Tại buổi họp báo thông tin về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM vào chiều 25/5, đại diện Sở Xây dựng Thành phố đã giải trình về những khó khăn khiến các dự án nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ còn ít và chậm trễ trong quá trình triển khai, thi công.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, kết quả thực hiện nhà ở xã hội vẫn chưa đáp ứng nhu cầu rất lớn về nhà ở xã hội trên địa bàn thành  phố, vẫn còn không ít các khó khăn, hạn chế trong quá trình triển khai.

Cụ thể, các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội còn phức tạp, ngoài những thủ tục như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thêm các thủ tục như thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận định mức...

Ngoài ra, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội rất khó khăn, kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được. Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10 ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội, nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc chưa đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Theo quy định, nguồn tiền sử dụng đất thu được từ các dự án phát triển nhà ở thương mại, phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 10 ha thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội bằng hình thức nộp tiền, được sử dụng để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Tuy nhiên, việc sử dụng nguồn tiền này để tái đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước để cho thuê trong giai đoạn vừa qua còn hạn chế.

Ông Mai Thanh Tùng, Phó phòng Phát triển nhà ở và Thị trường bất động sản, Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết vấn đề nhiều dự án chậm trễ và khó khăn còn bắt nguồn từ việc nguồn vốn dài hạn với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện đầu tư dự án nhà ở xã hội, cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay mua nhà còn chưa ổn định.  

“Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chưa thực sự chủ động về nguồn vốn, nên tiến độ thi công kéo dài. Cơ chế ưu đãi chủ đầu tư nhà ở xã hội chưa hấp dẫn, nên không thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia. Ngoài ra, thủ tục điều chỉnh quy hoạch tỷ lệ 1/2000, quy hoạch chi tiết 1/500 còn mất nhiều thời gian”, ông Tùng nhấn mạnh.

Nhằm đẩy nhanh tiến độ, khắc phục việc chậm trễ trong các dự án nhà ở xã hội, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, cơ quan này đã tham mưu và được Ủy ban nhân dân Thành phố thống nhất hướng giải quyết là phân nhóm vướng mắc cụ thể và giao trách nhiệm trực tiếp cho các Sở, ngành chủ trì tháo gỡ đối với các nhóm vướng mắc thuộc chức năng, lĩnh vực của đơn vị; báo cáo kết quả trực tiếp cho Ủy ban nhân dân Thành phố.

Đồng thời, phân bổ nguồn vốn ngân sách thu được từ tiền sử dụng đất của các chủ đầu tư khi thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại, bổ sung cho Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố hoặc giao cho Ban Dân dụng để đầu tư phát triển nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước.

Hàng tuần, lãnh đạo Ủy ban nhân dân Thành phố sẽ cùng các đơn vị họp để tập trung tháo gỡ các vướng mắc của các dự án bất động sản theo từng chuyên đề hoặc nhóm vướng mắc điển hình về đầu tư, quy hoạch, đất đai, xây dựng, tài chính, giao thông và kinh doanh bất động sản.

Sở Xây dựng TP.HCM cũng đã tổng hợp 87 khu đất hoặc dự án có mục tiêu đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân trên địa bàn thành phố và sẽ lập Kế hoạch phát triển và quản lý nhà ở xã hội đến năm 2030 trên địa bàn Thành phố để hưởng ứng Đề án của Chính phủ về “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”.

Theo Đề án này, Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu cho Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030 hoàn thành 69.700 căn nhà ở xã hội. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành 26.200 căn; giai đoạn 2026 -2030 hoàn thành khoảng 43.500 căn.