Cựu Thủ tướng Singapore nói về vị thế Mỹ, Trung

"Thế giới phát triển dựa trên sự ổn định do nước Mỹ tạo dựng nên. Nếu điều này bị lung lay, chúng ta sẽ rơi vào một trạng thái khác", cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu trả lời phỏng vấn tờ Wall Street Journal (WSJ).

"Người cha già" 87 tuổi của đất nước Singapore hiện đại cho rằng, việc Mỹ duy trì được vị thế siêu cường và thoát ra khỏi những khó khăn kinh tế trong thời gian gần đây là phù hợp với lợi ích của thế giới, bởi lẽ Mỹ có thể giúp duy trì cân bằng sức mạnh của cả thế giới.

Tuy nhiên, ông cũng cảm thấy lo lắng trước việc vị thế toàn cầu của Mỹ bị suy giảm, đặc biệt là khả năng sút giảm về vai trò chính trị và tài chính, bởi lẽ sức ảnh hưởng quốc tế của Mỹ là một hòn đá tảng giúp kinh tế châu Á trỗi dậy nhanh chóng.

Cựu Thủ tướng Singapore cho rằng, nếu Mỹ muốn khôi phục sức cạnh tranh, thì phải giải quyết tốt vấn đề tài chính. Ông cũng ám chỉ rằng, nếu Tổng thống Barack Obama có thể tìm ra cách hợp tác hợp tác với Đảng Cộng hòa và “xử lý tốt vấn đề này”, thì điều đó sẽ không chỉ tăng thêm cơ hội tái cử cho ông Obama, mà còn nâng cao địa vị của Mỹ tại châu Á.

Ông Lý Quang Diệu tin tưởng, trong dài hạn, Mỹ vẫn là siêu cường, nhưng phải đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng, bao gồm thâm hụt ngân sách, nợ công, tỷ lệ thất nghiệp ở mức cao. Những vấn đề này đã dai dẳng qua nhiều nhiệm kỳ chính phủ.

"Tôi cảm thấy, nếu Tổng thống cho các cử tri một liều thuốc đắng, ông ấy sẽ không thể nào tái ứng cử. Nếu Tổng thống Obama có thể giải quyết các vấn đề này, cơ hội giành thắng lợi của ông sẽ rất lớn. Chắc chắn những người Mỹ hiểu đạo lý, có đầu óc đều biết đây là con đường duy nhất để khôi phục sức cạnh tranh của họ", cựu Thủ tướng Singapore cho hay.

Đánh giá về Trung Quốc, ông Lý Quang Diệu cho rằng, "Trung Quốc có thể dần hình thành những thách thức", nhưng ông không tin là giữa quan hệ Trung-Mỹ sẽ có những xung đột nghiêm trọng trong ngắn hạn, bởi lẽ Trung Quốc cần thị trường Mỹ, vốn đầu tư và kỹ thuật công nghệ của Mỹ, nên sẽ không muốn làm rối loạn kế hoạch đã định.

Do vậy, theo ông, cho dù sự cạnh tranh giữa hai nước khá gay gắt, nhưng không bởi thế mà nảy sinh xung đột.

"Tôi không phải nhà tiên tri, song theo tôi, trong 10, 20, 30 năm nữa, Trung Quốc sẽ duy trì quan hệ ổn định với Mỹ, tăng cường xuất khẩu sang Mỹ, nhập khẩu kỹ thuật của Mỹ, thu hút đầu tư và đưa sinh viên sang Mỹ học. Đó mới là lợi ích của Trung Quốc". Theo ông, việc Mỹ đưa nhiều sinh viên tới Trung Quốc du học, sẽ giúp nước này hiểu thêm về Trung Quốc.

Tuy vậy, thế giới lại phải đối mặt với những rủi ro khác, như thiên tai đã làm suy yếu kinh tế Nhật Bản, hay như bất ổn tại Trung Đông. Nhân vấn đề này, ông Lý Quang Diệu cho rằng, tại Trung Đông Mỹ có thể là lực lượng duy nhất đủ sức giải quyết tình hình Lybia. Mặc dù Pháp tấn công trước, nhưng họ thiếu trang bị để giải quyết vấn đề bằng biện pháp quân sự.

Cũng trong cuộc phỏng vấn với WSJ, ông Lý Quang Diệu cho rằng, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và Ấn Độ đã góp phần nâng đỡ các nền kinh tế trong khu vực, đồng thời cũng thúc đẩy sự phát triển của Singapore. "Chúng ta đang đứng ở giao điểm giữa hai cường quốc, bạn cần phải qua Singapore mới có thể từ Ấn Độ Dương tới Thái Bình Dương", ông nói.

Nói riêng về Singapore, ông Lý Quang Diệu cho biết, đây là một trong những trung tâm tài chính quan trọng nhất của châu Á và là một đồng minh quan trọng của Mỹ. Quốc gia nhỏ bé cũng tốn không ít công sức để có thể chung sống hòa bình với các cường quốc châu Á, đặc biệt là khi thương mại của nước này với các quốc gia khác không ngừng tăng trưởng.