Theo tin từ Reuters, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Gina Raimondo ngày 28/9 cho rằng Chính phủ Trung Quốc đã cản trở các hãng hàng không nước này mua số máy bay trị giá “hàng chục tỷ USD” từ nhà sản xuất Mỹ Boeing.

Bà Raimondo khẳng định Trung Quốc đã không tuân thủ các cam kết về việc mua hàng hóa Mỹ mà nước này đưa ra trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một với chính quyền của Tổng thống Donald Trump năm 2020.

“Các hãng hàng không Trung Quốc muốn mua số lượng máy bay trị giá hàng chục tỷ USD (của Boeing) nhưng chính phủ Trung Quốc đang cản trở họ”, bà Raimondo cho biết tại phiên hỏi - đáp sau một bài phát biểu tại Washington.

Điều này cũng được bà Raimondo khẳng định tại một cuộc phỏng vấn với đài phát thanh NPR ngày 28/9.

“Trung Quốc cần tuần tuân thủ luật chơi. Chúng ta cần gây áp lực và buộc họ phải chịu trách nhiệm”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ nói.

Theo thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 được ký kết giữa Washington và Bắc Kinh vào tháng 1/2020, Trung Quốc phải tăng nhập khẩu hàng hóa của Mỹ thêm 200 tỷ USD trong 2 năm. Tuy nhiên, mục tiêu này bị ảnh hưởng không nhỏ do tác động của đại dịch Covid-19. Cũng theo thỏa thuận, Trung Quốc cam kết thay đổi các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ sinh học nông nghiệp và khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính của doanh nghiệp Mỹ. Thỏa thuận này dự kiến kết thúc vào cuối năm nay. 

Nhà sản xuất máy bay Boeing từ chối bình luận về thông tin Bộ trưởng Thương mại Mỹ đưa ra. Trước đó, vào tháng 3, Giám đốc điều hành của Boeing, ông Dave Calhoun, kêu gọi Chính phủ Mỹ phải tách biệt việc thúc đẩy nhân quyền cũng như những tranh chấp khác.

“Tôi hy vọng chúng ta có thể tách biệt vấn đề về quyền sở hữu trí tuệ, nhân quyền cũng như những điều khác khởi vấn đề thương mại và tiếp tục khuyến khích một môi trường thương mại tự do giữa hai đầu tàu kinh tế này (Mỹ và Trung Quốc)”, ông Calhoun phát biểu thời điểm đó. "Chúng tôi không đủ sức chống chịu nếu bị loại khỏi thị trường Trung Quốc”.

Tuần trước, Boeing nâng dự báo nhu cầu máy bay của Trung Quốc trong 20 năm tới, cho rằng nền kinh tế lớn nhất châu Á sẽ nhanh chóng phục hồi sau đại dịch Covid-19, và ngành công nghiệp hàng công, thương mại điện tử là những động lực tăng trưởng tương lai của nước này.

Boeing ước tính các hãng hàng không Trung Quốc sẽ cần 8.700 máy bay mới trong thời gian từ nay tới năm 2040 – cao hơn 1,2% so với dự báo 8.600 chiếc được Boeing đưa ra năm ngoái. Theo mức giá niêm yết của Boeing, số máy bay này trị giá tổng cộng 1.470 tỷ USD.

Tháng 3/2019, Trung Quốc là nước đầu tiên trên thế giới ra lệnh cấm bay với dòng máy bay 737 MAX của Boeing sau hai vụ tai nạn thảm khốc khiến 346 người thiệt mạng xảy ra trong chưa đầy 5 năm tháng. Đến nay, dù nhiều nước phương Tây đã gỡ bỏ lệnh cấm bay kéo dài gần 2 năm với 737 MAX, chưa có dấu hiệu nào cho thấy Trung Quốc sẽ có động thái tương tự với dòng máy bay bán chạy nhất của Boeing. Trung Quốc hiện chiếm tới 25% tổng số đơn hàng máy bay toàn cầu của Boeing.

Boeing dự báo thị trường hàng không toàn cầu phần lớn đều đang phục hồi theo như những gì hãng này đã dự đoán vào năm 2020. Theo đó, nhu cầu đi lại nội địa bằng đường hàng không đang dẫn đầu cho sự phục hồi, tiếp đến là việc di chuyển giữa các quốc gia trong khu vực sau khi những hạn chế về đi lại và sức khỏe được nới lỏng, cuối cùng là việc đi lại đường dài sẽ trở lại mức như trước đại dịch vào khoảng năm 2023 đến 2024.

Boeing cũng dự báo đội bay thương mại toàn cầu sẽ vượt mức 49.000 máy bay vào năm 2040. Trong đó, các thị trường Trung Quốc, Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Á Thái Bình Dương, mỗi thị trường chiếm khoảng 20% lượng máy bay mới được giao ở mỗi khu vực. 20% còn lại thuộc các thị trường mới nổi khác.