Trung Quốc và Nga đang có những động thái thắt chặt quan hệ song phương giữa lúc Mỹ gây sức ép cả về kinh tế và chính trị đối với hai nước.

Nỗ lực tăng cường quan hệ giữa Bắc Kinh và Moscow được dự báo sẽ thể hiện rõ hơn trong tuần này, khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm chính thức cấp nhà nước kéo dài 3 ngày tới Nga.

Hãng tin CNBC cho biết, theo lịch trình chuyến thăm, vào buổi tối ngày thứ Tư, ông Tập và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ tham dự lễ kỷ niệm 70 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Nhiều thỏa thuận thương mại và đầu tư có thể được ký kết trong chuyến thăm, và ông Tập sẽ có bài phát biểu tại Diễn đàn kinh tế quốc tế St. Petersburg (SPIEF).

Trước khi lên đường thăm Nga, ông Tập đã có những phát biểu nhấn mạnh mối quan hệ đang nở rộ giữa Trung Quốc và Nga, và về sự cần thiết phải thắt chặt hơn nữa mối quan hệ này.

"Tôi mong muốn cùng với Tổng thống Putin thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước trong tương lai và chứng kiến mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện của chúng ta bước vào một kỷ nguyên mới", ông Tập nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng thông tấn Nga Tass vào hôm thứ Ba.

"Giữa hai nước chúng ta có niềm tin chính trị mạnh mẽ và luôn luôn có thể tin tưởng vào sự ủng hộ vững chắc của nhau trong những vấn đề về lợi ích cốt lõi và các mối quan tâm chính", nhà lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh.

Ông Tập nói Trung Quốc và Nga giờ đây đang đứng trước những cơ hội phát triển mới và "chúng ta có niềm tin và khả năng đưa quan hệ song phương bước vào một kỷ nguyên phát triển mới ở cấp độ cao, lớn hơn".

Trong một cuộc họp báo ngày thứ Ba, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhang Hanhui nói chuyến thăm Nga của ông Tập lần này sẽ "là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển quan hệ song phương" và "chắc chắn sẽ thúc đẩy sự phát triển trong tình hình mới".

Chuyến thăm Nga của ông Tập diễn ra giữa lúc quan hệ Nga-Mỹ xuống thấp vì các biện pháp trừng phạt mà Washington áp lên Moscow, và mối quan hệ Trung-Mỹ cũng trở nên "băng giá" vì cuộc chiến thương mại.

Mô hình phát triển kinh tế truyền thống của cả hai nước, trong đó của Nga là xuất khẩu năng lượng và của Trung Quốc là xuất khẩu hàng hóa, đều ngày càng trở nên bấp bênh. Cả ông Tập và ông Putin đều kêu gọi chống lại các chính sách bảo hộ - một sự chỉ trích ngầm nhằm vào Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trao đổi với hãng tin Nga Ria Novosti tuần này, ông Tập nói rằng quan hệ thương mại Trung-Nga "đặc biệt có giá trị xét đến môi trường phức tạp hiện nay của sự suy giảm thương mại và đầu tư toàn cầu, cũng như chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch dâng cao trên thế giới".

Hiện nay, Nga đã là đối tác của Trung Quốc trong nhiều sáng kiến kinh tế như Vành đai và Con đường. Hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực năng lượng diễn ra sôi động. Hai bên cũng đã thúc đẩy hoạt động thanh toán bằng Nhân dân tệ để giảm phụ thuộc vào đồng USD và các đồng tiền phương Tây khác.

Năm 2018, Trung Quốc là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Nga. Kim ngạch thương mại giữa hai nước đã tăng 27,1% so với năm 2017, đạt 107 tỷ USD - theo dữ liệu của Chính phủ Nga.

Tuy nhiên, Nga mới chỉ chiếm khoảng 1,8% giá trị xuất khẩu của Trung Quốc, tương đương khoảng 44 tỷ USD trong năm 2017. Trong khi đó, Mỹ là thị trường chiếm tới 20% xuất khẩu của Trung Quốc, là đích đến của 477 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc trong 2017.