Trung Quốc công bố kế hoạch hành động đặc biệt để thúc đẩy tiêu dùng

Theo thông cáo của Chính phủ Trung Quốc đăng tải trên tờ Tân Hoa Xã ngày 16/3, Bắc Kinh sẽ triển khai một loạt biện pháp nhằm thúc đẩy mạnh mẽ tiêu dùng tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong thời gian tới.

Các biện pháp này nằm trong “Kế hoạch hành động đặc biệt để thúc đẩy tiêu dùng”, bao gồm tăng mức lương tối thiểu, xây dựng hệ thống trợ cấp trẻ em và tăng đầu tư để tạo động lực cho tiêu dùng nội địa.

Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng đưa ra các biện pháp để ổn định thị trường cổ phiếu và phát triển thêm các sản phẩm trái phiếu dành cho nhà đầu tư cá nhân.

Kế hoạch trên được đưa ra gần một tuần sau kỳ họp Quốc hội thường kỳ của Trung Quốc. Tại kỳ họp này, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đánh giá nền kinh tế đối mặt áp lực giảm phát lớn trong bối cảnh tiêu dùng suy yếu và cuộc khủng hoảng bất động sản dai dẳng. 

Số liệu thống kê cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2 của Trung Quốc giảm mạnh nhất trong vòng hơn một năm trở lại đây, trong khi chỉ số giá sản xuất (PPI) đã giảm 29 tháng liên tiếp kể từ tháng 10/2022.

Trong kế hoạch trên, Bắc Kinh cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan thúc đẩy hoạt động du lịch nội địa và nước ngoài đến. Nhà chức trách dự kiến sẽ có biện pháp hỗ trợ các vùng du lịch băng tuyết để trở thành những điểm đến du lịch mùa đông nổi tiếng toàn cầu. Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng sẽ mở rộng miễn thị thực cho nhiều quốc gia và điều chỉnh chính sách nhập cảnh.

“Dù kế hoạch này có vẻ không có gì quá mới mẻ, nhưng việc đưa ra một kế hoạch hành động như vậy là tín hiệu cho thấy nhà chức trách ở cấp địa phương sẽ sớm đưa ra các bước hành động cụ thể”, bà Lynn Song, nhà kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc đại lục của công ty nghiên cứu ING, nhận xét với hãng tin CNBC.

Theo bà, quan trọng hơn là kế hoạch này cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc giải quyết các vấn đề dai dẳng như tiền lương giảm, tài sản của các hộ gia đình giảm do tác động tiêu cực từ khủng hoảng bất động sản và thị trường chứng khoán, cũng như hệ thống an sinh xã hội chưa phát triển đầy đủ.

Trong kế hoạch, Bắc Kinh yêu cầu các bộ, ngành hành động để tăng thu nhập của cả người dân nông thôn và thành thị, cũng như nông dân với các biện pháp như hỗ trợ doanh nghiệp và điều chỉnh chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Theo bà Song, đây có thể là các định hướng để thực hiện trong nhiều năm chứ không phải trong vài tháng. “Về mặt định hướng, đây là một tín hiệu đáng mừng bởi các nhà hoạch định chính sách đang xem xét nghiêm túc những vấn đề cố hữu. Điều này sẽ hữu ích cho quá trình chuyển đổi dài hạn sang nền kinh tế định hướng tiêu dùng”, vị chuyên gia nhận xét.

“Dục tốc bất đạt. Nhiều định hướng chính sách lớn của Trung Quốc cần nhiều thời gian để thực hiện và kế hoạch vừa công bố đặt nền móng cho sự phát triển dài hạn của nền kinh tế tiêu dùng”, vị chuyên gia nhận xét thêm.

Trong báo cáo công bố tại kỳ họp Quốc hội thường kỳ khai mạc đầu tháng 3, Chính phủ Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 “khoảng 5%”. Đây là năm thứ ba liên tiếp Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng ở mức này.

Hai năm trước, Bắc Kinh vẫn đạt được mục tiêu tăng trưởng trong bối cảnh nhu cầu trong nước suy yếu và cuộc khủng hoảng bất động sản dai dẳng. Tuy nhiên, mục tiêu năm nay có thể đối mặt nhiều khó khăn năm nay do cuộc chiến thương mại với Mỹ “nóng” trở lại.

Nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm nay, Bắc Kinh cũng tăng mục tiêu thâm hụt ngân sách lên “khoảng 4%” GDP từ mức 3% của năm trước, cho thấy quyết tâm dựa nhiều hơn vào chính sách tài khóa để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. 

“Trong bối cảnh áp lực giảm phát đã bám rễ sâu vào nền kinh tế và môi trường bên ngoài nhiều thách thức, mục tiêu chủ chốt của Bắc Kinh phải là thúc đẩy tiêu dùng. Những kế hoạch ngắn hạn có thể có tác dụng chốc lát, nhưng các biện pháp lâu dài nhằm tạo ra sự hỗ trợ thu nhập và cải thiện mạng lưới an sinh có ý nghĩa cực kỳ quan trọng”, giáo sư Eswar Prasad của Đại học Cornell nhận định với Reuters.

Từ sau đại dịch Covid-19, việc thúc đẩy tiêu dùng là một thách thức lớn với Chính phủ Trung Quốc. Tại kỳ họp quốc hội thường kỳ vừa qua, lần đầu tiên kể từ khi ông Tập Cận Bình trở thành nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc, nước này đã đưa việc thúc đẩy tiêu dùng trở thành một ưu tiên hàng đầu.

Trong phiên giao dịch thứ Sáu tuần trước, chứng khoán Trung Quốc tăng mạnh nhất trong vòng 2 tháng sau thông tin các quan chức từ Bộ tài chính, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc và các Bộ, ngành liên quan khác dự kiến tổ chức một cuộc họp báo vào ngày 17/3 để thông báo về các biện pháp kích thích tiêu dùng trong nước.