Trong thư vừa gửi nhà đầu tư mới đây, VinaCapital cho hay, trong những ngày qua, thị trường chứng khoán đã trải qua một đợt giảm điểm tương đối mạnh. Chỉ số VN-Index giảm từ 1.528,5 điểm (ngày 7/1/2022) xuống 1.438,9 điểm (ngày 18/1/2022), tương đương mức giảm 5,9%. Tuy nhiên, đợt giảm điểm này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Sau khi các cổ phiếu có tính chất đầu cơ, đã tăng nóng điều chỉnh về mức giá hợp lý, cùng với việc bán giải chấp cổ phiếu đã tiến hành xong, thị trường ổn định trở lại.

THỊ TRƯỜNG ĐÃ LÀNH MẠNH HƠN

VinaCapital nhấn mạnh, thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang ở mức giá hợp lý cho đầu tư dài hạn. Theo số liệu từ Bloomberg, lợi nhuận của các công ty niêm yết trên HOSE được dự báo sẽ tăng 26% trong năm 2022, trong khi mức P/E của VN-Index cho năm 2022 chỉ là 13,4 lần tại ngày 18/1, thấp hơn đáng kể so với mức trung bình 5 năm và các thị trường mới nổi khu vực ASEAN.

Quan trọng hơn, các sự kiện như ông Trịnh Văn Quyết bán cổ phiếu nhưng không đăng ký giao dịch, hay việc các cổ phiếu mang tính chất đầu cơ giảm mạnh sau một giai đoạn tăng nóng sẽ khiến thị trường chứng khoán được trong sạch, lành mạnh hơn. Các nhà đầu tư trên thị trường sẽ ý thức được tầm quan trọng của việc đầu tư cơ bản, dài hạn, thay vì muốn có cơ hội kiếm tiền nhanh từ các cổ phiếu tăng nóng đến từ các hành vi thao túng giá cổ phiếu trên thị trường.

Trong báo cáo trước đó, VinaCapital cũng đánh giá cao về các nhà đầu tư nhỏ lẻ Việt Nam. Quỹ này cho rằng, nhà đầu tư nhỏ lẻ ở Việt Nam cũng ngày càng thông minh hơn một cách đáng kinh ngạc khi họ bắt đầu tập trung vào các yếu tố tăng trưởng kinh tế, môi trường vĩ mô thế giới bao gồm cả việc Fed cắt giảm chương trình nới lỏng định lượng, v.v), và các tiến triển mới của các ngành cụ thể.

"Chúng tôi cho rằng việc thị trường chứng khoán điều chỉnh trong những ngày qua là cần thiết để duy trì sự lành mạnh và tăng trưởng dài hạn của thị trường, đồng thời tích cực cho danh mục đầu tư cơ bản của các quỹ đầu tư. Chúng tôi kỳ vọng danh mục đầu tư của các quỹ cổ phiếu tại VinaCapital sẽ tiếp tục đem lại kết quả tích cực cho các nhà đầu tư trong thời gian tới", báo cáo nhấn mạnh.

Việc thị trường chứng khoán giảm trong thời gian qua đến từ những nguyên nhân sau: Thứ nhất, Chủ tịch Công ty CP Tập đoàn FLC ông Trịnh Văn Quyết bán 74,8 triệu cổ phiếu FLC vào ngày 10/1/2022 nhưng không đăng ký giao dịch (sau đó đã bị Ủy ban chứng khoán hủy giao dịch, xử phạt và đình chỉ giao dịch chứng khoán 5 tháng). Thông tin này khiến các cổ phiếu mang tính chất đầu cơ bị bán tháo trên thị trường.Tiếp đó, Ngày 11/1/2022, tập đoàn Tân Hoàng Minh hủy bỏ việc đấu giá lô đất 10.060 m2 tại Thủ Thiêm.

Thứ hai, tại cuộc đấu giá vào ngày 10/12/2021, tập đoàn này đã bỏ giá 2,45 tỷ đồng/m2 để trúng đấu giá lô đất này. Việc Tân Hoàng Minh bỏ cọc đấu giá lô đất Thủ Thiêm đã khiến giá cổ phiếu của các công ty bất động sản trên thị trường giảm mạnh, sau khi đã tăng nóng trước đó.

Thứ ba, các cổ phiếu mang tính chất đầu cơ, đã tăng nóng trong một thời gian, nay bị bán tháo, thậm chí mất thanh khoản. Phần nhiều những cổ phiếu này có vốn hóa nhỏ, dễ bị thao túng giá, nằm trong chỉ số VN Small Cap Index. Từ ngày 7/1 đến ngày 18/1, chỉ số VN Small Cap Index đã giảm 16,2%, trong khi chỉ số VN30 chỉ giảm 3,6%.

Cuối cùng, việc các cổ phiếu đầu cơ giảm mạnh đã dẫn đến việc bán giải chấp cổ phiếu (margin call) trên diện rộng. Cả những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt cũng bị đem ra bán giảm chấp để trả tiền vay mua chứng khoán, ảnh hưởng đến thị trường chung.

TIỀN KHÔNG CÒN DỄ DÃI NHƯ TRƯỚC

Nhận định về dòng tiền trong thời gian tới, ông Lê Chí Phúc - Tổng Giám đốc Công ty quản lý quỹ SGI (SGI Capital) cho hay, tiền sẽ không còn dễ dãi như trước mà sẽ chọn lựa, đầu tư đòi hỏi phải có kinh nghiệm, chất xám, thời điểm cũng như loại hình, chất lượng tài sản để xuống tiền.

"Như chúng ta thấy năm nào cũng xuất hiện làn sóng đầu cơ vào một loại tài sản nhất định. Với thị trường chứng khoán, nửa năm 2021 Vn-Index đi lên nhờ sự tăng trưởng bứt phá của nhóm cổ phiếu vốn hoá lớn chiếm đến 80-90% lợi nhuận toàn thị trường. Tuy nhiên, từ tháng 6 trở đi nhóm này chững lại, dòng tiền dồn vào nhóm vốn hoá nhỏ hơn, nhóm Smallcap, cổ phiếu đầu cơ, nhóm được tăng giá nhiều nhất là bât động sản. Đằng sau làn sóng tăng giá đó là giảm dần số cổ phiếu vốn hoá trà đá.

Ví dụ, cách đây nửa năm tìm cổ phiếu dưới 10.000 đồng trên HoSE rất nhiều có đến vài trăm nhưng bây giờ tìm cả trên ba sàn còn hiếm. Những cổ phiếu tăng 5-7 lần trong 3-4 tháng cuối năm nhan nhản. Không có doanh nghiệp nào có chuyển biến nội tại nhanh như vậy trong một thời gian ngắn cho thấy sự tăng giá trong ngắn hạn mang nhiều yếu tố đầu cơ hơn. Do đó, trong bối cảnh tiền ngày càng thắt chặt hơn khi Fed rục rịch tăng lãi suất, sự lựa chọn của tiền khắt khe hơn thì rủi ro với nhóm đó lớn hơn so với giai đoạn trước", ông Phúc nhấn mạnh.

Cũng cảnh báo với nhà đầu tư về làn sóng đầu cơ, ông Nguyễn Duy Hưng Chủ tịch Công ty Chứng khoán SSI nhấn mạnh, mọi người đã tự chuốc rủi ro cho mình khi mua cổ phiếu rác theo tin đồn, và hãy đừng tự gây thua lỗ khi bán cổ phiếu cơ bản như cổ phiếu rác. "Mọi người nên dành phần lớn danh mục của mình theo trường phái đầu tư giá trị . Mua bán theo hô hào của các hội nhóm đang rủi ro rất cao!", ông Hưng khuyến cáo.