Trong thời gian qua xảy ra một số trường hợp doanh nghiệp, đơn vị nhập khẩu hàng hóa về Việt Nam để bán, tham gia trưng bày, giới thiệu... có hình ảnh và thông tin về "Đường chín đoạn" ("đường lưỡi bò"). Theo Bộ Công Thương, sự việc này có tính chất rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, vi phạm quy định Pháp luật hiện hành.

Từ xe, sách, phim ảnh...phạt nặng có đủ?

Sự việc chiếc xe Volkswagen Touareg CR745J có bản đồ "đường lưỡi bò" đã gây bức xúc lớn trong dư luận. Ngày 4/11 vừa qua, Tổng cục Hải quan đã quyết định tịch thu chiếc xe Volkswagen Touareg CR745J chứa phần mềm dẫn đường có "đường lưỡi bò" phi pháp vừa được trưng bày tại Triển lãm ôtô Việt Nam 2019 ở Tp.HCM.

Đặc biệt, sau cuộc họp với sự tham gia của Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Giao thông Vận tải, Văn phòng Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thống nhất việc phạt nặng đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc nhập khẩu, trưng bày và tổ chức Hội chợ triển lãm ôtô vì sự cố trên. 

Theo tìm hiểu, giá trị của chiếc xe Volkswagen Touareg CR745J lên tới khoảng 4 tỷ đồng. Do đó, Tổng cục Hải quan quyết định gỡ bỏ phần mềm có bản đồ "đường lưỡi bò", tịch thu và sung công quỹ. Với Công ty TNHH ôtô Thế giới, mức phạt tiền 40 - 60 triệu đồng, theo điểm a khoản 4 điều 28 Nghị định 159/2013/NĐ-CP. Ngoài ra, doanh nghiệp này còn bị xử phạt 10 - 20 triệu đồng về hành vi tự ý thay đổi nguyên trạng hàng hóa tạm nhập - tái xuất. Đối với đơn vị làm triển lãm cũng bị xử phạt 20 - 40 triệu đồng. 

Sự việc bắt đầu từ ngày 23/10, Công ty TNHH Ôtô VW Việt Nam đã đưa xe Volkswagen Touareg CR745J đến Trung tâm hội chợ và triển lãm Sài Gòn tham dự Triển lãm ôtô Việt Nam 2019. Chiều cùng ngày, công ty đã phát hiện sự việc bản đồ định vị trên xe Volkswagen Touareg CR745J có "đường lưỡi bò" phi pháp. Sau đó công ty có đưa xe về kho và đến cuối tháng 10 công ty muốn tái xuất chiếc xe như Hải quan không đồng ý. 

Đây không phải là hiện tượng hiếm, thời gian vừa qua nhiều sản phẩm, trang web, sàn thương mại điện tử đã có những hành vi nguy hiểm tương tự. Cụ thể, Sendo hay Lazada đã bán quả địa cầu có in "đường lưỡi bò" với giá 225.000 đồng. Các sản phẩm quả địa cầu này thường được các trường học, cơ sở giáo dục mua về để trưng bày ở các trường học, phục vụ cho công tác giảng dạy.

Vụ việc được Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng rất nguy hiểm, cần ngăn chặn gấp, gỡ bỏ kịp thời để tiêu huỷ. Đối tượng bán những sản phẩm này cũng sẽ bị xử lý.

Trước đó, trong lĩnh vực giáo dục - văn hoá nghệ thuật cũng tồn tại hiện tượng sách, giáo trình chứa bản đồ có hình "đường lưỡi bò". Bộ phim truyện hoạt hình Everest - Người tuyết bé nhỏ (tên gốc: Abominable) cũng được yêu cầu ngừng chiếu vì xuất hiện bản đồ có "đường lưỡi bò".

Dựng tường rào ngăn chặn thay vì "mất bò mới lo làm chuồng"

Sự việc các sản phẩm có bản đồ "đường lưỡi bò" đang luồn lách vào Việt Nam khiến dư luận phẫn nộ bởi nó cho thấy cơ chế kiểm soát lỏng lẻo trong khâu nhập khẩu, sản xuất và tuồn ra thị trường. Những bê bối đó đặt ra yêu cầu cần có một giải pháp trị tận gốc vấn đề này tức xây dựng một bức tường ngăn chặn các sản phẩm có "đường lưỡi bò" không vào được biên giới thay vì bán ra thị trường rồi mới tịch thu, xử phạt như hiện  nay. 

Về việc này, Bộ Công Thương cho biết đã có công văn gửi tất cả các đơn vị thuộc Bộ tăng cường kiểm tra, rà soát hoạt động thương mại trên địa bàn. Bộ này cho rằng việc các doanh nghiệp, đơn vị nhập khẩu hàng hóa về Việt Nam để bán, tham gia trưng bày, giới thiệu... có hình ảnh và thông tin về "đường lưỡi bò" có tính chất rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, vi phạm quy định pháp luật hiện hành.

Bộ Công Thương chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện:

Một, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trên địa bàn theo thẩm quyền đối với các hoạt động trong ngành Công Thương: sản xuất, thương mại, xuất nhập khẩu, thương mại điện tử, xúc tiến thương mại, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng,… để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định đối với các trường hợp hàng hóa có hình ảnh, thông tin về "đường lưỡi bò" và hình ảnh, thông tin khác gây ảnh hưởng đến an ninh và chủ quyền quốc gia, vi phạm quy định pháp luật hiện hành.

Hai, thông báo và khuyến cáo đến các doanh nghiệp trên địa bàn chủ động rà soát thông tin và tính năng của sản phẩm do doanh nghiệp nhập khẩu, kinh doanh để tránh nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa có hình ảnh, thông tin về "đường lưỡi bò" và hình ảnh, thông tin khác gây ảnh hưởng đến an ninh và chủ quyền quốc gia, vi phạm pháp luật hiện hành.

Ba, phối hợp với các đơn vị chức năng có liên quan để tuyên truyền đến người dân, người tiêu dung trên địa bàn nâng cao cảnh giác, không mua, không sử dụng và kịp thời phản ánh đến các cơ quan có thẩm quyền đối với hàng hóa có hình ảnh, thông tin "đường lưỡi bò" và các nội dung khác gây ảnh hưởng đến an ninh và chủ quyền quốc gia, vi phạm quy định của pháp luật Việt Nam.