Cựu cố vấn kinh tế Nhà Trắng Gary Cohn ngày 18/11 nói rằng ông tin Tổng thống Donald Trump sẽ thực thi kế hoạch áp thuế quan trừng phạt lên hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12 nếu đến thời điểm đó Mỹ-Trung vẫn chưa đạt thỏa thuận thương mại.

"Tôi nghĩ đó là một điều bắt buộc phải làm. Nếu ông Trump không triển khai kế hoạch đó, phía Trung Quốc sẽ không còn tin những gì ông ấy nói", ông Cohn nhận định trong một cuộc trao đổi với hãng tin CNBC.

Ông Cohn - người từng là một Giám đốc của ngân hàng Goldman Sachs và đã từ bỏ cương vị cố vấn kinh tế Nhà Trắng vào tháng 3/2018 - là một nhân vật ủng hộ tự do thương mại và bất đồng với việc ông Trump mạnh tay sử dụng thuế quan.

Hồi đầu tháng 10, sau khi Mỹ và Trung Quốc nhất trí sẽ đi đến thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, ông Trump đã hủy kế hoạch tăng thuế quan từ 25% lên 30% đối với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Nhưng cho tới thời điểm hiện tại, hai bên vẫn chưa chốt được thỏa thuận, đặt ra những bấp bênh và khó lường mới trong cuộc chiến thương mại đã kéo dài gần 2 năm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Hồi tháng 8, ông Trump lùi một phần kế hoạch áp thuế trừng phạt hàng hóa Trung Quốc sang tháng 12. Theo đó, thuế quan 15% đã được áp lên 110 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ tháng 9, và 160 tỷ USD hàng hóa trong kế hoạch này - bao gồm nhiều hàng hóa tiêu dùng như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy chơi game, quần áo, giày dép… - sẽ bị áp thuế từ ngày 15/12 để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng Mỹ trong mùa mua sắm cuối năm.

Ông Trump luôn cho rằng Trung Quốc, chứ không phải người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ, phải gánh thuế quan mà áp lên hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, các bằng chứng trên thực tế đều cho thấy điều ngược lại.

Ông Cohn tin chắc ông Trump sẽ thực thi kế hoạch áp thuế ngày 15/12 nếu tới thời lúc đó Mỹ-Trung vẫn chưa chốt một thỏa thuận nào, một phần bởi việc áp thuế từ thời điểm đó sẽ không ảnh hưởng đến hoạt động mua sắm cuối năm ở Mỹ.

"Và ngày 15/12 là một mốc thời gian khá dài cho cuộc đàm phán thương mại", ông Cohn nói.

Ông Cohn cũng cho rằng thương chiến Mỹ-Trung gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ. Ông kêu gọi ông Trump ít nhất ký một thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 để hỗ trợ ngành nông nghiệp Mỹ, lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi thuế quan trả đũa của Trung Quốc.

"Người nông dân phải được phát triển mùa màng và xuất khẩu hàng hóa họ làm ra. Điều đó quan trọng đối với nền kinh tế Mỹ", ông Cohn nói. "Lẽ ra chúng ta không nên rơi vào tình thế này, nên chí ít, chúng ta cũng cần phải vượt qua".