Tạp chí Kinh tế Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Thành Phương, Tổng Giám đốc Tập đoàn Sao Đỏ, về giải pháp của doanh nghiệp này trên hành trình phát triển xanh, bền vững.

Hải Phòng đang quyết liệt chuyển đổi sang kinh tế xanh, bền vững. Là Tập đoàn lớn tại thành phố Cảng, những năm qua, Sao Đỏ đã thực hiện những giải pháp như thế nào để đồng hành cùng chính quyền thành phố?

Việc phát triển khu công nghiệp sinh thái, chuyển đổi các khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái được Thành phố Hải Phòng đặc biệt quan tâm và đã được đưa vào Nghị quyết 06/NQ-TU, ngày 7/4/2022 của Thành ủy Hải Phòng về nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy công tác quản lý, thúc đẩy các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố.

Là khu công nghiệp có vị trí đắc địa nhất trong Khu kinh tế của Hải Phòng, khu công nghiệp Nam Đình Vũ  -Tập đoàn Sao Đỏ được đánh giá có sức hút lớn với các nhà đầu tư. Với quy mô lên đến 1.329ha, đây là cũng khu công nghiệp duy nhất tại Việt Nam sở hữu 4 phần khu chức năng với cơ sở hạ tầng hiện đại – đồng bộ - hoàn chỉnh.

Với mục tiêu hướng đến sự phát triển bền vững, khu công nghiệp Nam Đình Vũ của Tập đoàn Sao Đỏ được định hình và vận hành khu công nghiệp theo một nguyên tắc là thu hút các dự án để tạo thành chuỗi liên hoàn trong cung cấp sản phẩm dịch vụ. Ngay trong quá trình quy hoạch các phân khu để thu hút đầu tư, chúng tôi đã thiết kế để tạo nên những chuỗi cung ứng.

Sản phẩm đầu ra của khu vực này sẽ là sản phẩm đầu vào cho khu vực khác. Ví dụ như khu vực kinh doanh nhập khẩu gas khí sẽ cung cấp nguyên liệu cho khu doanh nghiệp sản xuất. Khu vực làm dịch vụ cảng, logistics, hậu cần sẽ cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Nhờ vậy, các doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ tiết giảm chi phí sản xuất, thời gian, chi phí vận chuyển

Ngoài đầu tư chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại, việc xanh hóa khu công nghiệp đã được chúng tôi thể hiện ý đồ ngay từ khi làm quy hoạch ban đầu của khu công nghiệp. Chúng tôi xác định mục tiêu phát triển khu công nghiệp theo định hướng xanh - thân thiện với môi trường. Với tỉ lệ diện tích dành cho cây xanh, mặt nước, cảnh quan là 200 hecta. Hệ thống cây xanh trong khu công nghiệp được bố trí trong các khu chức năng, dọc theo các trục giao thông tạo nên không gian xanh là điểm nghỉ ngơi, vui chơi giải trí lí tưởng của khu công nghiệp sau những giờ làm việc căng thẳng.

Các doanh nghiệp khi đầu tư dự án trong khu công nghiệp Nam Đình Vũ cần tuân thủ nghiêm Nội quy khu công nghiệp với những quy định chặt chẽ về hành lang cây xanh và bảo vệ môi trường như: dành ít nhất 40% diện tích lô đất cho các khoảng trống, trong đó ít nhất 20% diện tích dành cho cây xanh. Nhiều yêu cầu khác liên quan đến vấn đề chất thải rắn, độ rung, tiếng ồn cũng đều được quy định rõ trong nội quy để yêu cầu các nhà đầu tư thứ cấp cam kết thực hiện.

Mặt khác, nhằm đóng góp chung vào mục tiêu giảm phát thải ròng về “0” theo COP26 mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết, đồng thời đưa khu công nghiệp Nam Đình Vũ thành nơi các nhà đầu tư có thể nhận được nhiều lợi thế cạnh tranh khi sử dụng nguồn năng lượng tái tạo để sản xuất, Tập đoàn Sao Đỏ đã làm việc và đi đến ký kết hợp tác chiến lược với các Tập đoàn năng lượng Châu Âu, triển khai hệ thống điện mặt trời áp mái tại khu công nghiệp Nam Đình Vũ, tiến tới sử dụng nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi trường. Mục tiêu hoàn tất 50MWp trong giai đoạn đầu vào năm 2024.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp trong khu công nghiệp Nam Đình Vũ đã ký kết thỏa thuận hợp tác để thúc đẩy phát triển xanh trong khu công nghiệp, ưu tiên sử dụng các công nghệ thân thiện với môi trường và triển khai năng lượng tái tạo trong sản xuất và kinh doanh thông qua hệ thống năng lượng điện mặt trời áp mái. Cùng nhau, các doanh nghiệp đang xây dựng một cộng đồng bền vững và góp phần nhỏ bé vào việc thúc đẩy các giá trị tích cực và thực hiện cam kết về phát triển bền vững.

Chuyển đổi xanh nếu muốn làm hiệu quả thì cần rất nhiều tiền. Vậy trong suốt hành trình chuyển đổi xanh, Sao Đỏ đã được tiếp cận nguồn tín dụng dành cho lĩnh vực này như thế nào?

Hiện nay, việc chuyển đổi sang khu công nghiệp sinh thái đang được chúng tôi phối hợp làm việc tích cực với đơn vị tư vấn Unido tiến hành từng bước 1 theo đúng qui trình. Tuy nhiên cái khó khăn nhất chính là cái phối hợp giữa các doanh nghiệp sản xuất trong khu công nghiệp để đi theo 1 lộ trình xanh hóa. Để làm được điều này, các Doanh nghiệp có thể phải đầu tư mới toàn bộ hệ thống máy móc thiết bị, dây chuyền sản xuất trong khi đó, các qui định về luật còn chưa rõ ràng và rất bất cập ảnh hưởng trực tiếp đến Doanh nghiệp. 

Ví dụ, nếu theo xu hướng tuần hoàn hiện nay thì chất thải trong sản xuất của nhà máy được khuyến khích tái chế hoặc bán cho doanh nghiệp khác để sử dụng. Nhưng trong luật bảo vệ môi trường hiện nay, nếu muốn bán hoặc muốn tái chế chất thải trong sản xuất công nghiệp buộc phải có giấy phép và hàng loạt các quy định khắc khe khác…

Ngay cả điện mặt trời áp mái cũng vậy, hiện nay để đầu tư vào lĩnh vực này thì chi phí các doanh nghiệp bỏ ra rất lớn nhưng chỉ để cung cấp cho chính doanh nghiệp, không được phép bán điện lên lưới điện quốc gia. Đây cũng một trong những bất cập cần được xem xét lại để khuyến khích và thúc đẩy được các nhà đầu tư trong chiến dịch chuyển đổi năng lượng xanh.

Hải Phòng đang hướng tới tăng trưởng xanh và làm rất quyết liệt. Một số lĩnh vực đầu tư vào thành phố Cảng sẽ được khuyến khích, nhưng một số lĩnh vực có thể gây ô nhiễm môi trường sẽ không được chào đón. Điều này sẽ là có thể khiến việc lấp đầy khu công nghiệp diễn ra chậm hơn?

Phát triển xanh và bền vững luôn là mục tiêu ban đầu khi thực hiện dự án của Sao Đỏ. Bản thân các Khu công nghiệp cũng phải tự cân đối việc thu hút đầu tư của mình, để đạt được mục tiêu lâu dài như ít thâm hụt về nguồn tài nguyên, lao động, môi trường mang lại lợi ích cho thành phố và doanh nghiệp.

Việc lựa chọn được các doanh nghiệp công nghệ cao là tiến trình khó khăn, mất nhiều thời gian, ngay từ bước đầu của việc thu hút nhà đầu tư chúng tôi đã phải sàng lọc các doanh nghiệp cho phù hợp. Sau đó, trong quá trình cấp phép đầu tư, phối hợp với Ban quản lý khu kinh tế Hải Phòng (Heza), kiểm tra qui trình công nghệ.., rồi mới xin cấp phép đầu tư.

Hơn nữa đối với các nhà đầu tư công nghệ cao, sản xuất xanh thì việc lựa chọn, đánh giá địa điểm đầu tư cũng được họ đánh giá rất kỹ vì liên quan đến nguồn nhân lực, chuỗi cung ứng, môi trường đầu tư...

Vì vậy, chúng tôi xác định việc lấp đầy khu công nghiệp là một quá trình dài và cần kiên trì, không thu hút bằng mọi giá, có lựa chọn và sàng lọc. Đó cũng là việc góp phần mang lại thương hiệu, sự tín nhiệm dành cho Sao Đỏ. Khu công nghiệp Nam Đình Vũ – Tập đoàn Sao Đỏ đã được vinh danh là Khu công nghiệp tiêu biểu, có hạ tầng đồng bộ, hiện đại, hoàn chỉnh và có nhiều doanh nghiệp công nghệ cao, phát triển xanh.

Quay trở lại câu chuyện của Sao Đỏ, năm 2024 được dự báo sẽ rất khó khăn, điều này đồng nghĩa với việc kêu gọi, thu hút đầu tư sẽ khó càng thêm khó, Sao Đỏ đã và đang chuẩn bị những kế hoạch, giải pháp gì để ổn định, hoặc bứt tốc trong thời gian tới?

Sao Đỏ đã cho thuê được 50% diện tích trong khu công nghiệp, trong số đó có khoảng 30% các nhà máy đã xây dựng và đưa vào sản xuất. Trong khoảng 2 năm vừa qua, quá trình thu hút đầu tư FDI đang bị ảnh hưởng  bởi tình hình thế giới nói chung.

Tuy nhiên Sao Đỏ xác định, trong khó khăn sẽ luôn có cơ hội. Chúng tôi đang đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là khu cảng biển, logistics, giúp nhà đầu tư có thêm lựa chọn. Ngoài ra việc xanh hóa khu công nghiệp cũng sẽ được thực hiện mạnh mẽ và đồng bộ tiến tới đạt tiêu chuẩn đánh giá của tổ chức Unido về phát triển Khu công nghiệp xanh – sinh thái.

Bên cạnh đó, Sao Đỏ cũng tăng cường các giải pháp xúc tiến đầu tư, không chỉ tổ chức các sự kiện offline, chúng tôi còn tích cực chuyển hướng sang thực hiện online, giúp nhà đầu tư kết nối trực tiếp, qua đó tiết kiệm chi phí, thời gian. Khu công nghiệp Nam Đình Vũ được tái hiện qua phần mềm công nghệ thực tế ảo (VR)360 – các hình ảnh của KCN và các tiện ích trong khu được tái hiện đầy đủ. Đồng thời khách hàng cũng được tư vấn về các thủ tục, các chính sách ưu đãi về đất đai, thuế, phí, kết nối giao thông. Qua đó họ có thể đánh giá được cơ hội cũng như tiềm năng xem KCN có phù hợp với điều kiện để họ đầu tư hay không.

Chúng tôi cũng hy vọng rằng Thành phố Hải Phòng nói chung và Khu công nghiệp Nam Đình Vũ nói riêng tiếp tục là điểm đến thành công và phát triển bền vững của các nhà đầu tư trên toàn thế giới.