16:23 10/08/2022

Sự trỗi dậy và sụp đổ của các trình duyệt web phổ biến kể từ năm 1994

Ngô Huyền

Trong giai đoạn đầu, Internet có giao diện quá kỹ thuật khiến hầu hết mọi người đều gặp khó khăn khi sử dụng. Nhưng tất cả đã thay đổi khi trình duyệt web Mosaic bắt đầu xuất hiện vào năm 1993…

Mosaic là một trong những cổng internet đầu tiên “thân thiện với người dùng” — mặc dù so với ngày nay, trình duyệt này thực sự khá khó truy cập. 

Hình ảnh động này của James Eagle, nhà sáng tạo nội dung, đã ghi lại quá trình phát triển của thị trường trình duyệt web, cho thấy sự lên xuống của các cổng internet khác nhau từ tháng 1/1994 đến tháng 3/2022.

NHỮNG NĂM 1990: TỪ MOSAIC ĐẾN NETSCAPE

Vào những năm 90, Mosaic đã thống trị trình duyệt web. Tại thời điểm đó, khoảng 97% tất cả các tìm kiếm trên internet đều thực hiện thông qua cổng internet phổ biến này.

Mosaic là trình duyệt web đầu tiên hiển thị hình ảnh trực tiếp trên một trang cùng với văn bản. Trong khi các trình duyệt trước đó, người dùng phải tải ảnh dưới dạng tệp riêng biệt.

Trình duyệt web Mosaic được tạo ra bởi một nhóm các sinh viên của trường Đại học Illinois, với người dẫn đầu dự án là Marc Andreessen, 21 tuổi. Sau khi tốt nghiệp, Andreessen tiếp tục trở thành người đồng sáng lập của Mosaic Communications Corporation, công ty đã phát triển thành Netscape Communications Corporation để tạo ra Netscape Navigator.

Về cơ bản, Netscape là một phiên bản cải tiến của Mosaic, nhưng vì Đại học Illinois nắm giữ quyền sở hữu Mosaic, nên công ty mới của Andreessen không thể sử dụng bất kỳ mã gốc nào của trình duyệt này.

Điều đáng ngạc nhiên là Netscape gần như thành công ngay khi ra mắt và kết quả là thị phần của Mosaic bắt đầu giảm. Cuối những năm 90, Netscape đã chiếm được 89% thị trường trình duyệt web.

Vài năm sau đó, Netscape vẫn thống trị thị trường. Tuy nhiên, trong thiên niên kỷ mới, một gã khổng lồ công nghệ khác bắt đầu bước chân vào thế giới trình duyệt - Internet Explorer.

NHỮNG NĂM 2000: THỜI CỦA INTERNET EXPLORER VÀ FIREFOX

Năm 1995, Microsoft tung ra trình duyệt Internet Explorer như một phần bổ trợ cho hệ điều hành của mình, Microsoft Windows 95.

Với sự phổ biến của hệ điều hành Windows vào thời điểm đó, Internet Explorer nhanh chóng phát triển. Vào đầu những năm 2000, trình duyệt này đã chiếm hơn 90% thị phần, điều này đã phản ánh vị thế của Microsoft trên thị trường máy tính cá nhân ngay thời điểm bây giờ.

Vì vậy, khi đó, Netscape gần như bị loại khỏi thị trường. Internet Explorer không còn nhiều đối thủ cạnh tranh cho đến khi Mozilla bước vào đấu trường.

Được thành lập bởi các thành viên của Netscape, Mozilla bắt đầu hoạt động từ năm 1998 nhằm thúc đẩy sự đổi mới trong thị trường trình duyệt web. Họ chia sẻ mã nguồn của Netscape với công chúng và theo thời gian xây dựng một cộng đồng các lập trình viên trên khắp thế giới giúp sản phẩm trở nên tốt hơn nữa.

Năm 2004, Mozilla tung ra Firefox. Đến năm 2006, trình duyệt mã nguồn miễn phí này đã chiếm gần 30% thị trường. Firefox và Internet Explorer đã chiến đấu với nhau trong vài năm, nhưng đến giữa những năm 2010, cả hai trình duyệt này bắt đầu bị Google Chrome vượt mặt.

NGÀY NAY: GOOGLE CHROME LÀ VUA CỦA CÁC TRÌNH DUYỆT WEB

Khi hai nhà đồng sáng lập của Google là Larry Page và Sergey Brin trình bày ý tưởng khởi nghiệp với Giám đốc điều hành Larry Schmidt vào năm 2003, ông lo lắng họ không thể theo kịp với sự cạnh tranh khốc liệt bấy giờ. Nhưng cuối cùng, hai chàng trai trẻ đã thuyết phục thành công Schmidt. Và vào năm 2008, Google Chrome đã ra mắt công chúng.

Một trong những tính năng khác biệt của Chrome là mỗi tab hoạt động riêng biệt. Điều này có nghĩa nếu một tab bị treo, trình duyệt cũng không bị đình trệ hay ảnh hướng đến các tab khác. 

Đến năm 2013, Chrome đã chiếm một nửa thị trường. Với việc Android nổi lên là hệ điều hành di động phổ biến nhất toàn cầu, số lượng cài đặt trình duyệt web Chrome cũng như lượt tìm kiếm trên công cụ Google đã tăng mạnh.