đơn cử như, mô hình tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động của công đoàn có mặt vẫn chậm được đổi mới, chưa bắt kịp sự chuyển đổi nhanh chóng của đời sống kinh tế - xã hội và quan hệ lao động. Một bộ phận cán bộ công đoàn còn thiếu sâu sát, năng lực hạn chế, chưa thực sự nêu cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, gần gũi với người lao động.

Đồng thời, chất lượng đội ngũ công nhân, người lao động nước ta cũng có những dấu hiệu hụt hẫng và bất cập. Còn không ít những đoàn viên, người lao động có trình độ nhận thức kỹ năng nghề nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động.

“Công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở chưa tương xứng với sự phát triển của doanh nghiệp, người lao động, nhất là ở khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước. Theo thống kê, hiện nay tỷ lệ các doanh nghiệp ngoài nhà nước có tổ chức công đoàn còn rất ít”, Tổng Bí thư nói và đề nghị Tổng liên đoàn cần xem xét lại vấn đề này.

KỊP THỜI GIẢI QUYẾT NHỮNG VẤN ĐỀ BỨC XÚC CỦA CÔNG NHÂN LAO ĐỘNG

Với những thực tế đang đặt ra, Tổng Bí thư gợi mở thêm một số vấn đề để Đại hội quan tâm, xem xét, quyết định.

Trước hết, trong việc chỉ đạo và triển khai hoạt động công đoàn, cần nhận thứ sâu sắc và quán triệt rằng, Công đoàn Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội, không phải tổ chức kinh tế, hoạt động trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, Nhà nước quản lý, vừa là tổ chức chính trị - xã hội, vừa là tổ chức đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động.

Trong quá trình tổ chức hoạt động, Công đoàn phải phát huy quyền làm chủ của người lao động, hướng tới mục tiêu xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ; làm sao để tổ chức công đoàn các cấp thật sự là hạt nhân tập hợp đoàn kết giai cấp công nhân và người lao động trong cả nước.

Hai là, tiếp tục coi trọng và đổi mới hơn nữa nội dung, cách làm trong việc tuyên truyền, vận động, giáo dục, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, người lao động. Nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, ý thức chính trị, giác ngộ giai cấp, lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, góp phần xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng lớn mạnh, hiện đại.

“Công đoàn phải giúp cho đoàn viên, người lao động nhận thức sâu sắc hơn về Đảng, chế độ, giai cấp, về tổ chức công đoàn, về trách nhiệm công dân để không ngừng nỗ lực trong học tập, lao động, công tác, tích cực tham gia các phong trào thi đua để đóng góp cho sự phát triển của từng cơ quan, đơn vị và đất nước. Từ đó, nâng cao thu nhập, đời sống của mình và gia đình”, Tổng Bí thư lưu ý.

Ba là, đề nghị các cấp công đoàn phải khẳng định được vai trò đại diện chăm lo và bảo vệ lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.

“Mỗi cán bộ công đoàn phải luôn luôn đặt ra cho mình câu hỏi và trả lời người lao động vào công đoàn để làm gì, có quyền lợi gì? Phải chăng là để họ có được giáo dục, rèn luyện và trưởng thành, được gửi gắm tâm tư, tình cảm, nguyện vọng và quyền lợi của mình, tin tưởng công đoàn sẽ đại diện chăm lo, bảo vệ quyền lợi cho mình”, Tổng Bí thư nói và cho rằng, đằng sau câu hỏi đó phải là những nỗ lực của tổ chức, cán bộ công đoàn để thực sự mang lại quyền lợi, niềm tin cho người lao động.

Theo Tổng Bí thư, vai trò đại diện của tổ chức công đoàn thể hiện trước hết ở việc tích cực tham gia xây dựng chính sách, luật pháp, tham gia xây dựng các quy chế, quy định, nội quy lao động ở từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Đồng thời, kịp thời giám sát giải quyết, kiến nghị giải quyết những vấn đề quan tâm, bức xúc của người lao động, nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác đối thoại và thương lượng tập thể, mở rộng diện bao phủ thỏa ước lao động tập thể, mang lại lợi ích cho người lao động.

Cùng với đó, luôn luôn quan tâm cải thiện điều kiện làm việc, nhà ở, y tế, đời sống, sinh hoạt..., bảo đảm an toàn cho người lao động. Tích cực tham gia xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ tại doanh nghiệp, hạn chế ngừng việc tập thể, không để các phần tử xấu lôi kéo, kích động công nhân làm những hành vi trái pháp luật.

“Trong bối cảnh tình hình kinh tế trong nước và thế giới còn nhiều diễn biến phức tạp, gặp nhiều khó khăn đe dọa sự ổn định về việc làm và cơ hội nâng cao thu nhập của người lao động. Tôi đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cần quan tâm nghiên cứu, xây dựng các chương trình phúc lợi dài hạn, không phải đi bước một, làm phải có chiến lược”, Tổng Bí thư gợi mở.

LỰA CHỌN CÁN BỘ CÔNG ĐOÀN "PHẢI KỸ CÀNG"

Một nhiệm vụ nữa được Tổng Bí thư chỉ ra là cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa mô hình, tổ chức, nội dung, phương thức hoạt động của công đoàn để phù hợp với cơ chế, cơ cấu lao động, loại hình doanh nghiệp, nhu cầu nguyện vọng của công nhân, người lao động và yêu cầu hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Theo đó, phương thức hoạt động công đoàn cần linh hoạt, không ngừng sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng đoàn viên, người lao động, lớn mạnh về cơ sở, nắm chắc cơ sở, kịp thời tháo gỡ khó khăn. Đặc biệt, cần đổi mới phương pháp, tác phong công tác của cán bộ công đoàn, nhất là cán bộ chuyên trách và cán bộ công đoàn cơ sở, coi trọng cải cách hành chính, kiên quyết chống quan liêu và bệnh hình thức, bệnh hành chính trong công tác hoạt động công đoàn.

Năm là, với vị thế là một tổ chức chính trị - xã hội, là cơ sở chính trị vững chắc của Đảng, Nhà nước và chế độ, Tổng Bí thư cho rằng, hơn ai hết công đoàn phải phát huy vai trò, làm tốt hơn nữa chức năng và việc tham gia xây dựng Đảng, hệ thống chính trị. Coi đây cũng là trách nhiệm và quyền lợi chính trị của đoàn viên, công nhân, viên chức người lao động và tổ chức công đoàn.

Các cấp công đoàn cần tăng cường giới thiệu để bồi dưỡng kết nạp vào Đảng những cán bộ đoàn viên công đoàn ưu tú xuất sắc, chú trọng phát hiện bồi dưỡng những đoàn viên tiên tiến, nòng cốt trong các doanh nghiệp, đơn vị ngoài khu vực nhà nước, ngoài công lập, và “không nên định kiến, cục bộ”.

Cũng theo Tổng Bí thư, cán bộ công đoàn phải được lựa chọn kỹ càng, thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, tập huấn nghiệp vụ, nâng cao kỹ năng bản lĩnh, có phẩm chất, năng lực, có tư duy, tầm nhìn, nhiệt huyết, trách nhiệm, vững vàng về chính trị, giỏi về chuyên môn, nắm chắc luật pháp. Họ cũng cần am hiểu công tác công đoàn, có kỹ năng phương pháp vận động quần chúng tốt, có năng lực xử lý tình huống để dẫn dắt truyền cảm hứng cho đoàn viên, người lao động "tốt, sâu và hiệu quả cao hơn nữa".

Tổng Bí thư cũng lưu ý, trong giai đoạn hiện nay, hoạt động công đoàn cần đổi mới thêm, cơ bản, lâu dài hơn và ngày càng được lòng dân hơn.

Cho rằng, một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng của Đại hội Công đoàn lần này là bầu ra ban chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt am Khóa XIII, Tổng Bí thư đề nghị các đại biểu nêu cao tinh thần trách nhiệm, sáng suốt, công tâm, lựa chọn những cá nhân thật sự tiêu biểu về bản lĩnh, phẩm chất, chính trị, đạo đức, lối sống; có năng lực, uy tín, nhiệt tình và trách nhiệm cao vào ban chấp hành khóa này.