08:56 24/05/2007

Biến đổi khí hậu đe dọa an ninh lương thực

Quốc Trung

Tình trạng biến đổi khí hậu vẫn đang đe dọa an ninh lương thực và 33 nước vẫn gặp khó khăn nghiêm trọng về cung cấp lương thực

Lương thực vẫn là vấn đề nan giải của châu Phi.
Lương thực vẫn là vấn đề nan giải của châu Phi.
Trong bản báo cáo nhan đề "Triển vọng mùa màng và tình hình lương thực", Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) cho biết, sản lượng ngũ cốc thế giới năm nay dự kiến sẽ tăng 4,3%, lên tới mức kỷ lục 2 tỷ 82 triệu tấn.

Tuy nhiên, tình trạng biến đổi khí hậu vẫn đang đe dọa an ninh lương thực và 33 nước vẫn gặp khó khăn nghiêm trọng về cung cấp lương thực.

Theo báo cáo của FAO, đứng đầu về mức tăng sản lượng trong năm nay dự kiến là ngô, với vụ mùa bội thu ở Nam Mỹ và diện tích trồng ngô tăng mạnh ở Mỹ. Sản lượng lúa mì cũng tăng đáng kể nhờ sự phục hồi của một số nước xuất khẩu chủ yếu sản phẩm này sau những thiên tai hồi năm ngoái- tăng 5,6%, lên tới 1 tỉ 33 triệu tấn.

Sản lượng lúa mì tăng 4,8%, lên 626 triệu tấn. Sản lượng thóc gạo có thể đạt 423 triệu tấn, tăng khoảng 3 triệu tấn so với năm 2006. Dự kiến sản lượng lúa mì và lúa gạo tại Viễn Đông, Cận Đông và cộng đồng các quốc gia độc lập thuộc châu Á nói chung là đáng hài lòng.

Tại miền Đông châu Phi, do sản lượng lúa mì tăng, tình hình cung cấp lương thực được cải thiện. Tuy nhiên tại khu vực này, hàng triệu người vẫn phải phụ thuộc vào viện trợ lương thực do một loạt nhân tố tác động, trong đó có tình trạng xung đột và thời tiết không thuận.

Mexico và một số nước Trung Mỹ và vùng Caribe cũng được mùa lúa mì. Trong khi đó, tại Bolivia lại xảy ra nhiều thiên tai nặng nề, gây thiệt hại mùa màng và vật nuôi, đe dọa an ninh lương thực cho nước này. Tuy nhiên, sản lượng lúa mì của 82 nước có thu nhập thấp và thiếu lương thực vẫn chỉ ở trên mức trung bình của năm 2006.

Sự biến đổi khí hậu đang đặt ra những khó khăn lớn cho sản xuất nông nghiệp trong năm nay. Ở châu Phi, sự thay đổi khí hậu đang làm cho lục địa này phải đối diện với hạn hán và thiếu nước. Ngay ở châu Âu, dự báo về khí hậu cũng cho thấy nguy cơ hạn hán đang ngày một gia tăng, nhất là vào mùa hè ở miền Nam châu Âu.

Việc giảm đáng kể sản lượng ngũ cốc năm 2003 do hạn hán và các trận nóng kéo dài cho thấy, ngay cả một nền nông nghiệp được trang bị các phương tiện và kỹ thuật hiện đại cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi khí hậu. Trong khi đó, biến đổi khí hậu còn gây ra lũ lụt ở nhiều nơi tại Đông Nam Á, ảnh hưởng đến mùa màng và cuộc sống của người dân tại các vùng đất thấp hoặc ven biển .

Để đối phó với sự biến đổi khí hậu toàn cầu, các chuyên gia nông nghiệp đang nghiên cứu để thay đổi thời gian gieo hạt và thu hoạch cho phù hợp với đặc điểm thời tiết hiện nay. Việc thay đổi giống cũng được đặc biệt quan tâm trong đó các nghiên cứu tập trung theo hướng tìm ra những giống cây, nhất là cây lương thực, có thể thích nghi với hạn hán và thiếu nước. Tuy nhiên, theo các chuyên gia nông nghiệp, giải pháp cần thiết trước mắt để đối phó với sự thay đổi bất thường của thời tiết là tập trung tu bổ và phát triển hệ thống thủy lợi tưới tiêu.

Các chuyên gia dự báo, năm 2007, thế giới sẽ phải đối mặt một năm thiên tai nghiêm trọng. Hiện tượng La Nina sẽ đến sớm hơn. Thông báo của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết El Nino, hiện tượng thời tiết mang tính chu kì ảnh hưởng đến toàn thế giới với những trận mưa kéo dài và lụt lội tại châu Mỹ và châu Phi cùng những đợt hạn hán và cháy rừng ở châu Á và Australia, đã chấm dứt chu kì hiện nay của nó và có nhiều khả năng sẽ chuyển sang La Nina, hiện tượng thời tiết ngược với El Nino.

WMO trong thông báo mới nhất, cho biết: có dấu hiệu cho thấy hiện tượng nhiệt độ bề mặt nước biển lạnh hơn so với bình thường có thể sẽ tiếp tục tại miền Trung và miền Đông vùng biển nhiệt đới thuộc Thái Bình Dương, là biểu hiện đặc trưng của La Nina. Dự báo La Nina có thể kéo dài đến phần lớn thời gian còn lại trong năm nay. Trong khi đó, các tổ chức dự báo thời tiết ở Mỹ cảnh báo rằng mùa giông bão 2007 ở Mỹ sẽ rất dữ dội với nhiều cơn bão lớn có sức tàn phá khủng khiếp.

Các chuyên gia cho biết một trong những nguyên nhân ngày càng có nhiều giông bão là do từ năm 1970 tới nay nhiệt độ ở các đại dương đã tăng khoảng 0,37 độ C. Tài liệu nghiên cứu công bố ngày 3/4 của Dự án Khí tượng nhiệt đới thuộc trường Đại học bang Colorado dự báo trong mùa mưa bão 2007, bắt đầu từ 1/6 đến 30/11, sẽ có khoảng 17 trận bão nhiệt đới, trong đó có 5 trận bão từ cấp 3-5 với sức gió tối thiểu 180 km/giờ và có tới 74% khả năng các trận bão lớn này sẽ đổ vào nước Mỹ.

Các chuyên gia khí hậu hàng đầu thế giới cũng đã đưa ra cảnh báo, trong báo cáo công bố ngày 6/4 tại cuộc họp của Liên hiệp quốc tại Bỉ rằng, tình trạng biến đổi khí hậu sẽ gây thiệt hại cho tất cả các châu lục trên thế giới trong thế kỷ này, đặc biệt là những nước nghèo, và đẩy gần 1/3 số loài sinh vật trên trái đất vào nguy cơ bị tuyệt chủng.