“Trung Quốc duy trì cam kết tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp với các quốc gia khác về chủ quyền lãnh thổ và các quyền và lợi ích về hàng hải”, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay (21/5) tìm cách trấn an các nước trong khu vực trước những lo ngại về ý đồ của Bắc Kinh trên biển Đông.

Phát biểu này của ông Tập được đưa ra tại Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 4 về phối hợp hành động và các biện pháp củng cố lòng tin ở châu Á (CICA), diễn ra tại Thượng Hải, Trung Quốc từ ngày 20 - 22/5/2014.

Một mặt cam kết tìm giải pháp hòa bình, mặt khác, ông Tập Cận Bình cũng đưa ra một lời cảnh báo “ngầm”.

“Tăng cường liên minh quân sự nhằm vào một bên thứ ba là không có lợi cho duy trì an ninh trong khu vực”, ông Tập phát biểu, trong bối cảnh một số quốc gia châu Á đang tìm cách thắt chặt mối quan hệ an ninh với Washington.

Trong một chuyến thăm châu Á vào tháng trước, Tổng thống Mỹ Barack Obama nỗ lực trấn an các nước đồng minh như Nhật Bản và Philippines rằng, sự dịch chuyển chiến lược của Washington về khu vực châu Á-Thái Bình Dương như ông đã hứa là có thực. Chính sách xoay trục về phía châu Á của Mỹ được xem là nhằm tạo đối trọng với ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc.

Hội nghị CICA lần này có sự tham gia của Phó chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Thị Doan, cũng như đại diện từ Philippines, Nhật Bản, cùng hơn 40 quốc gia và tổ chức khác. Bài phát biểu của ông Tập Cận Bình hôm nay không đề cập đến nước Mỹ.

Đầu tháng này, Trung Quốc đơn phương cố tình hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển của Việt Nam. Giàn khoan này được hạ đặt vào vùng biền của Việt Nam chỉ 3 ngày sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama kết thúc chuyến công du châu Á. Trước động thái này của Trung Quốc, Việt Nam đã quyết liệt có những hành động phản đối, trong khi Washington cũng liên tục lên tiếng cảnh báo, xem đây là một hành động gây hấn.

Đáng chú ý, theo Reuters, Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) tuy phát sóng trực tiếp hình ảnh các nhà lãnh đạo tới tham dự hội nghị, nhưng lại cắt hình ảnh ông Tập Cận Bình bắt tay với các đại diện đến từ Việt Nam, Philippines và Nhật Bản.

Trong bài phát biểu hôm nay, ông Tập cũng nói rằng, “trò chơi zero-sum” (trò chơi có tổng lợi ích của các bên bằng 0, nghĩa là lợi ích của bên này đồng nghĩa với thiệt hại của bên kia) sẽ không phát huy tác dụng. “Zero-sum” là một khái niệm về an ninh đưa ra từ thời chiến tranh lạnh, trong đó một quốc gia được hưởng lợi từ thiệt hại của quốc gia khác.

“Chúng ta không thể chỉ có an ninh của một hay một số nước mà đặt các nước còn lại vào sự bất an”, ông Tập nói. Theo nhà lãnh đạo này, một quốc gia không nên “tìm kiếm cái gọi là an ninh tuyệt đối của bản thân mà gây thiệt hại đến an ninh của các nước khác”.

“Không một quốc gia nào nên tìm cách thống trị các vấn đề an ninh khu vực”, ông Tập phát biểu.