Bức xúc độc quyền xuất bản và giá sách giáo khoa tăng đột biến
Giá sách giáo khoa mới cao đột biến, nhà xuất bản sách "một mình một chợ", chần chừ chưa đưa mặt hàng này vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá, khiến nhiều đại biểu Quốc hội bức xúc...
Tranh luận tại phiên Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc ngày 8/6, Đại biểu Lê Hoàng Anh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai cho rằng, giá sách giáo khoa tăng cao thì phải tìm rõ nguyên nhân vì đâu.
BỨC XÚC VÌ GIÁ SÁCH GIÁO KHOA TĂNG ĐỘT BIẾN
Theo Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai, Nghị quyết 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 (về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông) đã giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn đưa vào sử dụng một bộ sách giáo khoa cùng với các bộ sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân khác biên soạn và phát hành. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 4 năm học nhưng các doanh nghiệp này vẫn một mình một "sân".
"Liệu chưa đưa vào định giá sách giáo khoa có phải là một việc sơ suất và việc định giá sách là do Quốc hội khóa XIII chưa đưa vào Nghị quyết 88 hay không?", ông Lê Hoàng Anh đặt vấn đề.
Trước tình trạng giá sách giáo khoa mới cao đột biến, Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai đề nghị hai Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ Giáo dục và Đào tạo cần trả lời trước cử tri cả nước về việc tăng ngân sách giáo khoa do chưa chấp hành Nghị quyết của Quốc hội hay do chúng ta chưa đưa vào mặt hàng định giá của nhà nước.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội bày tỏ sự ngạc nhiên khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nói về việc thẩm định giá chỉ áp dụng đối với loại hàng chỉ mua bằng ngân sách nhà nước còn giá sách giáo khoa thì không.
Còn theo Đại biểu Châu Quỳnh Dao, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kiên Giang, hơn 2 năm trước, Bộ Tài chính được yêu cầu tiến hành rà soát, đánh giá tổng thể tình hình triển khai thực hiện Luật giá để trình cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung sách giáo khoa vào danh mục nhà nước định giá nhưng đến nay Bộ chưa hoàn thành. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Tài chính làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của Bộ trong vấn đề này?
"Tiền của người dân, nhất là của dân nghèo, những gia đình có con đi học cũng rất quý. Đề nghị Quốc hội sớm đưa sách giáo khoa là loại hàng hóa đặc biệt được thẩm định giá và cần có sự trợ giá sách giáo khoa cho học sinh ở các vùng khó khăn càng sớm càng tốt".
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội.
"Bộ trưởng cho biết đến khi nào giá sách giáo khoa mới đảm bảo được hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, Nhà nước và phụ huynh?", Đại biểu Quốc hội Châu Quỳnh Dao nêu câu hỏi.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ trưởng chưa nhận được văn bản nào liên quan đến vấn đề này. Ông cũng cho biết thêm, khi sách giáo khoa được bổ sung vào danh mục trong Luật giá thì mới có cơ sở để triển khai.
Theo đó, đến thời điểm hiện tại, chỉ có thể vận động các cơ quan chủ quản tiết giảm chi phí để giá sách giáo khoa hạ xuống và các em học sinh được thụ hưởng. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh thêm, sách giáo khoa không phải mặt hàng nhà nước định giá mà thuộc danh mục kê khai giá nên quyền định giá thuộc nhà xuất bản.
Do đó, nếu đưa sách giáo khoa vào mặt hàng bình ổn giá là phải do thẩm quyền quyết định của Quốc hội và các cơ quan của Chính phủ có trách nhiệm tham mưu trình.
"Luật Giá đang trong quá trình sửa đổi và qua nghiên cứu, các cơ quan thống nhất báo cáo Thủ tướng chính phủ đề xuất đưa sách giáo khoa vào Luật Giá sửa đổi thời gian tới nhưng thẩm quyền quyết định vẫn là của Quốc hội", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.
CẦN SỚM ỔN ĐỊNH GIÁ SÁCH
Để làm rõ thêm vấn đề liên quan đến giá sách giáo khoa mà các đại biểu Quốc hội quan tâm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phối hợp giải trình.
Giải trình trước Quốc hội về vấn đề giá sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, thời gian sắp tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với Bộ Tài chính thực hiện các thủ tục cần thiết để trình Chính phủ, Quốc hội giải pháp ổn định và lâu dài về giá sách giáo khoa.
Về những vấn đề thuộc chức năng quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, bộ này đang tích cực soạn thông tư mới về quy cách, quy chuẩn của sách cho phù hợp hơn với tình hình hiện nay, qua đó, góp phần tác động vào giá sách.
Trong việc yêu cầu doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, giảm khâu trung gian, chi phí phát hành cạnh tranh lành mạnh, bộ đã và tiếp tục thực hiện với Nhà xuất bản Giáo dục.
Bộ trưởng cũng cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 21/2014/TT-BGDĐT ngày 7/4/2014 quy định về quản lý và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên. Trong đó có nêu rõ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp không được lạm dụng vị trí công tác của mình để thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc ép buộc, vận động học sinh, học viên hoặc cha mẹ học sinh, học viên mua xuất bản phẩm tham khảo dưới bất kì hình thức nào.
Do đó, Bộ trưởng mong muốn các địa phương cùng với Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục kiểm soát việc này các trường học thuộc địa bàn của mình để tránh gây bức xúc trước dư luận.