Diễn ra từ ngày 25/1 đến ngày 2/2/2021, tại Thủ đô Hà Nội, Đại hội XIII của Đảng được tiến hành với phương châm: "Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển". 

Đại hội được tổ chức vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta thực hiện thắng lợi nhiều chủ trương, mục tiêu và nhiệm vụ được xác định trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; đất nước trải qua 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 10 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020.

Theo Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng, Đại hội thứ XIII của Đảng diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực diễn biến rất nhanh, phức tạp, khó dự báo; đất nước đang đứng trước nhiều thời cơ, thuận lợi và nhiều khó khăn, thách thức đan xen, nhiều vấn đề mới đặt ra phải giải quyết; cán bộ, đảng viên, nhân dân đặt niềm tin và kỳ vọng vào những quyết sách đúng đắn, mạnh mẽ của Đảng để phát triển đất nước nhanh và bền vững hơn. 

Báo cáo chính trị lần này có chủ đề: "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; Tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; Xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; Phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa".

Liên quan tới công tác chuẩn bị, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Nguyễn Đắc Vinh khẳng định: công tác chuẩn bị Đại hội đã được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đặc biệt quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, sát sao. Các dự thảo văn kiện trình Đại hội lần này đã được chuẩn bị rất công phu, bài bản, chu đáo; là kết tinh trí tuệ và sức sáng tạo của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.

Ngay từ đầu tháng 10/2018, Ban Chấp hành Trung ương đã quyết định thành lập 5 Tiểu ban chuẩn bị Đại hội XIII của Đảng gồm: Tiểu ban Văn kiện, Tiểu ban Kinh tế-Xã hội, Tiểu ban Điều lệ Đảng, Tiểu ban Nhân sự, Tiểu ban Tổ chức phục vụ Đại hội. Các Tiểu ban đã xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện và hoàn thành đúng tiến độ, yêu cầu đặt ra.

Trên cơ sở đó, Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận, cho ý kiến về đề cương các dự thảo Văn kiện Đại hội XIII tại Hội nghị Trung ương 10 (tháng 5/2019); cho ý kiến vào dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tại các Hội nghị Trung ương 11 (10/2019) và Hội nghị Trung ương 13 (10/2020) trước khi công khai để lấy ý kiến của đại biểu Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Tại Hội nghị Trung ương 14 (tháng 12/2020), Ban Chấp hành Trung ương đã thông qua nội dung các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng gồm 5 tài liệu: Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; Báo cáo tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2011-2020, xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030; Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025; Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII; Báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Tại Hội nghị Trung ương 15 (ngày 16-17/01/2021), Ban Chấp hành Trung ương đã thông qua dự thảo Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng. Các tài liệu chính của Đại hội đã được gửi tới các đại biểu từ ngày 17/1/2021 để nghiên cứu. Tới nay, công tác chuẩn bị đã sẵn sàng mọi điều kiện với chất lượng cao nhất để tổ chức Đại hội thành công.

Khẳng định quá trình chuẩn bị văn kiện luôn luôn gắn liền với yêu cầu tổng kết thực tiễn, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho biết: Dự thảo văn kiện trình Đại hội lần này có rất nhiều điểm mới, nhất là về cách tiếp cận, không chỉ nhìn nhận một nhiệm kỳ mà đánh giá những nét nổi bật của nhiệm kỳ này gắn liền với việc tổng kết.

"Khi đưa ra tầm nhìn và định hướng phát triển cho đất nước thì không chỉ đặt ra cho 5 năm tới mà chúng ta đưa ra tầm nhìn và định hướng đến giữa thế kỷ, với khát vọng phát huy ý chí sức mạnh của người Việt Nam để chúng ta xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong điều kiện mới," ông Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.

Nội dung, chương trình của Đại hội tập trung kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng gắn với đánh giá 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991, 10 năm thực hiện Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011), Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2011-2020; đề ra phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025, xác định mục tiêu, phương hướng đến năm 2030 và tầm nhìn phát triển đất nước đến năm 2045; kiểm điểm công tác xây dựng Đảng và sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, xác định phương hướng, nhiệm vụ xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ mới; đánh giá việc thi hành Điều lệ Đảng khóa XII; bầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Công tác tổ chức, phục vụ Đại hội lần này có một số điểm mới và được bổ sung để phù hợp với tình hình dịch COVID-19. Để bảo đảm công tác phòng, chống dịch, toàn bộ các đại biểu tham dự Đại hội và khách mời được bố trí ăn, nghỉ theo đoàn, tập trung trong suốt quá trình diễn ra Đại hội tại các khách sạn, nhà khách gần địa điểm tổ chức hội nghị (Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Mỹ Đình, Hà Nội). Đại biểu không ăn, nghỉ ở bên ngoài hoặc nhà riêng, trừ một số trường hợp có quy định riêng.

Công tác chăm sóc sức khỏe đại biểu cũng được Tiểu ban Tổ chức phục vụ Đại hội đặc biệt quan tâm; đã chỉ đạo xây dựng các phương án chi tiết, cụ thể về y tế để bảo đảm cao nhất an toàn sức khỏe của đại biểu và khách mời dự Đại hội. Bên cạnh đó, Tiểu ban cũng đã chỉ đạo chuẩn bị chu đáo các phương án bố trí các phòng chức năng, hội trường phục vụ Đại hội trong bối cảnh phòng, chống dịch COVID-19...