TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Nếu con bạn muốn “gap year”, bạn sẽ đồng ý?
Nếu được sử dụng đúng mục đích, một năm gap year này thực sự rất bổ ích. Nhất là với các em tân sinh viên Việt Nam, khi đã quá chán ngán với chuỗi ngày soạn bài, thức đêm học thuộc rồi sáng đến lớp lại quáng quàng trả bài, đây sẽ là dịp để dẹp bỏ hết sách vở sang một bên và sống một cuộc sống đúng nghĩa là tuổi trẻ! Xu hướng của thế giới là, các tân sinh viên sẽ tìm một vùng đất mới, có thể là trong nước, có thể là nước ngoài để đi du lịch văn hoá. Gọi là du lịch văn hoá là bởi họ tới nơi đó vừa để thăm thú, vừa để tìm hiểu văn hoá, xã hội của người dân sống tại khu vực ấy. Bên cạnh mục đích dạo chơi đổi không khí, các sinh viên còn tham gia làm từ thiện, làm việc giúp đỡ các tổ chức, người dân địa phương. Như dân Anh, Mỹ khi đến các nước châu Á khác có thể sẽ tìm việc dạy tiếng Anh cho các em nhỏ bản xứ. Điểm đến mà các sinh viên phương Tây yêu thích nhất khi bắt đầu kỳ gap year của mình là Nam Phi, Israel, Ấn Độ, Úc. Tuy nhiên vẫn rất nhiều sinh viên lựa chọn đi làm tình nguyện, học thêm hoặc khám phá các vùng đất mới trong nước. Vừa đỡ tốn tiền, vừa đỡ phải mất thời gian xin Visa này nọ rắc rối mà vẫn có trải nghiệm hay ho lý thú. Thông thường các sinh viên trải qua kỳ gap year đều nói rằng họ cảm thấy hừng hực khí thế hơn khi bắt đầu bước vào cuộc sống đại học. Mặt khác, theo các chuyên gia giáo dục, những sinh viên nào dám thách thức bản thân với một năm trì hoãn đều có khả năng trở thành các nhà lãnh đạo ưu tú trong tương lai với đức tính dám nghĩ dám làm và có động cơ rõ rệt. Một năm trì hoãn này, suy cho cùng cũng là cơ hội để các bạn trẻ hiểu được về bản thân, nhất là biết được rõ ràng mình không muốn làm cái gì và tự mình sửa sai cho quyết định. Ngày từ xa xưa, ông bà ta đã có câu nói: “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” là như vậy. Bên cạnh đó, bạn trẻ có cơ hội xác định lại kỹ hơn con đường mình đã chọn. Đừng để học đến năm ba rồi mới thấy không phù hợp và bỏ ngang (hiện tượng này khá nhiều). Thà đứng lại để suy nghĩ thật kỹ còn hơn là nhắm mắt vội bước con đường mà bạn không chắc nó sẽ dẫn về đâu. Đã có nhiều trường hợp qua 1 năm “được trì hoãn”, có bạn đã tìm thấy ngành đam mê đích thực của mình.
Dù chưa thành phong trào rầm rộ như các bạn cùng trang lứa ở châu Mỹ, châu Âu nhưng, hiện nay số lượng những bạn trẻ Việt Nam lựa chọn trải nghiệm gap year ngày càng tăng qua mỗi năm. Điều này cho thấy rằng, bên cạnh việc lĩnh hội tri thức, giới trẻ Việt Nam cũng không để mình tụt hậu trong việc tiếp cận các xu thế sống lành mạnh, hữu ích của thế giới. Dần dần nhiều người biết hơn về xu hướng này bởi vì những người từng đi gap year đều thấy quý thời gian đó và không hối tiếc. Tuy nhiên, điều đầu tiên, muốn có một năm gap year thần tiên này, các bạn trẻ phải chắc chắn là trường bạn theo học cho phép sinh viên bảo lưu năm đầu, hoặc không thì hãy chấp nhận xin bố mẹ cho con một năm đi xả hơi rồi về cống hiến tiếp cho sự nghiệp học hành. Thủ khoa trường ĐH Bách khoa Hà Nội năm 2013 - Nguyễn Thành Trung, cựu học sinh trường THPT Phan Bội Châu, tỉnh Nghệ An – cũng đã từng có 1 năm gap year. Năm 2012, em từng thi đỗ vào khoa Toán, trường ĐH Sư Phạm Hà Nội với số điểm 26,5. Nhưng sau 2 tháng học, Trung đã quyết định nghỉ học, về nhà ôn thi lại khi nhận ra môi trường học không phù hợp với bản thân, và giảng dạy không phải là nghề mà em thích thú. Trung chia sẻ những ngày tháng “khó khăn” sau khi phải đối mặt với gia đình, bạn bè: “Bố mẹ em đã phát hoảng. Mọi người trong gia đình khuyên em không được đã la mắng. Bạn bè của em cũng phản đối, thậm chí một số bạn còn cho rằng em… bị hâm khi bỏ lỡ một cơ hội tốt. Bố mẹ em cho rằng hành động nghỉ học của em là điên rồ, là khác người nên em áp lực trong em thời điểm đó khá lớn. Khoảng 2 tuần đầu, đã có những lúc em bị stress do quá căng thẳng”. Khoảng hơn 1 tháng sau, thấy Trung có quyết tâm và nghị lực, bố mẹ em cũng dần cũng hiểu. Thời gian ở nhà, mỗi ngày em dành khoảng 6 đến 8 tiếng để học tập, thời gian rảnh còn lại phụ giúp việc nhà.
Tuy rất ủng hộ gap year nhưng ThS. Nguyễn Diệp Quý Vy (giảng viên ĐH KHXH&NV TP.HCM) lưu ý: “Với người Việt thì chuyện học hành và bằng cấp là vô cùng quan trọng, vì thế rất dễ hiểu việc người lớn lo lắng, bất an khi thấy con mình gap year. Cá nhân tôi chỉ ủng hộ những bạn có kế hoạch gap year rõ ràng, cụ thể và lý giải được vì sao cần tham gia hoạt động này. Người trẻ cũng cần lưu ý đến yếu tố kinh tế. Đôi khi chúng ta cũng cần một giải pháp linh hoạt hơn (chẳng hạn tranh thủ thời gian rảnh để rèn luyện kỹ năng, học những môn mình thích...) vì không phải lúc nào cũng phải sống chết làm điều chúng ta muốn”. Ông Vũ Hải Đăng - quản lý truyền thông Hội đồng Anh tại Việt Nam – thì cho biết gap year nếu được áp dụng một cách đúng đắn sẽ có những “điểm cộng” nổi trội mà không trường lớp nào có được. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh Việt Nam không phải là Mỹ hay phương Tây. “Chúng ta còn quá thiếu những định hướng và hỗ trợ một cách quy củ cho người trẻ nên họ có thể bơ vơ, lạc lối khi tham gia gap year. Nếu không khéo, gap year qua đi sẽ để lại những “lỗ hổng” (gap) về kiến thức, kỹ năng và nhất là bào mòn sự tự tin trong bạn trẻ khi quay lại nhịp sống trường lớp”.
|
Những lý do nên khuyến khích con bạn gap year Một số thông tin có thể bạn muốn biết 5 điều cần chuẩn bị nếu muốn gap year |
Ninh Vũ Nhu
