Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 26/8 ra tuyên bố lên án việc Trung Quốc can thiệp vào các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam ở Biển Đông.

Trong tuyên bố có tiêu đề: "Trung Quốc leo thang áp bức nhằm vào hoạt động dầu khí lâu đời của Việt Nam ở Biển Đông", Lầu Năm Góc bày tỏ "đặc biệt quan ngại trước các nỗ lực liên tục của Trung Quốc vi phạm trật tự quốc tế dựa trên luật pháp ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương".

"Gần đây, Trung Quốc tái diễn những hành động can thiệp mang tính áp bức nhằm vào các hoạt động dầu khí lâu đời của Việt Nam ở Biển Đông", tuyên bố viết.

Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định hành động trên của Trung Quốc đã đi ngược lại cam kết của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Đối thoại Shangri-La diễn ra Singapore hồi tháng 6. Tại diễn đàn này, ông Ngụy khẳng định Bắc Kinh sẽ "đi theo con đường phát triển hòa bình".

Tuyên bố của Lầu Năm Góc khẳng định các hành động của Bắc Kinh đi ngược tầm nhìn của Washington về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rộng mở và tự do, mà ở đó, tất cả quốc gia lớn nhỏ đều "có an ninh trong phạm vi chủ quyền của họ, không bị áp bức và có thể theo đuổi phát triển kinh tế phù hợp với các quy định và chuẩn mực đã được quốc tế thừa nhận".

"Trung Quốc sẽ không có được lòng tin của các láng giềng hay nhận được sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế khi duy trì các chiến thuật bắt nạt của họ", tuyên bố có đoạn viết.

Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định những hành động của Trung Quốc nhằm bắt nạt các nước thuộc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, hay việc Bắc Kinh lắp đặt các hệ thống quân sự và thực thi yêu sách hàng hải phi pháp sẽ gây ra hoài nghi nghiêm trọng về uy tín của nước này.

Tuyên bố cho biết Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ nỗ lực của các nước đồng minh và đối tác của Washington nhằm đảm bảo tự do hàng hải và cơ hội kinh tế trên toàn khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 22/8, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.

Trước đó, trong cuộc họp báo vào ngày 16/8, bà Hằng cho biết tàu khảo sát Hải Dương 8 và một số tàu hộ tống của Trung Quốc đã tái diễn xâm phạm vùng biển Việt Nam kể từ ngày 13/8. Nhóm tàu này trước đó đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa phía đông nam Việt Nam từ đầu tháng 7 tới ngày 7/8.

Đây là vùng biển hoàn toàn thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, được xác định theo các quy định của Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS) 1982.

Theo bà Hằng, Việt Nam đã nhiều lần giao thiệp với phía Trung Quốc về vấn đề này, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, không tiếp tục có những hành vi làm gia tăng căng thẳng, gây phức tạp tình hình, đe dọa đến hòa bình, ổn định, an ninh của Biển Đông và khu vực.

Cũng theo bà Hằng, các lực lượng chức năng trên biển Việt Nam tiếp tục thực thi và bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, phù hợp với luật pháp quốc tế và luật pháp Việt Nam.

"Với quyết tâm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đóng góp vào hòa bình ổn định, an ninh khu vực và quốc tế, Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết các bất đồng bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế. Một lần nữa, chúng tôi đề nghị các quốc gia liên quan và cộng đồng quốc tế đóng góp tích cực, thiết thực vào việc duy trì trật tự, hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, tôn trọng nguyên tắc thượng tôn pháp luật ở Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982", bà Hằng nói.